Ebru Sanatı Nedir Nasıl Yapılır

Ebru sanatı, ebru nedir, ebru sanatı nasıl yapılır,güzel ebru sanatı
ebru sanatı konusu,ebru yapımı



Ebru Nedir

Kâğıt süsleme sanatlarının en önemlilerinden biri

Tüm Osmanlı sanatlarında olduğu gibi ressamçırak usulü ile öğrenilen ve sanatçının iradesi dışında birçok değişkenden etkilenen bir sanattır
Ebru; renklerin suyla dansının yarattığı bir ahenktir gerçekte Bazı kaynaklar ebrunun, yüz suyu anlamına gelen abı rusözcüğünden, bir takım kaynaklar ise Orta Asya dillerinden Çağatayca da hareli dış görünüş, damarlı kumaş veya kağıt anlamına gelen ebreden geldiğini söylese de en yaygın kanı, kelimenin kökeninin Farsça; bulutumsu, bulut gibi anlamına gelen ebriden gelmekte olduğudur Her ne şekilde isimlendirilse isimlendirilsin insanlara da isim olan ebru, esrarengiz bir harmoni taşıyor

Zorlu ve emek isteyen bir sanat olan ebru, geri dönüşü olmayan, tekrarı olmayan, çok değişkenli bir sanattır


Çoğu eski eserde dekor nedeniyle kullanılan ebru, geleneksel el sanatlarımızdan olmasına karşın yakın zamana değin unutulma tehlikesi ile karşı karşıyaydı Dünya çapında dağıtılmış milletler kadar sahiplenmeye başlanmış, bir takım ülkelerde ebru yapımı sırasında kullanılan malzemeleri üreten firmalar zirve göstermişti


Ebru sanatında son devrin piri merhum Mustafa Düzgünman gerek yetiştirdiği öğrencilerle lüzum bu sanata kazandırdığı anlayışla manevi hazinelerimizden birinin payidar kalmasında büyük rol oynamıştır

GELENEKSEL TÜRK EBRU SANATINDA KULLANILAN MALZEMELER

KAĞIT : Emici özelliği artı ve mat olanları tercih edilir Genelde birinci hamur kâğıt kullanılır

KİTRE: Kitre, Anadolu ’da yetişen, geven türü dikenli bitkilerden elde edilen, yapışma özelliği az olan bir zamk çeşididir Suyla birlikte karıştırılarak uygun kıvam elde edilir Ipek kitresi ise, toz halinde hazır olarak satılmaktadır Piyasada aktarlarda bulunabilen kitrenin plaka halinde, beyaz ve topraksız olanları tercih edilmelidir

TEKNE: Ebru yapımında tekne dediğimiz, içine kitre konan kaplar kullanılır

FIRÇA: Fırçanın sapı için, esnek olduğundan dolayı gül dalı kullanılır Kıllar ise, at kuyruğundan elde edilir

BOYALAR: Ebru yapımında genelde oksit kırmızı, oksit sarı, oksit siyah, lahur çiviti kullanılır Öteki renkler de bunların karışımından elde edilir Hoş bir ebru için renkleri ahenkli uygulamak önemlidir bu nedenle koyu renklerden başlanarak renkler kullanılır Tabandaki siyah boya, üzerindeki boyaları canlı ve aktif gösterir Aralardaki beyazlar da renklere hareket getirir

ÖD: Renklerin kitre üzerinde kalmasını sağlar Boyanın içine atılarak kullanılır Ipek boyalar için kullanılmaz

BİZ: Büyük, kalınca iğne olup, ebruya şekil vermekte kullanılır

EBRU NASIL YAPILIR?
Ebru yapımına başlamadan önce seçilecek kağıdın ölçüsüne yerinde büyüklükte bir tekne alınır, tekne kitreli su ile doldurulur

Ebru teknesi basitçe alüminyum bir baklava tepsisi gibidir Kitre, bir bitkinin özü olup baharatçılarda (aktarlarda) satılır Sinme bir avuç ya da tepeleme iki çoba kaşığı kitre iki litre kadar su içinde 2, 3 veya 4 gün bekletilerek kitrenin su içinde en ince ayrıntısına kadar şişmesi sağlanır Şişen kitre su içinde el ile yoğrularak suya karışması sağlanır Kitreli su boza kıvamında ya da az seyreği olmalıdır Hazırlanan istikrarsız ince bir tülbent ile süzülerek temizlenir Son haliyle tekneye ağır ağır (köpürtmeden) boşaltılır

Değişik renklerde toprak boyalar ayrı ayrı iki sırça yüzey (ya da seramik, krom) aralarında ayrıntılarıyla ezilir Ezilme sırasında hafif su katılır Ezilme ardından meydana gelen balçık benzeri boyaya sığır ödü katılarak 15 gün ya da bir ay kadar bekletilir Boyanın öd asidiyle pişmesi sağlanır Beklemeden sonra mamul sulandırılarak kullanılır Boya açılmıyorsa öd katılır Rengi başlatmak için su kullanılır

Bir ebru bir kere yapılabilir

Hazırlanan boyalar fırça veya metal çubuk yardımıyla daha önce hazırlanmış olan kitreli suyun üstteki yüzeyine damlatılırBoyaların açılmasını ve şekillerin yuvarlaklığını kesinkes bilemeyiz Oysa düşünce sahibi oluruz Yaptığımız ebrunun bütünüyle nasıl olacağını değil neye benzeyeceğini bilebiliriz Bu yüzden iki defa aynı ebruyu yapmak imkansızdır

Kağıt tekneye serilir, meslek tamamlanır

Kağıt düzgünce tekne üstüne bırakılır, görüntünün kağıda işlemesi sağlanır Kağıt temiz bir ortamda kurumaya bırakılır


Su yüzeyinde meydana gelen şekiller, teknik gereksinme sonucu daha fazla soyut olarak gelişir Bu düzenlemeden sonradan seçilen kağıt su yüzeyine yatırılır Birkaç saniye sonradan kaldırılır ve kitreli suyu süzülünceye kadar iki ucundan asılır

Bu ebrû tekniğinde sanatçı, boyaların kitreli su üzerindeki dağılışına yeterince baskın olamaz Bu yüzden bir takım kalıplaşmış ebrû tipleri oluşmuştur

ALINTI *