Ehlibeyt kimlerdir?

Bismillahirrahmanirrahim

Soru47: Benim bazı sorularım var 1Ehli Beyt kelimesinin Türkçe anlamı nedir? 2Ben Ehli Beyt İmâmları kavramından hiç bir şey anlamıyorum; lütfen bana bu kavramı açıklayın 3İmâmlar kaç kişidirler? Her kes İmâm olabilir mi? Bana cevap yazın; teşekkürler


Cevap47: Muhterem kardeşim, sorularınızın cevabı kısaca şöyledir:
1Ehli Beyt, Arapça Ehlve Beytkelimelerinden oluşan bileşik bir kelimedir Râgıp İsfahanî Meşhur Kur'ânî terimlersözlüğü olan Mufredât kitabında Ehlin kişiyle soy, vb yönlerden bir bağı olan şahıs anlamına geldiğini açıklamıştır Ekreb'ul Mevârid adlı tanınmış lügat kitabında da Ehlkelimesinin kişinin akrabaları anlamına geldiği açıklanmıştır Beytkelimesinin ise asıl anlamı ev ve mesken olmakla birlikte şeref ve tazimi göstermek için kullanıldığı lügat bilginleri tarafından vurgulanmıştır Bu bileşik kelimeden maksat Hz Muhammed'in (Allah'ın salatı ona ve temiz Ehli Beytine olsun) yakın akrabası olduğunda şüphe yoktur Ancak burada üzerinde durulması gereken bir husus Kur'ân ve Hadis terminolojisinde Ehli Beyt kelimesinden maksadın kimler olduğudur
Bu husus Kur'ân'da Ahzap suresi âyet 33te geçmiş ve Allah'ın Ehli Beyt kavramı altına girenlerden her türlü kusuru uzaklaştırıp kendilerini tertemiz kılmayı irade ettiği açıklanmıştır ve bir çok hadisde Peygamber (Allah'ın salatı ona ve temiz Ehli Beytine olsun), Ehli Beyt hakkında önemli tavsiyelerde bulunmuştur Örneğin Sekaleyn hadisidiye meşhur olan sahih ve mütevâtir hadiste, kendisinden sonra iki değerli emanet bıraktığını, bu iki emanetin Kur'ân ve Ehli Beyt'i olduğunu açıklamış ve Müslümanların bu iki emanete birlikte sarıldığı müddetçe asla sapıklığa düşmeyeceğini bildirmiştir Veya Ehli Beyt'imden ayrı düşmeyin onlardan öne geçmeyin ve onlardan ayrılarak geride de kalmayın ve onlara bir şey öğretmeye kalkışmayın; çünkü onlar sizden daha bilgilidirbuyurduğu sabittir Yukarıdaki âyet ve bu konudaki yüzlerce hadis dikkate alınırsa, Ehli Beyt'in kimler olduğu sorusunun, üzerinde önemle durulmaya şayan bir konu olduğu ortaya çıkar
Ehli Beyt Mektebinin alimleri, Ehli Beyt'ten maksat Peygamber'in döneminde Hz Muhammed'in kendisi, Hz Fatıma, Hz Ali, Hz Hasan ve Hz Hüseyin olduğunda ve Peygamber'den sonra ise Hz Hüseyn'in soyundan olan dokuz İmâm olduğunda hiçbir kuşkuya kapılmamışlardır Bu hususta en büyük delil Hz Peygamber'den nakledilen kesin hadislerdir Örnek olarak bu hususu açıklayan yüzlerce sahih hadisten bir kaçını aşağıda zikrediyoruz:
Ehli Beyt Mektebinin Büyük muhaddislerinden olan Şeyh Saduk, Uyuni Ahbarir Riza kitabında İmâm Cafer Sâdık'tan o da babalarından şöyle nakleder: Hz Ali'den Peygamber'in 'Ben aranızda iki emanet bırakıyorum' hadisinde geçen yakın akrabalarından maksat kimlerdir diye sorulunca Hz Ali: 'Ben, Hasan ve Hüseyin ve dokuz İmâmlardır ki onların dokuzuncusu Hz Mehdi'dir Bunlar Kur'ân'dan Kur'ân da bunlardan ayrılamaz' diye buyurmuştur(Uyunu Ahbarir Rıza, C1, S46)
Ehli Sünnet'in önde gelen muhaddislerinden olan Müslim, kendi Sahih'inde ve Tirmizi kendi süneninde naklederler ki Gelin çağıralımdiye başlayan (ve Resulullah'ın Necran Hıristiyanlarıyla lanetleşmesi olayını işleyen) Mübahele âyetiindiğinde Peygamber (saa), Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin'i çağırarak şöyle dedi: Allah'ım! İşte bunlar benim yakınlarımdır (Ehli Beytimdir)(Sahihi Muslim, C4, Hadis: 1871)
Yine Tirmizi kendi Sünen'inde rivâyet eder ki, (Tathir âyeti diye bilinen ve) Allah siz Ehli Beyt'ten her türlü kusuru uzaklaştırmak ve sizleri tertemiz kılmak isterbuyuran âyet, Peygamber'in değerli hanımlarından olan Ümmü Seleme'nin evinde nazil oldu; bunun üzerine Peygamber (saa) Fatıma, Hasan ve Hüseyin'i çağırdı Hz Ali de Peygamber'in kendi arkasında yer alacak şekilde onların üzerine bir örtü çekti ve şöyle dedi: Allah'ım! Bunlar benim Ehli Beytim'dir; bunlardan her türlü kusuru uzaklaştır ve onları tertemiz kılÜmmü Seleme: Ey Allah'ın Resulü, ben de onlarla bir arada olabilir miyim?deyince, Peygamber: Sen kendi yerinde kal; senin sonun iyidirdiye cevap verdiSuyuti'nin nakline göre hadisin sonu şöyledir: Ümmü Seleme Ben örtüyü kaldırarak onların yanına katılmak istedim ama Peygamber (saa) örtüyü benim elimden çekti ve Senin sonun iyidirdedi
Ehli Beyt'ten maksadın sadece Peygamber, Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin olduğunu Ehli Sünnet'in de bir çok büyük şahsiyeti itiraf etmektedir Ashaptan Aişe, Ümmü Seleme, Ebu Saidil Hudri, Enes b Malik ve Vaile de bu görüşü teyit etmektedirler Bizce temel kaynaklara müracaat eden insaf sahibi bir insan için, Ehli Beyt'ten maksadın Peygamber, Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin olduğunda şüphesi kalmaz Ama ne yazık ki bunun gibi kesin olan bir çok gerçek, tarihte sürekli bazıları tarafından hasır altı edilmeğe çalışılmıştır
2Ehli Beyt İmâmları, Hz Ali, Hz Hasan, Hz Hüseyin, Hz İmâm Zeyn'ül Abidin, Hz İmâm Muhammed Bâkır, Hz İmâm Cafer Sâdık, Hz İmâm Musa Kazım, Hz İmâm Muhammed Taki, Hz İmâm Ali Naki, Hz İmâm Hasan Askeri ve Hz İmâm Mehdi'dir İlk üç İmâm'ın (Hz Ali, Hz Hasan ve Hz Hüseyin'in) imâm ve Ehli Beyt'ten oldukları yukarıda bazılarına işaret ettiğimiz deliller ışığında sabittir Diğer İmâmlar ise Hz Hüseyn'in soyundan gelen yukarıda isimleri anılan dokuz İmâmdır Bunların Ehli Beyt'ten oluşları ve İmâm oldukları, hem önceki İmâmların açık vasiyetleri ve hem de Peygamber'den gelen bir çok sahih hadisle sabittir
3Her kes İmâm olamaz; çünkü Ehli Beyt mektebine göre, imâmet makamı Allah tarafından verilen ilahi bir makamdır Bu konu ise hem Kur'ân ve hadisler ışığında ve hem de akli kesin delillerle ispatlanmıştır Allah hepimizi dininin gerçek öğretilerini bulmak ve onu yaşamak ve yaşatmak için samimice çaba gösteren kullarından eylesin Amin!