Düz Yazı Türleri - Düz Yazı Çeşitleri

Düz Yazı Türleri nelerdir,
düz yazı çeşitleri,
düz yazı türleri ve özellikleri

Düz Yazı Türleri;

Roman
Öykü
Masal
Makale
Deneme
Fıkra
Sohbet
Eleştiri
Jurnal veya Günce
Anı
Biyografi
Otobiyografi
Mektup
Seyahat Yazısı
Tiyatro
şeklinde sıralanabilir


ROMAN

İnsanların yaşadıkları veya yaşayabilecekleri olayları, yere, zamana ve şahsa bağlayarak anlatan eserlere roman denir

*Romanda olaylar geniş ve ayrıntılı olarak anlatılır

*Başlıca olay etrafında olaycıklar vardır

*Şahıs kadrosu geniştirKarakter çözümlemeleri yapılır

*Vakit olarak geri dönüşler olur

Romanlar dağıtılmış türlere ayrılır;

Tarihi Roman: Konusunu tarihten alır

Töre Romanı: Toplumun yaşayış tarzını, geleneklerini, adetlerini işleyen romandır

Psikolojik Roman: Ruh çözümlemelerinin yapıldığı romanlardır

Egzotik Roman: Uzak ve tanıdık olmayan ülkelerin doğa ve insanlarını anlatan romandır

Tezli Roman: Bir bakış veya düşünceyi savunan romandır

Polisiye Roman: Dedektif hikayelerini anlatan romandır


HIKAYE

Olmuş ya da olması muhtemel olan olayları anlatan kısa sanat eserleridir

*Tek bir olay vardırOlaycıklar yoktur

*Şahıs kadrosu romana tarafından dardır

*Kişiler birçok süre hayatlarının kesin bir anı içinde anlatılır

*İki nesil öykü görülür;

a)Durum Hikayesi: Maupassant tarzı da denir Olay esastırBizdeki temsilcisi, Ömer Seyfettindir

b)Şart Hikayesi: Çehov tarzı da denir Olaydan fazla insanın belirlenmiş bir süre dilimindeki durumu anlatılırBizdeki temsilcisi, Sait Faik Abasıyanıktır



MASAL

Olağanüstü olayların anlatıldığı sözlü bir edebiyat ürünüdür

*Olaylar hayal ürünüdür

*Yer ve süre belli değildir

*Kahramanlar insanüstü nitelikler gösterir

*İyiler defalarca iyi, kötüler daima kötüdür

*iyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır

*Eğiticilik esastır Evrensel konular işlenir

*Olaylar miş'li geçmiş süre kullanılarak anlatılır



MAKALE

Bir gerçeği açıklama yapmak, bir konuda görünüm ve görüşler öne sürmek ya da bir tezi müdafaa etmek, cesaretlendirmek için yazılan yazılara makale denir

*Anlatım yalın ve yoğundur, tarafsız bir özellik taşır

*Öne sürülen zihin ve tez kanıtlanır

*Laf oyunlarına baş vurulmaz, süslü anlatımdan uzak durulur

*Her konuda makale yazılabilir

*Gazete ve dergilerde yayımlanır



DENEME

Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, emin kurallara varmadan, kanıtlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya zorlamadan anlattığı yazı türüdür

*Yazan, kendisiyle konuşuyormuş gibi bir hava sezdirir

*Samimi bir dil kullanılır

*Yazan, öne sürdüğü görüşleri ispatlamak zorunda değildir

*Yazarın belli bir sonuca varma zorunluluğu yoktur

*Nurullah Ataç Deneme, ben ülkesidirder

*Yazan anlatımda ve konu seçiminde özgürdür

*Türün ünlüleri, Ahmet Haşim, N Ataç, Suut Kemal Yetkin, A Hamdi Tanpınar, Selahattin Eyyüboğlu


FIKRA

Yazarın, gündelik olayları, özel bir görüşle, güzel bir üslupla, ispatlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır

*Gazete yazısıdır

*Yazar düşüncelerini kanıtlama yoluna gitmez

*Dil tabiidirJurnal deyimlere, yer yer nükteli sözlere yer verilir

*Okuyucuyla sohbet ediyormuş gibi bir hava sezdirilir

*Türün ünlüleri, Ahmet Rasim, Falih Rıfkı,

A Haşim, H Cahit Yalçın, Peyami Safa *