Ebu muhammed razi

EBU MUHAMMED RAZÎ HAYATI

Nişabur'da yetişen buyuk velilerden İsmi Abdullah bin Muhammed erRazi, kunyesi EbU Muhammed'dir Şa'rani ve Haddad diye de tanınır Aslen Reyli olup, Nişabur'da doğup buyudu Doğum tarihi bilinmemektedir 964 (H353) senesi Nişabur'da vefat etti

Evliyanın buyuklerinden EbU Osman Hiri'nin sohbetlerinde yetişip kemale geldi EbU Osman hazretleri EbU Muhammed Razi'nin yetişmesinde husUsi ihtimam gosterirdi

EbU MuhammedRazi; Cuneydi Bağdadi, Muhammed bin Fadl, Ruveym, SemnUn, YUsuf bin Huseyin, EbU AliCurcani, Muhammed bin Hamid ve başka buyuk zatlarla goruşup sohbet etti Fıkıh, hadis ve diğer ilimlerde alim idi Cok hadisi şerif yazdı ve rivayet etti Sika, guvenilir bir ravi idi Bilhassa tasavvuf yolunun inceliklerini iyi bilirdi Haram ve şuphelilerden sakınmakta, hatta şupheli olmak korkusu ile mubahların coğunu terketmekte, nefse zor gelen şeyleri yapmakta cok dikkatli idi

Talebeliğinde Muhammed Razi, hocasıOsman Hiri'nin, Muhammed bin Fadl Belhi'yi medhettiğini işitmişti Onu gorme arzusuna duştu Ziyaretine gitti Fakat zannettiği gibi bulmadı Hocasına dondu Hocası ona; O zatı nasıl buldun?deyince, o; Zannettiğim gibi değildiye cevap verdiEbU Osman hazretleri ona; Evladım! Sen onu kucumsedin Bir kimse bir kimseyi kucumserse ondan istifade edemez Hemen hurmetle ona don!buyurdu Abdullah Razi hatasını anlayıp geri dondu Ondan cok istifadesi oldu

Hikmetli sozleri pekcoktur

Kendisine; Dunya sevgisi nedir?denildi O; Dunya, Allahu teala ile senin aranda perde olan her şeydirbuyurdu

Yine, şikayet ve gonul darlığından sual edildi Buna da; Şikayet ve gonul darlığı, marifet azlığından Allahu tealayı tanımamaktan ileri gelirbuyurdu

Sohbetlerinde; Bir kimse, İslamiyetin emirlerine uyup uymadığını anlamak istiyorsa, bu emir ve yasakları nefsine tatbik etsin Eğer emirleri yapmakta ve yasaklardan sakınmakta bir isteksizlik, gevşeklik yoksa, bilsin ki İslamiyete uymaktadır

Ahlak, Allahu tealanın sana ihsan ettiklerini buyuk, senin O'nun rızası icin yaptıklarını kucuk gormendir

Allahu tealaya yakınlık makamına kavuşmak isteyen, nefsin arzuları ile kendisi arasında, demir gibi kavi bir duvar bulundursun

Sabrın alameti, şikayeti terk edip, musibeti ve sıkıntıları gizlemektir

Devamlı ilimle meşgUl olmak, insanın ayıplarını anlamasına sebeb olur

İlim oğrenmek, ilmi ile amel etmek, amelini duzgun yapamadığını duşunup korkmak, Allahu tealayı tanımanın alametlerindendir

Susmayı ganimet saymayan kimse, ne kadar konuşursa konuşsun boşunadırbuyurdu

Hocası, Osman Hiri hazretlerini cok sever ve; Pek cok evliya ile goruşup sohbet ettim Lakin Allahu tealayı tanımak husUsunda hocamdan daha cok marifet sahibi birini gormedimderdi

EbU Nasr Harrani anlatır: EbU Muhammed Razi'ye bana bir dua oğretmesini rica ettim Bana şoyle dua etmemi soyledi: Ya Rabbi! Bize, seni hakkıyla tanımayı, sana hakkıyla ibadet edebilmeyi ihsan et Bizi sana yaklaştıracak şeyleri nasib eyle Bizlere halis tevekkul, husni zan, dunya ve ahirette afiyet ve iyilikler ihsan buyur

TUHAF HALLER

Bu insanların hali ne tuhaftır Kusur işler, kusurlu olduklarını bilirler, fakat bir turlu bu bozuk halden vazgecmezler ve doğru yola donmezler Boyle insanlar hakkında ne buyuruyorsunuz? diye soranlara; Bunlar oğrendikleri ilimler ile amel etmekle değil, o ilimler kendilerinde bulunduğu icin, oğunmekle meşgul oluyorlar Hep zahir ile uğraşıyorlar ve batın edepleri ile meşgUl olmuyorlar Allahu teala boylelerinin doğruyu ve hakkı goren basiret gozlerini kapatır Boylece azaları da ibadet yapamaz olurbuyurdu

KAYNAKLAR
1) Risalei Kuşeyri; c1, s170
2) TabakatulKubra; c1, s119
3) TabakatusSUfiyye; s451
4) NefehatulUns; s272 (Farisi 216)
5) Tabakatı Evliya; s139
6) İslam AlimleriAnsiklopedisi; c4, s89​