Ebru Sanatında Kullanılan Renkler

Turk ebru sanatı geleneğinde yalnızca suda erimeyen, asit ve kazein icermeyen ve ışıktan etkilenmeyen doğal boyalar kullanılır Boyalar yaklaşık 50x50 cm boyutlarında duz bir mermer uzerinde, destiseng (el taşı) ile ezilmek suretiyle kullanılır Destiseng, uzerinde boya ezilen mermerle aynı cins mermerden, aşağı yukarı 15 cm uzunluğunda, boyayı ezen yuzu 67 cm capında bir yarım daire ve ustunde de kullananın tutması icin bir tutamak bulunana bir taştır Yaklaşık bir avuc dolusu boya, mermerin ortasına yerleştirilir ve onun da ortası cukurlaştırılarak buraya su konur ve karıştırmak suretiyle boya camur hale getirilir Destiseng, camur haldeki boyanın uzerinde 8 cizer gibi dolaştırılarak boya ezilir Dağılan boyalar zaman zaman bir spatula yardımıyla tekrar ortaya toplanır Boyanın ezilip ezilmediği ancak teknede anlaşılır Bir muddet tecrubeden sonra ebrucu, hangi boyayı ne kadar ezeceğini oğrenir Yeteri kadar sulandırıldığında ve doğru od ayarı yapıldığında kumlanmadan acılan ve kağıda akmadan tesbit olabilen boya yeterince ezilmiş demektir

Geleneksel Turk Ebrusu'nda kullanılan ana renkler şunlardır ;

Camlıca toprağı
Beyaz
Siyah
Sarı



Aşı Boyası
Kahverengi
Kırmızı
Lahor Cividi
Camaşır Cividi



Camlıca toprağı, Lahor Cividi ve Camaşır Cividi dışında sozu edilen boyalar nalburlardan, Lahor Cividi ve Camaşır Cividi ise aktarlardan temin edilir

Bu renkler kullanılarak elde edilen ara renkler ise şunlardır ;

Aşı Boyası + Lahor Cividi Koyu Kahverengi
Sarı + Lahor Cividi Yeşil
Camaşır cividi + Kırmızı Mor
Beyaz + Siyah Gri
Beyaz + Lahor Cividi Acık mavi


Yukarıda sıralanan renkler, arzu nisbetinde birbirleriyle karıştırılarak asit ve kazein icermeyen, suda erimeyen ve ışıktan etkilenmeyen her tur renk elde edilir

CAMLICA TOPRAĞI İstanbul'un Camlıca Tepesi'nde bulunan kırmızı renkli topraktır Bir elek ile taşlarından ayıklanarak toplanır Ezildiğinde tutun rengine yakın bir renk verir İsten elde edilen ve bundan dolayı cok hafif olan siyah boyaya katılır Islah etmek uzere akan boyalara ilave edildiği gibi serpmeli ebruların serpme boyası olarak ya da yalnız başına kullanılır

BEYAZ Ustubec Yağsız olanı beyaz boya yapmak icin, litopon ustubeci de denen yağlı olanı ise neftli boya hazırlamada kullanılır

SİYAH İsten yapılır Cok hafif olduğu icin tek başına kullanılmaz Camlıca toprağı ile karıştırılır

SARI Oksit sarı İnorganik bir pigmenttir

AŞI BOYASI Oksit kırmızı İnorganik bir pigmenttir

KAHVERENGİ Oksit kahverengi Ceşitli tonları vardır İnorganik bir pigmenttir

KIRMIZI Suyla karışabilen pigment kırmızı Organik bir pigmenttir İnorganik olanı icerdiği kadmiyumdan oturu son derece zehirlidir

LAHOR CİVİDİ Lahor cividi ya da bebe cividi adıyla bilinen ve bebeklerin ağzında oluşan aft hastalığının tedavisi icin kullanılan ilacın hammaddesidir Gevrek, taş gibidir Bitkisel ve cok guclu bir boyadır Dovulerek toz haline getirilir

CAMAŞIR CİVİDİ Beyaz camaşırlar icin ağartıcı olarak kullanılan mavi bir tozdur

Boyalara eklenecek su ve odun ayarı da şu şekilde yapılır Kitrenin kıvamının ayarı aşağıda KİTRE bahsinde belirtildiği gibi kontrol edilir Boya ayarına odu en az boyanın ayarıyla başlanır Sut kıvamında sulandırılan boyanın icerisine, fırca kavanozun kenarına sıyrılıp tekneye serpildiğinde ebrucunun ustasından gorduğu miktar olcusunde acılana kadar od ilave edilir Odu fazla olan boyaların ayarları da odu az olan boyaların uzerine serpmek suretiyle yapılır Cicek ve hatip ebrusu yapımında kullanılacak olan boyaların ayarları ise zemin ebrusunun uzerine damlatmak suretiyle yapılır Boyaların ayarı konusunda bu sitenin muhtelif sayfalarında acıklamalarda bulunulmuştur