Dunyanın Genel Ozellikleri

Dunyanın ozellikleri nelerdir
Dunyanın yapısı ve genel ozellikleri
Dunyanın genel ozellikleri nelerdir

Uzerinde yaşadığımız Dunya Samanyolu galaksisine ait Guneş sistemindeki bir gezegendirDunya uzerindeki tum canlı ve cansızlar arasında karşılıklı işleyen bir duzen vardırBizim dikkatsizliğimiz sonucu bazı canlıların yok olması butun canlıları olumsuz yonde etkiler

Dunya ’nın Yapısı ve Genel Ozellikleri
Dunyamız ic ice gecmiş beş katmandan meydana gelmiştirBunlar:



Hava Kure(Atmosfer)
Su Kure(Hidrosfer)
Taş Kure(Litosfer)
Ateş Kure(Pirosfer)
Ağır Kure(Barisfer)

Hava Kure(Atmosfer)

Hava kure ceşitli gazların karışımından oluşmuşturBu gazların %21 ’i oksijen,%78 ’i azot,%1 ise karbondioksit,su buharı ve diğer gazlardır
Bu gazlar arasında mukemmel Bir denge vardırMesela oksijen oranı %22 olsaydı Dunya ilk yıldırımla orman yangınları başlardı
Hava kurenin ilk 11 km ’si yaşamak icin elverişlidir11 km den sonra sıcaklık 50 C ye duşer ve yaşamak icin gerekli oksijen bulunmazYağmur,şimşek,ruzgar,yıldırım gibi olaylar hava kurede gercekleşir
Hava kurede bulunan ozon tabakası Guneş ’ten gelen zararlı ışınları engeller Ozon tabakası olmasaydı İnsanlarda cilt kanseri gibi Ceşitli hastalıklar meydana Gelirdi ve diğer canlılarda bundan olumsuz etkilenirdi

Su tasarrufu

Sifonu gereksiz yere cekmeyin Dort kişilik bir ailenin fertleri gunde bir kez sifonu amacı dışında cekerse, yılda 16 ton su harcamış olur
· Rezervuara, su dolu 15 litrelik pet bir şişe yerleştirin Bu basit onlemle, yılda 2 ton su tasarrufu sağlanabilir
· Duş başlığını yeni cıkan suyu daha iyi puskurten ekonomik duş başlıklarıyla değiştirin Boylece suyu daha az acarak daha tazyikli suyla duş alınabilir
· Muslukların su kacırmadığından emin olun ve gerekirse tamir ettirin
· Her saniye bir damla damlayan musluk, yılda 1 ton su harcar
· Su kacaklarını engelleyin Ev ya da apartmanınızdaki su borularını yenileriyle değiştirin ya da tamir ettirin Eski tip borular tonlarca suyun kayıp olmasına neden olur
· Camaşır makinesini ekonomik kullanın Tek bir calıştırmada yaklaşık 176 litre su harcayan camaşır makinesi haftada bir kez bile az kurulsa, yılda 9 ton su tasarruf edilir



Akvaryumdaki balıkların yaşayabilmesi icin ozel bir bakım gerekirAtmosferde dunyamızın bakımını ustlenmiştir

Su Kure(Hidrosfer)
Su kureyi okyanuslar,denizler,goller ve nehirler oluştururDunya ’nın ¾ su ile kaplıdırAtmosferdeki oksijenin %80 ni okyanus ve denizlerde yaşayan mikroskobik canlılar tarafından uretilir

Taş Kure(Litosfer)



Kara canlıları ve insanlar burada yaşarlarBu tabakayı orten toprak tabakası kaya ve minerallerin parcalanmasıyla oluşur
Taş kure icine inildikce Her 33 m sıcaklık 1C artar

Ateş Kure(Pirosfer)



Yapısında demir,nikel silisyum ve magnezyum bulunan taş kurenin altındaki kısımdırYaklaşık 2000 C civarında sıvı hamur kıvamında bulunur
Yanardağlardan cıkan lavlar bu tabakadan gelir

Ağır Kure(Barisfer)

Dunya ’nın cekirdek kısmıdırYapısında demir,nikel bulunurSıcaklık yaklaşık 5000 C civarındadır ama katı haldedir
Sıcaklığın bu kadar yuksek olmasına karşın katı halde olmasının nedeni basıncın yuksek olması ile erime noktasının duşmesidir


Canlıların Yaşamını Etkileyen Faktorler



İklim:Bir bolgede uzun sure gorulen atmosferdeki değişikliklere iklim denir

Sıcaklık:Butun canlıların enerji kaynağı Guneş tir
Isı:Canlıların yeryuzundeki dağılımını etkileyen sebeplerden biri de ısıdır

Su:Canlıların vucudunun buyuk bolumu sudan oluşurSu canlılık faaliyetleri icin gereklidir

Toprak:Toprağın yapısındaki maddeler bitki ortusu ceşidini belirlerBu da hayvan turlerini etkiler

CEVREMİZDE HANGİ EKOSİSTEMLER VAR VE BURALARDA NELER OLUYOR?

Doğadaki Maddelerin Dengesinin Korunması

Belirli bir cevre icinde yaşayan canlılarla cansız varlıkların birlikte oluşturduğu yapıya ekosistem denir Bir ekosistemde ancak bu ozelliklere uyumlu canlılar yaşayabilir

Orneğin kokleri cok uzun olan,yaprağı olmayan ve su depo edebilen kaktus col ekosistemine uygundur

Kara ve su ekosistemi olmak uzere başlıca iki ekosistem vardır

Kara Ekosistemi Su Ekosistemi
Orman ekosistemi Okyanus ekosistemi
Col ekosistemi Deniz ekosistemi
Cayır ekosistemi Gol ekosistemi
Mağara ekosistemi Nehir ekosistemi
Buyuk alanlar kaplayan kara ekosistemine biyom adı verilir

Ureticiler

Kendi besinini kendisi yapan canlılara denirBunlara ototrof canlılar da denir
Yeşil yapraklı bitkiler Guneş ’ten gelen ışık,havadaki karbon dioksit ve topraktan aldıkları suyu kullanarak besin ve oksijen uretirler bu olaya fotosentez denir

Bitkinin urettiği besin az bir kısmı bitki tarafından kullanılırken,coğunluğu bitkinin yaprak,govde ve koklerinde glikoz ya da seluloz şeklinde depolanır
Yeşil yapraklı bitkiler dışında bazı bakteri turleri,yosunlar,oglena gibi klorofilli canlılarda fotosentez yaparak besin uretir

Tuketiciler

Bunlara heterotrof canlılar da denirTuketiciler kendi besinini kendileri uretmezler


Tuketiciler etcil,otcul ve hem etcil hem otcul olmak uzere uc grupta incelenir

Hem Uretici Hem Tuketiciler

İbrik otu ve sinek kapan bitkileri bu gruba girerBu bitkiler fotosentez yaparak besin uretirlerFakat azot ihtiyaclarını karşılamak icin bazı bocekleri yakalayarak onları sindirebilirler


Sinek kapanı



İbrik otu

Ayrıştırıcılar

Bitki ve hayvan artıkları ve canlı olulerini parcalayarak beslenen canlılara ayrıştırıcılar denirCurukcul beslenen bu canlılara saprofit adı da verilir
Bakteri ve mantarlar ayrıştırıcılar grubuna girer