Ebu ali rodbari

EBU ALİ RODBARÎ HAYATI

Dokuzuncu asrın sonlarında, onuncu asrın başlarında Bağdat'ta ve Mısır'da yaşamış evliyanın buyuklerinden İsmi Ahmed bin Muhammed'dir Kunyesi EbU Ali olup Rodbari nisbesiyle meşhurdur Doğum tarihi bilinmemektedir Bağdat'ta doğdu 933 (H321) senesinde Mısır'da vefat etti Kabri, Karafe kabristanında ZunnUnı Mısri'nin kabri yakınındadır

Zamanının ilim ve marifet merkezlerinden olan Bağdat'ta dunyaya gelen EbU Ali Rodbari, kucuk yaşından itibaren ilim oğrenmeye başladı Alim ve velilerin ilim meclislerinde ve sohbetlerinde bulunarak kendini yetiştirdi Ebu'lAbbas bin Sureyc'den fıkıh ilmini tahsil etti Hadis ilmini İbrahim Hasbi'den oğrendi Tasavvufa karşı alaka duydu

EbU Ali Rodbari'nin tasavvufa yonelişinin sebebi şoyle nakledilir: Cuneydi Bağdadi hazretleri

mescidde birisi ile sohbet ediyordu Bir ara o kimseye; Ey kardeşim, iyi dinle!diye ikazda bulundu Bu ikazın kendine yapıldığını kabUl eden EbU Ali Rodbari, Cuneydi Bağdadi hazretlerini dinlemeye başladı Cuneydi Bağdadi'nin sohbeti o kadar tatlı ve tesirli idi ki, sozleri EbU Ali Rodbari'nin gonlunde yer etti Bundan sonra kendini tasavvuf yoluna verip Cuneydi Bağdadi'nin sohbetlerine devam etti

Uzun muddet Cuneydi Bağdadi'nin hizmetinde ve sohbetlerinde bulunarak tasavvuf yolunda ilerledi Ayrıca, Ebu'lHuseyin NUri, EbU Hamza, Mes'Ud erRemli, Sa'leb, İbrahim Ceyzi ve başka zatların sohbetlerinde bulunup, yuksek ilimlerinden istifade etti ve feyz aldı Şam'da EbU Abdullah Cela ile goruşup sohbet etti EbU Bekr edDekkak ile goruştu Fıkıh ilminde derin alim, hadis ilminde hafız olan EbU Ali Rodbari hazretleri, tasavvufta yuksek bir veli oldu Tasavvufun inceliklerine vakıf oldu Mucahede ve riyazet yani nefsinin istediklerini yapmamak ve istemediklerini yapmak sUretiyle manevi derecesi gitgide yukseldi İnsanlara Allahu tealanın emir ve yasaklarını anlatarak onların bu dunyada ve ahirette saadete, mutluluğa kavuşmaları icin gayret etti Sohbetlerinde bulunan bircok kimse, yuksek alim ve evliyalık derecelerine ulaştı Muhammed bin Abdullah erRazi yetiştirdiği alimlerdendir Nasrabadi ve EbU Ali bin Katip gibi zatlar da sohbetlerinde bulundular

Butun Bağdatlılar, EbU Ali Rodbari'nin ilimdeki ve tasavvuftaki derecesini anlayıp, etrafında toplandılar O, vaz ve nasihatlarıyla insanların saadeti icin gayret etti

Butun Bğdatlılar onun ustunluğunu bilir, faziletlerini anlatırlardı EbU Ali Katib diyor ki: Ben, İslamiyeti iyi bilmekte ve tasavvufun yuksek derecelerine kavuşmakta EbU Ali Rodbari gibi birisini gormedim

Bir sohbeti sırasında şoyle buyurdu:

İnsanlara felaket şu uc yoldan gelir Hasta tabiat ve mizac, alışkanlıklara sıkı bağlılık ve kotu arkadaşlık

Hasta tabiatla neyi kasdediyorsun?diye sorulunca;

Haram yemeyi kasdediyorumbuyurdu

Alışkanlıklara sıkı bağlılık ile neyi kasdediyorsun?diye sorulunca da;

Harama bakmayı ve gıybet dinlemeyi kasdediyorumbuyurdu

İnsana felaket getiren kotu arkadaşlıktan maksad nedir?diye sorulunca da;

Nefiste şehvet coşunca ona uymayı, yani nefisle dostluk yapmayıdiye cevap verdi

EbU Ali Rodbari'ye; Sofi kimdir?diye sorulunca; Nefsinin istek ve arzularına karşı cıkan, ona eziyetin tadını tattıran, dunyayı arkasına atan ve Muhammed Mustafa'nın sallallahu aleyhi ve sellem yoluna sıkı sarılan kimsedirbuyurdu

Bir başkası; Tasavvuf nedir?diye sorunca da; Tasavvuf sevgilinin kapısına cokmektir İsterse kovsun Tasavvuf, uzaklığın kederlerini, acı tadını tattıktan sonra yakınlığın tadına ermektir Safiyetini saflığını, temizliğini bulmaktır Biz bu tasavvuf konusunda, kılıcın keskin tarafı gibi bir hadde ulaştık Azıcık meyl ve sapma gostersek ateşe duşeriz Bizim bu mezhebimiz yani tasavvuf yolu, baştan sona ciddiyettir Ona şaka namına bir şey karıştırmayızbuyurdu

EbU Ali Rodbari hazretleri, Allahu tealaya cok ibadet ve dua eder, kendisine ihsan edilen nimetlerin şukrunden aciz olduğunu soyleyerek şoyle niyazda bulunurdu: Her azam ve organımın bir dili olsa da bununla verdiğin nimetler icin sana hamd ve sena etsem, bu benim şukrumun ziyadeleşmesinden cok, senin nimet ve ihsanının artmasına delalet ederdi Zira nimetine şukretmeyi nasib etmen de bir nimettir

Cok ibadet ve taatta bulunan, Allahu tealayı hatırlamaktan bir an gafil olmayan EbU Ali Rodbari hazretleri, nefsinin isteklerine karşı cıkar, riyazet ve mucahedede bulunurdu Bu hususta buyurdu ki: Kalp, rUh ve nefs dışarıdan gelen kotu tesirlerden emin olunca, kalpten hikmet, nefsten hizmet ve ruhtan mukaşefe yani gizli sırların acılması zuhur eder Bu uc şeyden sonra da Allahu tealanın sıfatlarının tecellilerini gorme, manevi sırlarını mutalaa etme ve O'na ait hakikatleri anlamak nasib olur Soylediklerinizin alameti nedir? denilecek olursa deriz ki; sağa sola bakmamak, Allahu tealayı hatırlamaya mani olan şeylerden kacınmaktır Nefsine bir defa olsun layık olduğundan fazla kıymet vererek bakan kimse, kainattaki eşyanın hicbirine ibret nazarıyla bakamaz

EbU Ali Rodbari rahmetullahi aleyh cok comertti Dostlara olan ikramları fevkalade idi Allahu tealanın rızası icin, dostlarına verdiği bir yemek ziyafetinde, bircok kandil yakmıştı Birisi gelip kendisine; Bu kadarı da israf olmuyor mu?diye sorunca; İceri gir de bak Allah rızası icin olmayıp, gosteriş icin yanan bir kandil varsa onu sondurbuyurdu O kimse iceri girip, kandillerin hepsine baktı, herbirinin luzumlu yerlerde yandığını, hicbirisinin sondurulecek halde olmadığını gordu

Kendisi tevazu sahibi olan EbU Ali Rodbari hazretleri;

Yukselen ancak tevazU ile yukselir, alcalan da ancak kibirle alcalırbuyurdu

EbU Abdullahı Rodbari Bağdat'ta bulunduğu bir gun Fırat Nehri kenarında yuruyordu Canı balık cekti Hemen kıyıya bir balık cıktı O sırada bir kimse gorunup; Ben balığı kızartırımdedi Kızarttı ve kendisine verdi Sonra gozden kayboldu

Zamanındaki alim ve velilerle sohbet eden EbU Ali Rodbari hazretleri, Peygamber efendimizin, Eshabı kiramın ve diğer alim ve veli zatların hayatlarını okur, insanlara anlatırdı Bir gun Amr bin Sinan'a, Sehl bin Abdullahı Tusteri'den bir menkıbe naklet dedi Amr bin Sinan dedi ki: Sehl şoyle derdi: Tevekkulun yani her şeyi Allahu tealadan beklemenin, O'na guvenmenin alameti uctur Kimseden bir şey istememek, dilenmemek, verileni reddetmemek ve ele geceni biriktirmemektir

Uzun muddet Bağdat'ta kalıp insanlara İslamiyetin emir ve yasaklarını anlatan ve onların kurtuluşu icin calışan EbU Abdullahı Rodbari, Mısır'a giderek yerleşti Onun buyukluğunu ve şohretini duyan Mısır halkı etrafında toplanarak istifade etmeye calıştılar

Bir sohbetinde; Muhabbetin alameti muvafakat, yani emredilene uyup, peki demektir Sevgi, kendini busbutun sevgiliye hibe ettiğin icin sana senden hicbir şeyin kalmamasıdırbuyurdu

Sohbet edilecek ve beraber bulunulacak kimseyle alakalı olarak; Ehil olmayan bir kimse ile oturmak; insanı, dar bir zindanda olmaktan daha cok sıkarbuyurdu