E-Ticaret, Gerçekten de Para Kazandırıyor mu?

Türkiye'nin son periyotlardaki en beğenilen iş bölümlerinden bir tanesi, e-ticaret. Hem vatandaşın artan ilgisi hem de kendi işini kurmak isteyenlerin kıymetli tercihleri ortasında yer alan bölüm, bugün bile pek çok kişinin girmeye çalıştığı lakin kimi vakit bütçe kimi vakitse çeşitli meseleler nedeniyle hayal olarak kalabiliyor. Lakin buna karşın ülkemizde e-ticaret yapan vatandaşların sayısı da hiç lakin hiç az değil. Pekala e-ticaret, tanınan olduğu kadar para da kazandırıyor mu?

Bu haberimizde sizlerle, e-ticaretin pek de bilinmeyen istikametlerini konuşacağız. Evet, para kazanmak hoş olsa da yapılması gereken ödemeler, maliyetler ve bölümün riskleri neler? Şayet şu sıralar e-ticarete girmeyi düşünüyor ya da bir gün kesinlikle e-ticarete girmeye daha şimdiden karar verdiyseniz, bu haberimize göz atmanızı şiddetle tavsiye ederiz.

E-ticaret nedir? Herkes e-ticarete girebilir mi?


Başka her şeyi bir kenara bırakıp en temele inecek olursak; e-ticaret tabiri, internet üzerinden eser satışı yapmak manasına geliyor. Günümüzün en büyük perakendecilerinden tutun da en küçük işletmecisine kadar herkesin dahil olabildiği bölümde rastgele bir kısıtlama bulunmuyor. E-ticaret yapılabilmesinin devlet nezdindeki tek şartı, bu dal üzerine satın alınmış olan bir şirketinizin olması. Yani karınızı vergilendiriyor olmanız...

"Bilgi sahibi olmak istiyorum. Eğitim mi almalıyım?"

E-ticaret bölümünün nispeten yeni bir alan olması, bu hususta kimi meselelere yol açıyor. Sonuçta bugün, beşerler rastgele bir bölüme girmek istediklerinde, evvel o kesimle ilgili bilgi sahibi olmak istiyorlar. Hal bu türlü olunca da akıllara direkt, internet üzerinden satılan ve aslında bir e-ticaret eseri olan dijital eğitimler geliyor. Fakat açık konuşmak gerekirse, bir eğitim paketini satın almadan evvel onlarca defa düşünmenizi şiddetle tavsiye ederiz. Zira eğitimcilerin büyük bir çoğunluğu, e-ticaret kesiminin olumlu taraflarına dem vuruyor. Hatta bu bahiste çok tanınan olmuş umut tacirlerinin olduğu bile herkes tarafından bilinen bir gerçek. Fakat hiçbir arka niyeti olmadan yüzlerce, kimi vakit binlerce dolar ödeme yapan vatandaşlar, bu umut tacirleri nedeniyle aradıklarını bulamayabiliyorlar.


Açık konuşmak gerekirse e-ticarete girmeden evvel para karşılığında satın alınabilen e-ticaret eğitimleri, gereğince tesirli değil. Aslında pek çok eğitimcinin bahsettiği şeyler, internet üzerinde de yer alıyor ve birkaç Google aramasıyla bu bilgilere çarçabuk ulaşabiliyorsunuz. Ayrıyeten zati rastgele bir pazaryerine giriş yaptıktan sonra o pazaryerinde de birçok vakit fiyatsız olan e-ticaret eğitimleri veriliyor. Yani size satılan şeylere harcayacağınız paraları sermaye yapmak, sizin için çok daha avantajlı olabilecektir. Öte yandan, haberimizin bundan sonraki kısmında edineceğiz bilgilerin büyük bir kısmı, eğitimciler tarafından anlatılmıyor.

E-ticaret yaparken şirket kurmak zorunda mıyım?

Bu sorunun karşılığı çok net bir formda evet, şirket kurmak zorundasınız. Sonuçta yapacağınız bu işten para kazanacaksınız ve bu çıkarın bir formda resmiyete dökülmesi ve doğal olarak da vergilendirilmesi gerekiyor. Fakat bu şirket olayını gözünüzde fazla büyütmeyin. Ferdî olarak müracaat yaparak kuracağınız bir "şahıs şirketi" (adi şirket) bile işinizi görecektir. Ayrıyeten bu iş için aracılık yapan kimi kurum ve kuruluşlar da mevcut. Pekala aracılara gerek var mı? Katiyetle hayır. İnternette yapacağınız araştırmalar ile gerekli müracaatları kendiniz yapabilir, şirketinizin açılmasını sağlayabilirsiniz. Fakat şirket kurmakla iş bitmiyor. Kesinlikle bir muhasebeci ile mutabakatlı ve gelir giderinize ilişkin kayıtlarınızın sağlıklı bir biçimde tutulduğundan emin olmalısınız. O vakit bu noktada hem şirket kurmak için hem de her ay sistemli olarak muhasebeciye yapacağınız ödemeyi, sarfiyat kalemlerinizin en üstüne yazabilirsiniz.


Şirketi kurdum, sırada ne var?

E-ticaret yapabilmek için şirketinizi kurduktan sonra yapmanız gereken birinci şey, hangi eser dalına gireceğinizdir. Bu bahiste büyük ölçüde bir hudut yok. Devletin yasakladığı eser kümeleri haricindeki her eseri, internet üzerinden satabilirsiniz. Bu noktada karar verdikten sonra da yapmanız gereken şey, eserlere bir formda ulaşmak. Bu mevzuda da karşınıza üç seçenek çıkıyor. Bunlar, "kendi eserini üretmek", "kendi eserini satın almak" ya da "dropshippinge yönelmek". Dropshipping, diğerine ilişkin olan bir malı satmaya çalışıp kar marjınızı düşürdüğünüz fakat binlerce esere çarçabuk ulaşabildiğiniz satış modeli manasına gelmektedir.

Kendi eserinizi satın almanız durumunda, yapacağınız ödeme meblağı doğal olarak düşecektir. Sonuçta toptan eser almış ve talihiniz varsa, hiçbir aracıya kar vermemiş ve direkt üreticiye ulaşmış olacaksınız. Dropshipping satış modelinde ise eser tedariki sağlayan yüzlerce şirket var. Üstelik her şirket, satıcısıyla farklı muahede yapabiliyor. Örneğin bir şirket; eserlerini satabilmeniz için sizden bir bedel isteyebilir ya da eser başına makul bir fiyat talebinde bulunabilir. Haliyle bu durumda da karşınıza yeni masraf kalemleri çıkacağını unutmayın.


Geldik en büyük kar ortaklarınıza: Pazaryerleri

Türkiye'de etkin olarak hizmet vermekte olan pek çok pazaryeri mevcut. Dilediğiniz takdirde, bu pazaryerilerinin hepsinde satış yapabiliyorsunuz. Lakin açık konuşmak gerekirse Türkiye'deki pazaryerleri, küçük büyük demeden tüm satıcıların en büyük ortağı pozisyonunda. Üstelik kimi durumlarda, sattığınız bir eserden ettiğiniz kar ölçüsü, pazaryerine kazandırdığınız paranın çok çok altında kalabiliyor. Öte yandan, pazaryerlerinin sizi tüm Türkiye'ye ulaştırma üzere bir avantajı olduğu da sugötürmez bir gerçek. Pekala Türkiye'deki pazaryerlerinde hangi masraf kalemleri bulunuyor?

• Komite
• Süreç fiyatı
• Kargo paylaşım fiyatı
• Eser listeleme fiyatı
• Ceza fiyatları
• Başka kalemler

Türkiye'de satış yapmakta olan rastgele bir e-ticaret erbabına, en büyük sorununun ne olduğunu sorun. Alacağınız karşılık, "komite" olacaktır. Pazaryerleri, sattığınız her eser karşılığında sizden bir bedel tahsil ediyor. Satış bedelinin, yüzde 6'sından yüzde 25'ine kadar ulaşabilen bu bedel, eseri sattığınız anda hesabınıza işleniyor. Hayali bir örnek vermek gerekirse;

• Eserin geliş fiyatı: 20 TL
• Satış fiyatı: 100 TL
• KDV (yüzde 18 üzerinden): 14,4 TL (satış fiyatı - alış fiyatının yüzde 18'i devlete ödenecek KDV'dir.)
• Komite (yüzde 25): 25 TL

Böylesi bir durumda, bu eser için maliyetiniz en az 59,4 TL'ye ulaşmış olacaktır. Bunun üzerine pazaryerlerinin ek kalem girdileri de girebilir. Çeşitli isimlere sahip olan ek kalemler, kimi vakit süreç fiyatı, kimi vakitse reklam takviyesi ismi altında olabilir. Olağan bir de kargo sorunu var. Pazaryerleri genel olarak, 100 TL ve üzeri siparişlerde fiyatsız kargo uyguluyorlar, ya da sizler, satıcı olarak bu çeşit belirlemelerde bulunabiliyorsunuz. Bugün bir kargo fiyatının 10 TL civarında olduğunu kabul edersek, gerçek maliyet bu sefer de 70 TL'ye ulaşmış oluyor.


Vade günü ayrıntısı

E-ticarete girmeden evvel bilmeniz gereken diğer bir konu da vade günü. Pek çok eğitimcinin ağzına bile almadığı bu durum, bilhassa de küçük satıcılar için çok kritik bir durum. Süreç şöyle işliyor; siz bir sipariş aldınız ve eseri müşteriye gönderdiniz. Paranızı çabucak alamıyorsunuz. Müşterinin, satın aldığı esere onay vermesi, bunun üzerinden de muhakkak bir müddet geçmesi gerekiyor. Bu mühlet, kimi vakit 40 güne kadar ulaşabiliyor. Haliyle küçük satıcı için bu kadar beklemek, can sıkıcı problemlere yol açabiliyor.

Entegrasyon şirketi gerçekleri

E-ticarete giriş için şirketi kurup, pazaryerleri ile muahedeye vardığınızı varsayalım. Stok takibi ve eserlerin idaresi de büsbütün sizin sorumluluğunuzda olan bir şey. İşte tam da bu noktada, entegrasyon şirketlerinin kapısını çalmanız gerekiyor. Türkiye'de bu hizmeti vermekte olan çok sayıda şirket bulunurken, bu şirketlerin neredeyse tümünde çeşitli sıkıntılar yaşanabiliyor. Örneğin; eser güncellemesi vaktinde yapılmayabiliyor ve bu da stokta kalmamış bir eserin satılmasına yol açabiliyor. Kimi vakitse fiyatlar güncellenmiyor, bu da ziyanına satışlara yol açabiliyor. Üstelik bu çeşit problemler nedeniyle pazaryerlerinden de cezalar yiyebiliyorsunuz.


E-ticarete girmeden evvel göze almanız gereken zorlukları şöyle özetleyebiliriz

• Şirket kuruluşu için gerekli ödemeyi yapmanın yanı sıra, 1 kuruş bile kazanmasanız bile muhasebeci için aylık ödeme yapmayı kabul etmek.
• Eserin tedarikini sağlarken, tedarikçi şirketin şartlarına razı olabilmek. (Yıllık ya da daha uzun periyodik mutabakatlar için yatıracağınız muahede bedelini çıkaramayabileceğinizi de göz önünde bulundurun.)
• Pazaryerlerinin her türlü kurul, kargo fiyatı, ek kalemler ile cezai koşullarını kabul etmek.
• Sizinle birlikte satış yapan binlerce satıcının olduğunu unutmamak.
• Eserlerin pazaryerlerindeki stok durumunu yeterli bir halde yönetmek.

İşte tüm bu maddi zorlukları göze alıyorsanız, e-ticaret yapmaya başlayabilirsiniz. Lakin pek çok vakit gözardı edilen ve işin içine girdiğinizde öğrendiğiniz bu durumları, e-ticarete girmeden evvel kesinlikle değerlendirmeniz gerekmekte. Elhasıl, e-ticaret dalı için tozpembe hayaller vadediliyor olsa da bu bölümde para kazanmanın o kadar da kolay olmadığını, tüm bu zorlukların üstesinden gelebilmek için hem tahlilci hem de harika disipline sahip bir kişiliğe sahip olmanız gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.