Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Edirne Antlaşmasının sonuçları
1828 OsmanlıRus savaşı sonunda, Edirne'de imzalanan mukavele (14 Eylül 1829)
Navarin faciasından (1827) sonradan başlayan (Eylül 1828) OsmanlıRus savaşı aleyhimizde gelişince, barıştırma ricası belirdi İngiliz ve Fransız elçilerinin teşebbüsleri ve Çarın kayınpederi Prusya kralının gönderdiği aracının çabalarıyla, bir mukavele hazırlığına girişildi 1829 yılı yazında, Çarlık orduları, Balkanları aşarak, İslimiye ve Yanbolu taraflarını zorlamaya başladı, doğuda Erzurum'u aldı Bu sırada Edirne de düşünce, savaşa bitirmek için, İstanbul'daki Prusya elçisi, denizden Tekirdağ'a gitti, Rus generali Dielitsch'e haber göndererek, ateşkes ilanını sağladı, iki tarafın Edirne'de barış esaslarını görüşmelerine karar verildi bu vesileyle Edirne'nin doğusunda kalan Rus askerleri çekildiler Daha önce, İstanbul'daki İngiliz ve Fransız elçileri, hükümetlerinden aldıkları talimata dayanarak, Mora'nın (Yunanistan) istiklalini (bağımsızlığını) tanıması hususunda Babıâli'ye verdikleri resmî takrire cevap istediler ve Bebek Köşkü'nde yapılan müzakereler sonucunda, ilgili devletlerin evvelce Londra'da (22 Mart) aldıkları kararları benimsemek gereği ortaya çıktı (6 Temmuz) Bu kararlar, Yunan hükümetinin tam bağımsız bir devlet olması, sınırlarının daha önce bahşedilen mazbatada istenilen şekilde çizilmesi; Yunan hükümdarlığının, müttefik devletlerde hükümran olan hanedanlardan birine mensup olmayan bir prense asaleten verilmesi, Devleti Aliyye ile Yunan devleti aralarında barışın korunması, iki tarafça genel affetme ilanı, Yunanistan'a göç etmek isteyen Rumlara bir sene zaman tanınması vs gibi hükümleri, dokuz maddede kapsamakta idi
Askerî harekâta son verilerek, barış müzakerelerine Edirne'de başlanması kararlaştırılınca, Babıâli göre, Sâdık Efendi birinci Eminbeyzâde Abdülkadir Bey ikinci murahhas atama edildiler (15 Ağustos 1829) Bir ay dek süren müzakerelerden sonra Edirne'de 16 maddelik bir mukavele imzalandı hükümleri şunlardı:
1 Karada ve denizde çarpışmalara son verilerek, iki devlet arasında, sınırsız bir arkadaşlık kurulacak; bu antlaşmanın şartlarına tutarsız hareket edilmeyecektir
2 Rusya, Boğdan ülkesini eski sınırlarıyla, Osmanlı Devleti'ne bırakacak, Eflak bölgesinden Dobruca, Silistre, İshakçı, Pazarcık, Varna, Yanbolu, Aydost, Kırkkilise ve Edirne ile Rumeli'de işgal ettiği bütün yerlerden geri çekilecektir
3 Prut nehri, eskiden olduğu gibi, Boğdan arazisine bitiştiği yerden, Tuna'ya karıştığı yere değin, iki devlet arasında sınır olacak, Tuna kollarındaki tüm adalar Rusya'nın tasarrufunda kalacak, bu nehrin sağ kıyısı Osmanlıların olacak, 10 km'lik mesafe boşaltılacak, hiçbir tesis yapılmayacak, adalarda Rusya hiçbir yapı ve istihkâm yapmayacak, Tuna nehrinde seyrü sefer, her iki devlet için özgür olacaktır
4 Gürcistan ve Kafkas tarafındaki çoğu eyalet, uzun zamandan beri Rusya hudutları içine girmiş; 1828'de İran Rusya arasındaki Türkânçay Antlaşması uyarınca Revan, Nahçıvan hanlıkları da Rusya'ya geçmişti Bu bakımdan iki devlet arasındaki yeni sınır, Ahıska, Poti, Anapa kaleleri Rusya tarafında; Kars, Bayazıt, Erzurum bölgeleri Osmanlılarda kalmak üzere düzenlenecektir
5 Eflak ve Boğdan'a yeni haklar tanınacak, EflakBoğdan beyleri, yaşadıkları sürece görevde kalacak, Eflak ve Boğdan'daki kaleler yıktırılacak, bu iki eyalette Osmanlı askeri bulunmayacaktır
6 Akkerman Antlaşması gereğince Sırbistan'a tanınmış olan imtiyazlar, yani Sırbistan muhtariyeti, bu antlaşma ile tekid edilecektir (sağlamlaştırılacaktır)
7 Rus ticaret gemilerine Boğazlardan geçiş hakkı tanınacak, Rus halkından olanlar, Osmanlı ülkelerinde serbestçe ticaret yapabileceklerdir
8 Osmanlı Devleti, Rusya'ya, on taksitte ödenmek üzere, on bir buçuk milyon duka altını tazminat ödeyecektir
9 Osmanlı Devleti, 6 Temmuz 1827'de Londra'da, Rusya, İngiltere ve Fransa aralarında ve Yunanistan'ın bağımsızlığıyla ilgili antlaşmaya tam muvafakat bildirecek; 22 Mart 1829'da bu esasa göre düzenlenen protokolü de kabul edecek; antlaşmanın tasdikinden daha sonra Rusya, İngiltere ve Fransa murahhaslarıyla birlikte ve mukavele esaslarının uygulanmasını belirlemek üzere, Osmanlı Devleti tarafından murahhaslar tayin edilecektir
*
1828 OsmanlıRus savaşı sonunda, Edirne'de imzalanan mukavele (14 Eylül 1829)
Navarin faciasından (1827) sonradan başlayan (Eylül 1828) OsmanlıRus savaşı aleyhimizde gelişince, barıştırma ricası belirdi İngiliz ve Fransız elçilerinin teşebbüsleri ve Çarın kayınpederi Prusya kralının gönderdiği aracının çabalarıyla, bir mukavele hazırlığına girişildi 1829 yılı yazında, Çarlık orduları, Balkanları aşarak, İslimiye ve Yanbolu taraflarını zorlamaya başladı, doğuda Erzurum'u aldı Bu sırada Edirne de düşünce, savaşa bitirmek için, İstanbul'daki Prusya elçisi, denizden Tekirdağ'a gitti, Rus generali Dielitsch'e haber göndererek, ateşkes ilanını sağladı, iki tarafın Edirne'de barış esaslarını görüşmelerine karar verildi bu vesileyle Edirne'nin doğusunda kalan Rus askerleri çekildiler Daha önce, İstanbul'daki İngiliz ve Fransız elçileri, hükümetlerinden aldıkları talimata dayanarak, Mora'nın (Yunanistan) istiklalini (bağımsızlığını) tanıması hususunda Babıâli'ye verdikleri resmî takrire cevap istediler ve Bebek Köşkü'nde yapılan müzakereler sonucunda, ilgili devletlerin evvelce Londra'da (22 Mart) aldıkları kararları benimsemek gereği ortaya çıktı (6 Temmuz) Bu kararlar, Yunan hükümetinin tam bağımsız bir devlet olması, sınırlarının daha önce bahşedilen mazbatada istenilen şekilde çizilmesi; Yunan hükümdarlığının, müttefik devletlerde hükümran olan hanedanlardan birine mensup olmayan bir prense asaleten verilmesi, Devleti Aliyye ile Yunan devleti aralarında barışın korunması, iki tarafça genel affetme ilanı, Yunanistan'a göç etmek isteyen Rumlara bir sene zaman tanınması vs gibi hükümleri, dokuz maddede kapsamakta idi
Askerî harekâta son verilerek, barış müzakerelerine Edirne'de başlanması kararlaştırılınca, Babıâli göre, Sâdık Efendi birinci Eminbeyzâde Abdülkadir Bey ikinci murahhas atama edildiler (15 Ağustos 1829) Bir ay dek süren müzakerelerden sonra Edirne'de 16 maddelik bir mukavele imzalandı hükümleri şunlardı:
1 Karada ve denizde çarpışmalara son verilerek, iki devlet arasında, sınırsız bir arkadaşlık kurulacak; bu antlaşmanın şartlarına tutarsız hareket edilmeyecektir
2 Rusya, Boğdan ülkesini eski sınırlarıyla, Osmanlı Devleti'ne bırakacak, Eflak bölgesinden Dobruca, Silistre, İshakçı, Pazarcık, Varna, Yanbolu, Aydost, Kırkkilise ve Edirne ile Rumeli'de işgal ettiği bütün yerlerden geri çekilecektir
3 Prut nehri, eskiden olduğu gibi, Boğdan arazisine bitiştiği yerden, Tuna'ya karıştığı yere değin, iki devlet arasında sınır olacak, Tuna kollarındaki tüm adalar Rusya'nın tasarrufunda kalacak, bu nehrin sağ kıyısı Osmanlıların olacak, 10 km'lik mesafe boşaltılacak, hiçbir tesis yapılmayacak, adalarda Rusya hiçbir yapı ve istihkâm yapmayacak, Tuna nehrinde seyrü sefer, her iki devlet için özgür olacaktır
4 Gürcistan ve Kafkas tarafındaki çoğu eyalet, uzun zamandan beri Rusya hudutları içine girmiş; 1828'de İran Rusya arasındaki Türkânçay Antlaşması uyarınca Revan, Nahçıvan hanlıkları da Rusya'ya geçmişti Bu bakımdan iki devlet arasındaki yeni sınır, Ahıska, Poti, Anapa kaleleri Rusya tarafında; Kars, Bayazıt, Erzurum bölgeleri Osmanlılarda kalmak üzere düzenlenecektir
5 Eflak ve Boğdan'a yeni haklar tanınacak, EflakBoğdan beyleri, yaşadıkları sürece görevde kalacak, Eflak ve Boğdan'daki kaleler yıktırılacak, bu iki eyalette Osmanlı askeri bulunmayacaktır
6 Akkerman Antlaşması gereğince Sırbistan'a tanınmış olan imtiyazlar, yani Sırbistan muhtariyeti, bu antlaşma ile tekid edilecektir (sağlamlaştırılacaktır)
7 Rus ticaret gemilerine Boğazlardan geçiş hakkı tanınacak, Rus halkından olanlar, Osmanlı ülkelerinde serbestçe ticaret yapabileceklerdir
8 Osmanlı Devleti, Rusya'ya, on taksitte ödenmek üzere, on bir buçuk milyon duka altını tazminat ödeyecektir
9 Osmanlı Devleti, 6 Temmuz 1827'de Londra'da, Rusya, İngiltere ve Fransa aralarında ve Yunanistan'ın bağımsızlığıyla ilgili antlaşmaya tam muvafakat bildirecek; 22 Mart 1829'da bu esasa göre düzenlenen protokolü de kabul edecek; antlaşmanın tasdikinden daha sonra Rusya, İngiltere ve Fransa murahhaslarıyla birlikte ve mukavele esaslarının uygulanmasını belirlemek üzere, Osmanlı Devleti tarafından murahhaslar tayin edilecektir
*
