Eğitimde odul ve ceza yontemi
Eğitimde odul ve ceza yontemleri
Cocuk eğitiminde odul ve cezanın onemi
imagesegitimdeodulvecezayontemi5af78445b91e2
Bilindiği gibi, yeryuzunde duşunen ve bu duşunce doğrultusunda birtakım davranışlar ortaya koyan tek varlık insandır Duşunce, insanoğlunun en kompleks ve de yuksek kortikal bir fonksiyonudur Duşunmek kelimelerle mumkundur Kelimeleri oluşturan ise yaşanan ortamdaki nesneler, ilişkiler ve topyekun hayatin kendisidir, diyebiliriz
İnsanoğlunun kompleksliği, onun hem biyolojik hem psikolojik hem de sosyal yapısından kaynaklanmaktadır İnsanin şahsiyet kazanmasında her uc unsur da buyuk rol oynar ve karşılıklı etkileşimleri soz konusudur
Diğer canlı varlıklardan farklı olarak insan, hayata gozlerini actığı andan itibaren cevresine muhtactır, bağımlıdır ve oğrenme, eğitilme, kendini geliştirme mecburiyetiyle karşı karşıyadır Oysaki bircok canlı varlığın kendi soyunun ozelliklerini ve davranış kalıplarını doğduktan hemen sonra veya kısa bir sure sonra surdurduğunu goruyoruz
Dunya sarayındaki ceşitli varlıkların farklılıkları, belli konularda istihdam edilmelerinin sonucudur İnsan yavrusunun surekli olarak yeni şeyler oğrenme ve bir adim daha oteye ulaşma tabiatı, onu her yonuyle geliştirmekte ve ileriye goturmektedir Pek tabidir ki, kainatın gecerli olan kanunlarına uymak ve ona gore kendini tasarımlamak, bu ilerlemeye surat kazandıracaktır
Gelişmeye ve olgunlaşmaya musait yapı nasıl kazanılacak ve nasıl provoke edilecektir?
Bilindiği gibi, insan karakteri nesilden nesile gecmekle beraber bunun daha modifiye edilmesi ve noturlenmesi veya negatif yonde gelişmesi biyopsikososyal yapısından dolayı her zaman ve her yaşta mumkundur “7′sinde neyse 70′inde de odur atasozunde dile getirildiği gibi, ilk 6–7 yaşta ana hatlarıyla karakterimiz teşekkul eder işte bu yuzdendir ki, Peygamberimiz (asm) bu doneme buyuk onem vermiş, terbiyenin bu donemde cok dikkatli ve nazik bir şekilde, şuurluca verilmesini onermiştir ve kendisi de buna ornek olmuştur
Cocuğa verilmesi gerekenler, yerine gore odul yerine gore de kabul edilebilir birtakım cezadan ibaret olmalıdır Burada dikkat edilmesi gereken nokta, belli şartlar ileri surup: “Şunu yaparsan sana bunu alırım veya “Şu hareketi yaparsan sana gosteririm! turunden mekanik ve itici tavırların sergilenmemesidir Cocuk psikolojisinin, duygu dunyasının her ana baba tarafından cok iyi bilinmesi ve tatbik edilmesi, her yonuyle bilgili, şuurlu nesillerin meydana gelmesini sağlayacaktır
Yapılan bircok hayvan deneyi, odul veya cezaya sebep olmayan duygusal algıların cok guc hatırlandığını gostermiştir Cağdaş, teknolojik cihazlarla yapılan kayıtlar da yeni ve ozelliği olan duygusal uyarıların beyin kabuğunu surekli etkilediğini gostermektedir Uyaranın odul veya ceza yonu yoksa algılama sonuk gecmekte ve beyin kabuğu alışkanlık gostermekte, uyaranı onemsememektedir; tersi durumda, uyaran odule ve cezaya sebep oluyorsa, beyin kabuğunun cevabi ve uyaranı algılaması gittikce kuvvetlenmekte ve kaydedilmektedir, yani hafızaya “mermere kazınır gibi yazılmaktadır
Bunun pratik hayatta da sayısız ornekleri vardır; hatırlamaya calışalım:
İstemediğimiz bir sonucla karşılaştığımızda, hele hele bu sonuc bizim hatamızın bir urunuyse, bir daha o sonucu doğuracak davranışta bulunur muyuz? “Bir musibet bin nasihat tan yeğdir atasozu bu durumu ne kadar guzel acıklamaktadır
Sonuc olarak; insan davranışlarının ve şahsiyetinin tohumlarının cocuklukta atılması, bizim bu doneme daha fazla eğilmemizi gerektirmektedir Cocuğa: “Yapma etme, ayıptır gunahtır gibi beylik laflar yerine ana baba ve top yekun toplum olarak ozumuz ve sozumuzle ornek olmalıyız Guzel davranışları desteklemek ve odullendirmek teşvik unsuru olacaktır; yoksa sigara icen buyuklerin kucuklere: “Biz iciyoruz, ama sigara kotu bir şey; sakin siz icmeyin! demeleri gibi faydasız nasihatlerin hic tesiri olmaz
Odul ve ceza sadece cocuklukta değil, hayatin her safhasında insani etkileyen unsurlardır, her yaştaki insanin kendisini değiştirmesinde motive edici faktorlerdir
İnsan, kendi kendini de zaman zaman motive etmek icin odullendirmeli Bir başarısını, iyiliğini kendi kendine bir şey alarak, bir yere giderek odullendirebilir…
Eğitimde odul ve ceza yontemleri
Cocuk eğitiminde odul ve cezanın onemi
imagesegitimdeodulvecezayontemi5af78445b91e2
Bilindiği gibi, yeryuzunde duşunen ve bu duşunce doğrultusunda birtakım davranışlar ortaya koyan tek varlık insandır Duşunce, insanoğlunun en kompleks ve de yuksek kortikal bir fonksiyonudur Duşunmek kelimelerle mumkundur Kelimeleri oluşturan ise yaşanan ortamdaki nesneler, ilişkiler ve topyekun hayatin kendisidir, diyebiliriz
İnsanoğlunun kompleksliği, onun hem biyolojik hem psikolojik hem de sosyal yapısından kaynaklanmaktadır İnsanin şahsiyet kazanmasında her uc unsur da buyuk rol oynar ve karşılıklı etkileşimleri soz konusudur
Diğer canlı varlıklardan farklı olarak insan, hayata gozlerini actığı andan itibaren cevresine muhtactır, bağımlıdır ve oğrenme, eğitilme, kendini geliştirme mecburiyetiyle karşı karşıyadır Oysaki bircok canlı varlığın kendi soyunun ozelliklerini ve davranış kalıplarını doğduktan hemen sonra veya kısa bir sure sonra surdurduğunu goruyoruz
Dunya sarayındaki ceşitli varlıkların farklılıkları, belli konularda istihdam edilmelerinin sonucudur İnsan yavrusunun surekli olarak yeni şeyler oğrenme ve bir adim daha oteye ulaşma tabiatı, onu her yonuyle geliştirmekte ve ileriye goturmektedir Pek tabidir ki, kainatın gecerli olan kanunlarına uymak ve ona gore kendini tasarımlamak, bu ilerlemeye surat kazandıracaktır
Gelişmeye ve olgunlaşmaya musait yapı nasıl kazanılacak ve nasıl provoke edilecektir?
Bilindiği gibi, insan karakteri nesilden nesile gecmekle beraber bunun daha modifiye edilmesi ve noturlenmesi veya negatif yonde gelişmesi biyopsikososyal yapısından dolayı her zaman ve her yaşta mumkundur “7′sinde neyse 70′inde de odur atasozunde dile getirildiği gibi, ilk 6–7 yaşta ana hatlarıyla karakterimiz teşekkul eder işte bu yuzdendir ki, Peygamberimiz (asm) bu doneme buyuk onem vermiş, terbiyenin bu donemde cok dikkatli ve nazik bir şekilde, şuurluca verilmesini onermiştir ve kendisi de buna ornek olmuştur
Cocuğa verilmesi gerekenler, yerine gore odul yerine gore de kabul edilebilir birtakım cezadan ibaret olmalıdır Burada dikkat edilmesi gereken nokta, belli şartlar ileri surup: “Şunu yaparsan sana bunu alırım veya “Şu hareketi yaparsan sana gosteririm! turunden mekanik ve itici tavırların sergilenmemesidir Cocuk psikolojisinin, duygu dunyasının her ana baba tarafından cok iyi bilinmesi ve tatbik edilmesi, her yonuyle bilgili, şuurlu nesillerin meydana gelmesini sağlayacaktır
Yapılan bircok hayvan deneyi, odul veya cezaya sebep olmayan duygusal algıların cok guc hatırlandığını gostermiştir Cağdaş, teknolojik cihazlarla yapılan kayıtlar da yeni ve ozelliği olan duygusal uyarıların beyin kabuğunu surekli etkilediğini gostermektedir Uyaranın odul veya ceza yonu yoksa algılama sonuk gecmekte ve beyin kabuğu alışkanlık gostermekte, uyaranı onemsememektedir; tersi durumda, uyaran odule ve cezaya sebep oluyorsa, beyin kabuğunun cevabi ve uyaranı algılaması gittikce kuvvetlenmekte ve kaydedilmektedir, yani hafızaya “mermere kazınır gibi yazılmaktadır
Bunun pratik hayatta da sayısız ornekleri vardır; hatırlamaya calışalım:
İstemediğimiz bir sonucla karşılaştığımızda, hele hele bu sonuc bizim hatamızın bir urunuyse, bir daha o sonucu doğuracak davranışta bulunur muyuz? “Bir musibet bin nasihat tan yeğdir atasozu bu durumu ne kadar guzel acıklamaktadır
Sonuc olarak; insan davranışlarının ve şahsiyetinin tohumlarının cocuklukta atılması, bizim bu doneme daha fazla eğilmemizi gerektirmektedir Cocuğa: “Yapma etme, ayıptır gunahtır gibi beylik laflar yerine ana baba ve top yekun toplum olarak ozumuz ve sozumuzle ornek olmalıyız Guzel davranışları desteklemek ve odullendirmek teşvik unsuru olacaktır; yoksa sigara icen buyuklerin kucuklere: “Biz iciyoruz, ama sigara kotu bir şey; sakin siz icmeyin! demeleri gibi faydasız nasihatlerin hic tesiri olmaz
Odul ve ceza sadece cocuklukta değil, hayatin her safhasında insani etkileyen unsurlardır, her yaştaki insanin kendisini değiştirmesinde motive edici faktorlerdir
İnsan, kendi kendini de zaman zaman motive etmek icin odullendirmeli Bir başarısını, iyiliğini kendi kendine bir şey alarak, bir yere giderek odullendirebilir…