Dünya Üzerinde Yaşanacak Altıncı Yok Oluş, Şimdiden Başlamış Olabilir!

Gezegenimizin tarihindeki evvelki beş kitlesel yok oluş olayının tamamı dramatik doğal olaylardan kaynaklandı. Ancak yeni bir çalışmanın muharrirleri, altıncı büyük bir yok oluşun şu anda devam ettiğini ve bu sefer kabahatin insanların olduğunu söylüyor.

Biological Reviews mecmuasında yazan araştırmacılar, son 500 yılda tüm omurgasız cinslerinin yüzde 13'ünün yok olmuş olabileceğini varsayım ediyor ve biyolojik çeşitlilikte feci bir düşüşten kaçınmak için harekete geçme sorumluluğunun artık bizde olduğu konusunda uyarıyor.

Muharrirlerin söylediğine nazaran, mevcut çıkmazın gerçek boyutu, mevcut çeşit kaybı oranının art plandaki oran ile tıpkı doğrultuda kaldığı izlenimini veren Milletlerarası Doğayı Muhafaza Birliği (IUCN) Tehdit Altındaki Cinslerin Kırmızı Listesi tarafından bir halde maskeleniyor. Araştırmacılar, "Fakat, Kırmızı Liste büyük ölçüde önyargılı" diye yazıyor ve devam ediyor: "Müdafaa kriterlerine nazaran neredeyse tüm kuşlar ve memeliler değerlendirilirken omurgasızların sadece küçük bir kısmı değerlendirildi. Omurgasızların kuşağının tükenmesinin gerçek sayısına ait iddiaları birleştirmek, oranın art plan oranını büyük ölçüde aştığı ve hakikaten de Altıncı Kitlesel Yok oluşun başlangıcına şahit olabileceğimiz sonucuna varıyor."

Araştırma muharrirleri, savlarını desteklerken, kara salyangozu cinslerinin yaklaşık yüzde yedisinin 1.500'den beri jenerasyonunun tükendiği sonucuna varan yumuşakçalar üzerine 2015 yılında yapılan bir araştırmaya atıfta bulunuyor. Bu sayının tüm deniz omurgasızları için yok olma oranlarını temsil ettiğini ve bu cins tiplerin deniz omurgasızlarından yaklaşık üçe bir fazla olduğunu varsayarsak, araştırmacılar bilinen iki milyon yumuşakça çeşidinin yüzde 7,5 ila 13'ünün şu anda ortadan kaybolduğunu hesaplıyorlar.

Mutlak sayılarla bakıldığında bu 150.000 ile 260.000 ortasında çeşidin yok oluşuna denk geliyor ve bu da Kırmızı Liste tarafından soyu tükenmiş olarak listelenen 882 yumuşakça tipine nazaran kayda kıymet bir düzeyde yüksek. Alışılmış ki bu bulgu "bir varsayıma" dayanıyor ve kesin olarak doğrulanmış değil. Lakin yeniden de araştırmacılar altıncı bir kitlesel yok oluş olayının "mutlaka başladığı ve insan faaliyetlerinden kaynaklandığı" sonucuna varıyor.

Bu açıklama tasa verici olsa da muharrirler, deniz tiplerinin karada yaşayan omurgasızlarla tıpkı halde etkilendiğini gösteren hiçbir ispat bulunmadığını, bitkilerin de mevcut krizden etkilenmiyor üzere göründüğünü açıklamaya devam ediyor.

Araştırma muharriri Robert Cowie, yaklaşan bu felaketi önlemek için insanlığın sorumluluk üstlenmesine gereksinim olduğunu belirterek, "insanların biyosferi geniş ölçekte manipüle etme yeteneğine sahip tek cins olduğunu, geleceğimiz ve Dünya'nın biyolojik çeşitliliği konusunda şuurlu seçim yapabilen tek tür olduğumuzu" söylüyor.

Bu yüzden araştırmacılar, hareketlerimizin ve sonuçlarının Dünya'daki ömrün doğal evriminin bir modülü olduğu argümanını kabul etmiyor. Tersine Cowie, "krizleri reddetmek, reaksiyon göstermeden kabul etmek ve hatta onu teşvik etmek, insanlığın ortak sorumluluğunun ortadan kaldırılması manasına gelir ve Dünya'nın Altıncı Kitlesel Yok oluşa yanlışsız üzücü yörüngesine devam etmesinin yolunu açar" ihtarında bulunuyor.