Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Bir bebek dünyaya geldiğinde onu, en çok sevebilecek en çok yarar sağlayacak şahıslar kuşkusuz ebeveynleridir. Ebeveynleri için bebekleri, dünyanın en değerli hazineleridir. Ebeveynler, ellerindeki imkanlarını çocuklarının yarar sağlaması istikametinde kıymetlendirir. Uykusuz gecelerin akabinde işe masraflar, kendi keyif aldıkları pek çok aktivitelerden feragat ederler, yorgun geldikleri işten sonra çocuklarını eğlendirirler, çocuklarını işe gitmek için bırakmış olmanın suçluluğu ile zarurî hallerin dışında daima çocuklarıyla bir arada olmaktır bütün maksatları halbuki ki çok değerli bir noktayı gözden kaçırırlar!… kalp, birinci evvel hangi organa kan pompalar? Beyin! Akciğerler! HAYIR! Kalp birinci evvel kendine kan pompalar! Şayet kendine kan pompalamazsa diğer hiçbir organa kan pompalayamaz. Günümüz ebeveynler çocukları için en iyiyi, en ülkü olanı hedefledikleri için iş, hayat gerilimleri ortasında kendinin keyif alabileceği bir aktiviteye yarım saat bile ayıramıyor. Bunu sonucunda farkında olamadığı negatif gücü ile meskendeki bebeği ile keyifli vakit geçirdiğini düşünüyor. Halbuki orta sıra kendisi için vakit ayırdığı keyif alabileceği aktiviteden (açık havada yürümek, bir dostla kahve içmek üzere..) sonra döndüğünde çocuğu ile daha müspet daha kaliteli vakit geçirebilir, çocuğunu gücünden bile bu sonucu müşahedeler olağanda huzursuz, huysuz olan çocuk daha rahat olabileceğini deneyimleyebilir.
Ebeveynlerin en çok yanıldığı şeylerden biri de’ bebektir anlamaz!!’ bir bebek anne karnından itibaren etrafında gelişen pek çok bilgiyi şuur seviyesinde anlamlandıramasa da duygusu ve bilgisi bilinçaltında kayıtlıdır. Ebeveynler, kaza, hengame, şiddet, taşınma, evlat edinme, vefat üzere ömür olayları için çocukları ismine ‘ küçüktü hatırlayamaz, anlamaz’ derler lakin çocuğun bilinçaltında kayıtlıdır. Bir bebek bu dünyaya geldiğinde bir yetişkinin etrafı algılamaya çalışmasından çok daha fazla tanımlamaya çalışır. Örneğin bir bebek alışageldiği rutinin dışına uzun bir günden fazla müddetliğine çıktığında gerilime girer hatta bu yüzdendir ki bir bebek ailesiyle tatile gittiğinde, uyku nizamı, yemek tertibi bozulabiliyor ya da hastalanabiliyor. Çocuk anlamaz diye bakan yetişkin bu durumu anlamlandıramıyor. Halbuki anlamaz diye bakılan bebek rutinin dışına çıktığı için gerilime girmiştir. Burada bebeğe anlamaz niyeti yerine ona şefkatli ve sakin bir ses tonuyla ebeveyni onun korkusunu anladığını tabir edebilir. Bir insan, gerilimli olduğunda bedeninde adrenokoortikotropik hormon (ACTH) isminde bize ziyan veren gerilim hormonu salınır ve bir bebek içgüdüsel olarak bu hormonu vücudundan atabilmek rahatlayabilmek için ağlar. Bilimsel araştırmalarda duygusal gözyaşı ve yaşartıcı kullanılarak akıtılan göz yaşı alarak çaptıkları incelemede duygusal gözyaşında ACTH varken yaşartıcı kullanılarak yapılan gözyaşında ACTH gözlenmemiş. Bir bebek de şayet fizikî ihtiyaç(açlık, altı ıslaklık, ağrı sancı ateş)dışında, gerilim kaynaklı ağlıyorsa ebeveynin bebeğini konteyn etmesi şefkatle bebeğinin sakinleşene kadar kendini regüle etmesine fırsat vermesi gerekir. Bunu dikkatini öteki şeylere çekmek, gezdirmek, üzere çocuğun ağlamasını bastırmak yerine şefkatle konuşarak bebeğini korkmuş olduğunu, onun hissini anladığını onunla konuşarak, tensel temas etmesi çocuğunun inançta olduğunu bebeğine hissettirmesi gerekir.
Dünyaya getirdikleri bebekleri büyüdükçe ebeveynlerin baş etmekte zorlandıkları mevzular da değişiyor. Bunlardan esas mevzular, yemek reddi, uyku, tv tablet mühleti, oyuncaklarını toplamak, inatçılık, parktan meskene gitmek istememek, kreşe gitmek istememek, üzere.. burada ebeveynler, çocuklarına olması gerekenleri neden niye yapılması gerektiğini, olursa neler olabileceğini bazen özendirerek, bazen de olmazsa nasıl makûs olabileceğini sabırla anlatırlar.. lakin sonuç alamazlar, çocuk yeniden birebir istenmeyen davranışları stantlar. Çocuklar somut düşündükleri için sözel sözleri anlayamazlar yetişkin uzun uzun anlattığında çocuğun anladığını zannederler. . halbuki çocuğun irtibat lisanı sözler değildir! Çocuklar deneyimleyerek öğrenir! Bir çocuğa milyon sefer, ‘sıcak dokunma yanarsın’ diyelim anlatalım ancak çocuk yeniden yine o sıcak objeye dokunmaya çalışır. Burada ebeveyn çocuğunun elini kendi güvenliğini sağladığı denetiminde çocuğunun elini tutarak o sıcağı deneyimlemesine fırsat vermelidir. Çocuğun o objenin tehlikeli olduğunu kendisinin deneyimleyerek öğrenmesi ebeveyni tarafından milyon kere anlatılmasından daha tesirlidir.
Ebeveynler, çocuklarına 24 aylık olduktan sonra hudut koymaya başlayabilirler. Bir çocuğa hudut koymamak ona yapılabilecek en büyük kötülüktür. Sonlar ve bu hudutlardaki kararlılık çocuğun da kendini inançta hissetmesini sağlar. Bir ebeveyn bir gün çocuğun sevmediği bir yemeğin yerine alternatif yemek yapabilirken öbür bir gün o yemediği için çocuğuna kızabilir. Zira insanın tabiatı gereği bazen ebeveynin hisleri da doğal olarak istenmeyen düzeylere ulaşabilir. Bunun önlenmesi için hudutların olması ve bunda istikrar sağlanması gerekir.
Çocukla bir kriz yaşandığında tertibin sağlanması için gereken kuralları öğretme evresinde 3 adım vardır bu adımlar kısaca şöyledir:1.adım olan aynalama kademesinde; ebeveyn, öncelikle çocuğunun zihninden o olaya bakmalıdır. Neden o olayı reddediyor? Niye yapmak istemiyor? Ya da neden bu yansıyı veriyor? bu soruları Ebeveynin algısı olarak değil o yaştaki çocuğun aklından geçen fikir, his ne? Onun gözünden cevaplandırıp bulduğu yanıtları çocuğuna, onun mimiklerinden de faydalanarak çocuğuna anlaşıldığını, onun lisanından tabir etmelidir. Çocuğun hislerini fikirlerini onu yargılamadan olması gerekeni anlatmaya çalışmadan olduğu üzere onun anlaşıldığını, çocuğuna hissettirecek formda konuşmalıdır. Yargılanmadan anlaşıldığını hisseden her birey bağlantı kapılarını açar. Burada çocuğa asla neden? Niye? Üzere sorular sorulmamalıdır! Soruları çocuğun zihninden ebeveyn cevaplandırmalıdır tahminen bulunan karşılığı çocuğa onun hisleriyle söyleyerek anlaşıldığınıı belirtmelidir. Tabiki ebeveynin çocuğuna olması gerekeni yapmama münasebetini anladığını ona söylemiş olması ona o sorumluluğu vermeyeceği manasına gelmiyor! 2.adım olan hudut koyma evresine geçiyoruz. Nasıl 1. Aynalama evresinde onun hisleriyle şartsız onu anlaşıldığı, kabul edildiği hissettirilse de 2.adım hudut koymada da sakin lakin bir o kadar da emin ve kararlı bir ebeveyn olarak en fazla bir cümlelik olması gereken kuralı net bir söz ile belirtilmesigerekiyor.3. adım seçim yaptırma kısmında ise çocuğa ‘sen’ lisanı kullanarak negatif müspet seçim hakkı verilerek çocuğa yaptığı seçimin sorumluluğunu deneyimlemesine imkan sağlamak gerekiyor. Şunu unutmayalım ki ebeveyn çocuk ortasında demokratik bir münasebet yoktur. Hayatta gerçek ya da taraflı sistemi şimdi muhakkak bir olgunlaşmaya gelmemiş bir çocuğun’ ben yalnızca çikolata yiyeceğim’ demesi üzerine ebeveynin onu tercihlerine müsaade vermesi üzere bir demokrasi beklenemez.
Bu üç adıma örnek verecek olursak: yemekte ıspanak vardır ve çocuk ıspanak yemekten nefret ediyor makarna yemek istiyor. Burada olması gerekenler sırasıyla (1.adım, aynalamada çocuğun penceresinden bakan ebeveyn onu mimikleriyle) ‘’ıspanak sana çok iğrenç görünüyor, berbat bir kokusu var onu yemek istemiyorsun!’’ diyerek onu gerçeğini kabul etmeli.( Gerisinden olması gerekeni belirttiği emin bir tutumla 2.adım hudut koymak) ‘’bu ıspanaktan iki kaşık yemelisin.!!’’ 3. Adım olan seçim yaptırmada, ‘’ ya ıspanaktan iki kaşık yemeyi seçersin ve gerisinden makarnadan ve diğer başka sevdiğin yiyeceklerden yemeyi seçersin ya da ıspanaktan yememeyi seçersin bu akşam sevdiğin şeyleri yemekten vazgeçmeyi seçersin hangisini seçiyorsun? Diyerek çocuğa yaptığı seçimin sorumluluğunu almayı deneyimletmeliyiz. Şayet ebeveyn bunları söyledikten sonra tekrar gerisinden çocuğa makarnayı veriyorsa o çocuğun yaptığı seçimin sorumluluğunu da almayı öğretemez ve çocuğu ebeveynin söylediklerini referans almaz zira söyledikleri ile yaptıkları birbirini tutmayan ebevyn algısı oluşmuştur çocukta. Çocuklara hudutlar konmalıdır onların anlaşıldığı hissettirilerek kabul edilerek sonlar konmalı ve seçimler sunulmalıdır şayet çocuk yaptığı negatif seçim hakkını kullanıyorsa bunun da sorumluluğu çocuğa verilmelidir. Berbat anne babalık yoktur lakin berbat ebeveynlik vardır. Çocuklarımıza büsbütün yeterli niyetle yaptığımız hakikat bildiğimiz davranışlar onlara uzun vadede ziyan verebilir. Çocuklara hudut koymak lakin bu hududu olması gerektiği üzere koymak gerekir.
