Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
İnsanların günlük hayatta ürettiği atıklar sorun değilmiş üzere, elektronik aygıtların artan kullanımıyla birlikte dijital atıklar da dünyayı tehdit eder hale geldi. Kullanılmayan yahut bozulmuş elektronik aygıtların tabiata olan tesirini minimize etmek emeliyle bunları çöpe atmak yerine geri dönüşüme kazandırmak çok daha yararlı, lakin aygıtlardaki alüminyum ve bakır artıkları geri dönüştürülebilirken silikon çipler için maalesef birebir şeyi söyleyemiyoruz. Dünyada her yıl tonlarca dijital atığın oluştuğunu da göz önüne alırsak, bu kadar silikon çipi bir formda geri dönüştürmek artık mecburilik haline gelmiş durumda. Dünyanın birinci geri dönüştürülebilir silikon transistörü de tam da bu zorunluluğa bir yanıt olarak ortaya çıktı.
Birleşmiş Milletler’in yaptığı bir araştırmaya nazaran, bir yıl içerisinde geri dönüşüme bırakılan milyon dolarlık elektronik kesimlerin yalnızca dörtte biri geri dönüştürülmeye müsait. Ayrıyeten dünya yeni yeni 5G teknolojisine odaklanmaya başlamışken, dijital dönüşüm de sürat kazanmaya devam edecek ve dijital atık probleminin gün geçtikçe çözülmesi zorlaşacak. Bu noktada Duke Üniversitesi‘ndeki mühendislerin oluşturduğu bir çalışma kümesi, daima büyüyen dijital atık meselesinin sürdürülebilir bir tahlili için araştırmalar yaptı. Yakın vakitte biten araştırma sonucunda dünyanın birinci geri dönüştürülebilir silikon transistörü üretildi.
Hayli karmaşık bir yapıya sahip olan bu transistör, gelecekte elektronik atıkların yaşatacağı etraf meselesiyle gayret edebilecek teknolojilere ilham verme umuduyla, üç karbon bazlı mürekkep kullanılarak geliştirildi. Çalışmanın baş araştırmacısı olan Aaron Franklin‘in bahisle alakalı yaptığı bir açıklamada, “Ürettiğimiz bu transistörde yer alan nanoselüloz, biyolojik açıdan çarçabuk parçalanabiliyor ve paket ambalajlarda yıllardır kullanılıyor. Takım olarak bizim burada yaptığımız yenilik, nanoselülozu karbon bazlı basılabilir bir mürekkepte kullanmaktı. Daha evvel bu türlü bir sürece kalkışan biri olmadığını biliyoruz ve elektronik aygıtları büsbütün geri dönüştürülebilir hale getirmenin fonksiyonel yollarından biri de bu çalışmamızın sonuçları sayılabilir.” kelamlarına yer verdi.
Araştırmacılar, silikon tabanlı bilgisayar bileşenlerinin yakın vakitte ortadan kaybolmayacağını kabul etseler de büsbütün geri dönüştürülebilir, kolaylıkla üretilen tabiat dostu elektroniklerin birkaç yıl sonra ana akım haline geleceğini düşünüyor. Maliyetlerin de çok düşük olmasıyla birlikte bu transistörlerden oluşacak çiplerin kullanım alanının genişlemesi beklenen, lakin bunun uzun bir süreç alacağı da aşikar.
Bahsin teknik ayrıntısını kısaca özetlememiz gerekirse mühendisler, nanoselülozu kristal bir forma redükte ederek basılabilir transistör mürrekkebine dahil etmenin usulünü keşfettiler. Nanoselüloz, elektronik aygıtların birçoklarında yalıtkan olarak bulunan ve biyolojik manada çarçabuk parçalanabilen bir bileşiktir. Ama buradaki asıl olay, nanoselüloz bileşiğinin transitör üretmek için kullanılan mürekkebin bünyesine katılması. Takım; üç karbon bazlı nanoselüloz mürekkebi, oda sıcaklığına sahip bir ortamda aerosol püskürtmeli yazıcıyla kullanarak transistör üretmeyi başardı. Uzun müddetli yapılan testler sonunda transistörlerin istenilen performansı sunduğu da gözlemlendi. Araştırmacılar ayrıyeten üretilen transistörün çeşitli süreçlerden sonra %100 düzeyinde geri dönüştürülebildiğini de belirtti.
Yarım trilyon dolarlık yarı iletken sanayisinin birden teğe geri dönüştürülebilir silikon transistörü kullanmayacağı aşikâr. Yapılan bu çalışma daha çok geleceği hedefleyen bir adım olsa da çevreyi dijital atıklardan büyük ölçüde korumak için âlâ bir gelişme sayılabilir. Hususla alakalı niyetlerinizi yorumlarda belirtmeyi unutmayın.
