Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Hisler; bizim iç ve dış dünyamızda vücudumuzla söz ettiğimiz reaksiyonlardır. Her birimizin hisleri kendine hastır. Yaşadığımız etraf, kişiliğimiz, travmalarımız, yani ruhsal yaşantımız birbirinden farklıdır. Herkes birebir olayı farklı yorumlayabilir, çeşitli hisler hissedebilir ve farklı reaksiyonlar verebilir. Örneğin; iki kanser hastası düşünelim: Biri kemoterapi sürecinde daha depresif, oburu daha sevinçli olabilir. Kıymetli olan hastanın hissini anlamak, ona eşlik edebilmek ve diğerleriyle kıyaslamamak.
Araştırmalar; sonsuz sayıda hissimiz olduğunu söz etse de Paul Ekman kozmik altı hissimiz olduğunu ifde eder. Bunlar; endişe, öfke, ıstırap, memnunluk, şaşırma ve tiksinme. Bu hisleri herkes tıpkı halde hissetmiyor lakin tüm beşerler bu hisleri birebir yüz tabiriyle yansıtıyor. Örneğin; şaşıran bir insanın gözleri ve ağzı açıktır. Öfkeli birisinin kaşları çatık, bakışları serttir. Bu hisler doğduğumuz andan itibaren bilişlerden de evvel bizde var olan hislerdir. Yeni doğmuş bir bebek düşünelim. Muhtaçlıklarını, isteklerini ağlayarak tabir eder, bunların doyurulmasıyla birlikte gülümseyerek rahat ve inançta olduğunu bize anlatır. Pekala ne oldu da yetişkin olduğumuzda fikirlerimizi çok âlâ tahlil ederken, hislerimizi manalandırmakta ve söz etmekte zorlanır olduk?
Hislerin kültüre nazaran çeşitlilik göstermesi, his tabirinin vücudumuzda farklı yansımasına neden olur. Bizim toplumumuzda cinsiyete nazaran kimi hisler baskılanırken, birtakım hisler da çok dozda söz ediliyor. Örneğin, bayanlar ağlama hissini rahat tabir ederken, öfkelendiğinde ise bu duyguyu baskılayabiliyor. Erkeklerde ise bu durum tam zıddı olarak açığa çıkıyor Baskılanan his vücudumuza olumsuz bir semptom olarak yansır. Sağlıklı tabir edilemeyen hisler, kalp çarpıntısı, kusma, mide bulantısı üzere somatik belirtilerle tepki vermemize neden olur. Hislerimizi bastırmadan gerçek söz edebilmemiz için çocuk yaştan itibaren duyguyu tabir etmeyi öğretmeliyiz. Bebeğin muhtaçlıklarını hislerle tabir etmesi bilişlerin varlığına karşın sözü daha geç yaşlarda başladığı için hislerin varlığı en temelde başlar. Vakit içinde bildiğimiz ve tanıdığımız hisleri kültürel nedenlerden ötürü baskılayarak kendimize yabancılaşmaktayız. Bir müddettir konuşmayan bir çocuğun neler yaşadığını hislerini gözlemleyerek anlayabiliriz. Örneğin; istismara uğrayan bir çocuk, gece endişeyle uyanabilir, meskene bir yabancı geldiğinde ağlama krizine girebilir, hisleriyle yaşadıklarını söz etmeye çalışabilir. Lakin şu unutulmamalı, bir çocuk kronik bir halde korkuyor yahut ağlıyorsa kesinlikle dikkate alınmalı. Zira hisler kısa sürer. Etkinliklerle, oyunlarla, okuldaki öğretmenlerin ve ebeveynlerin bilinçlendirilmesiyle bir arada his farkındalığı oluşturabiliriz.
Çocukların büyümesi, okul çağına gelmesiyle birlikte analitik zeka birinci önceliğimiz oldu. Günümüzde anne babaların emeli, zihinsel marifetleri ve lisan hünerlerini çok yeterli kullanabilen çocuklar yetiştirebilmek. Kendini tanımayan, neyi istediğini, muhtaçlığının ne olduğunu bilmeyen yetişkinler olduk. Halbuki hislerini anlamayan, oburlarının ne hissettiğini önemsemeyen insanların çoğalması, empati problemini gündeme getirdi. Pekala ne yapmalıyız?
Birinci olarak çocuklara, doğduğunda aslında bildikleri olan bu hisleri unutturmamak. Hislerini söz etmelerine müsaade vermek. Hislerin cinsiyete nazaran değişmediğini anlatmak: Örneğin; kız çocuğunun kızmasına, erkek çocuğunun da ağlamasına müsaade vermek. Etkinlilerle his alıştırmaları yapmak, ne düşünüyorsun sorusu yerine ne hissediyorsun sorusunu sormak. Ağladığında yahut korktuğunda kızmamak, anlamaya tabir etmesine müsaade vermek. Korkak, sulu göz formunda çocuğu etiketlememek. Çocukları birbiriyle kıyaslamamak. Her çocuk biriciktir ve hisleri da kendine özeldir perspektifiyle sağlıklı bireyler yetiştirebilmek dileğiyle…
