Duygu Odaklı Terapi Nedir?

Duygu: bireyin çevre ve öteki insanlarla olan etkileşimi sonucu ortaya çıkan psikofizyolojik değişikliktir Birçok duygumuz vardır Yüzümüzde bulunan 43 adale 10 bin yüz ifadesi oluşturmaktadır Lakin bunlardan yedi tanesine evrensel duygulardır; mutluluk, endişe, hiddet, nefret edilen şey, tiksinme, ayıplama, hayret
Duygular bize çoğu konuda refah sağlar Duygusal beynimiz, biz hayatımızda seçeneklerimizi değerlendirirken, bazı seçenekleri eleyerek bizim hızlı karar vermemize rahat sağlar Duygular hayatta kalmamızı, iletişim kurmamızı, farkındalık kazanmamızı, kendimizi doğru şekilde açıklama etmemizi sağlar Problemleri kolayca çözmemizi, sınırlarımız ihlal edildiğinde yada bir kişiye yakın olma duyduğumuzda aleyhinde taraftaki kişiye mesajlar sinyaller yollar
Duygu Odaklı Terapide ilk, ikincil ve araçsal duygular bulunmaktadır Birincil duygular bireylerin bir durum karşısında verdikleri temel içgüdüsel yanıtlardır O olayla ilgili ilk, birdenbire ortaya meydana çıkan ve tez kaybolan duygularımızdır Bu ilk duygularımızı ise ikincil duygularımızla örteriz, perdeleriz Bir örnekle açıklayacak olursak; bir arkadaşınız evine bütün arkadaşlarını davet etti ve bir tek sizi misafir etme etmedi diyelim Sizin bu durumda yapacağınız birincil şey arkadaşınıza gücenmek, bu kırılma duygusunu ile arkadaşımıza öfkelenerek perdeleriz Kırılmanın yerini bundan böyle öfke, hiddet almıştır Fiilen ikincil duygular bizim savunmalarımızdır Erkekler ağlamaz lakin bunun yerine sinirlenirler gibi… Burada da kızgın olmak ikincil bir duygudur, kültürün öğretmiş olduğu yönde güçsüz yönümüzü perdelemektedir
Araçsal duygular ise; öteki insanların bizim istediğimiz gibi hareket etmelerini, bizim istediğimiz tepkiyi vermelerini karşılayan duygulardır Yani kişileri, o duyguyu sergilediğimizde, bu şekilde yönlendireceğimizi biliriz Mesela; bir durum karşısında ağladığımızda, insanların bize nazik davrandığını görmüşüzdür ve bu davranışımızı devam ettirmişizdir Araçsal duygular bu şekilde bilinçli yada bilinçsiz bir şekilde açığa çıkmaktadır Duygu Odaklı Terapide ise bireyin bütün bu duyguları keşfetmesi sağlanır İkincil duyguların perdesini aralayarak birincil duygulara ulaşıldığında problemlerin daha basit çözüldüğünü ayrım ederiz, bireye farkındalık sağlamış oluruz bununla birlikte bastırılmış öfke, endişe gibi duyguları da bireye Duygu Odaklı Terapi yardımı ile yaşatılır ve bütün bu negatif duyguların yerine yeni olumlu duygular yapı edilir Olumsuz ve yıkıcı duyguya ulaşılır, sonradan o duygudan ayrılıp daha olumlu duygu oluşturulur
Duygu Odaklı Terapi, aile ve çift sorunlarında, çocuk yetiştirirken, çocukların duygularını açıklama etmesine asistan olma konularında da kullanılır Mesela; Çocuk hangi duyguyu yaşıyorsa yaşasın (hiddet, endişe, korku, utanç…) çocuğun bu duyguyu yaşamasını, çocuğa öğretme ve onla açık sözlülük kurmakta bir fırsat olarak görmeliyiz Çocuğun duygusunun farkında olan olup, o duygusunu kabul etmeliyiz ve empati yapmalıyız Çocuğun duygusunu kelimelerle ifade etmesine yardımcı olmalıyız Çocuk bir şeye üzülüp ağladığı zaman ‘bebek misin de ağlıyorsun? ’ biçiminde duygusunu bastırmaktansa bu durum aleyhinde ırk üzülür, üzülmekte haklısın tarzında ifadeler kullanılmalıdır
Çiftlerde ise; duygusal olarak yakınlığı arttırmak için, etkinlikler yaptırılır Birbirlerine olumlu ve olumsuz bütün duyularını güzel bir iletişim yolu ile ifade etmeleri sağlanır
Litaratür:
wikipedia