Ekmek yemeli miyiz?

Bu türlü bir sorunun gündeme gelmesi, günümüzde çok tanınan olan medya tartışmalarıyla ve diyete başlayanların ekmeği hayatından çıkararak muvaffakiyet elde etme tasavvurlarıyla ortaya çıkmıştır. Kilo verme niyetine sahip, görünür bir kilo fazlalığı olan bireyler ekmeği hayatlarından çıkararak ülkü kilolarına ulaşmayı hedeflerler. Kilo verme sürecinde vücudumuz belirli bir rutine alıştığında bireyin kilo vermesi yavaşlayabilir velev bir mühlet durabilir. Bu olağan bir durumdur. Sağlıklı bir diyette besin örüntüsü değiştirilerek bu süreç aşılabilir. Ekmeğin beslenmemizdeki kıymetine geçmeden evvel bu şekil bir mülahazayı benimseyen bireylerin kendilerine sormaları gereken sorulardan başlayalım. Ekmeği külliyen hayatınızdan çıkararak zayıflamayı düşünüyorsanız kilo vermenin durduğu ya da yavaşladığı durumlarda esasen diyetinizin %55 ini karşılaması gereken karbonhidratlardan uzak durduğunuz için ilerleyen süreçteki planınız nedir? Beslenme, içinde yaşanılan topluluğun alışkanlıklarından munfasıl düşünülemez. İstediğiniz kiloya ulaşınca da ömür uzunluğu ekmek, pilav, makarna, tatlı yemeden bu beslenme formunu hayat stili haline getirebilecekler misiniz? İnsan kilo vermeye çalışırken vücudun istikrarını bozmamalı ve sıhhatsiz olanı benimsememelidir.

Şayet ekmek yenilmemesi gerektiğini düşünüyorsanız ya da ekmeğin sahiden de zararlı, sıhhatsiz olduğuna inanıyorsanız ek besine başlayan bebeğinize, evlatlarınıza da bu beslenme şeklini benimsetmeye çalışır mısınız yoksa bu mülahazanız yalnızca kilolarınızdan kurtulma devrinde yararlandığınız tanınan diyetlerden farksız mı? Şayet bu soruları daha evvel düşünmediyseniz ya da verilecek yanıtlarda kendinizi bile ikna edemiyorsanız ekmeğin yararlarıyla birlikte bu sorulara yanıt arayalım. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki biz diyetisyenler beyaz ekmek konumuna tam tahıllı ekmeği öneriyoruz. Ekmeğin hammaddesi buğdaydır. Buğdayın da içinde bulunduğu tahıl kümesi; kabuk (kepek), endosperm ve embriyo (ruşeym) ismi verilen 3 kısımdan oluşur. Kabuk yani kepek dediğimiz dış kısım posa, B öbeği vitaminler ve mineraller açısından zengindir. Tam buğday unu, beyaz undan farklı olarak buğdayın kabuk ve embriyo kısmı ayrılmadan öğütülmesiyle elde edilen undur. Ekmeğin üretildiği buğdayın üretimi esnasında oluşan besin kayıplarının düşünülmesi gerekmektedir. Öğütme süreci sırasında kabuk ve embriyo kısmından ayrılan beyaz ekmek B kümesi vitaminleri ve diyet posası açısından epeyce yoksul hale gelir. Diyetisyenlerin tam tahıllı ekmeği önermesinin sebebi öğütme süreci sırasında oluşan kayıpların tam tahılda daha az olmasıdır. Tam tahıllı ekmek diyet posası açısından zengindir. Diyet posası beslenme tedavisinde; gastrointestinal sistem ve açlık tokluk metabolizması üzerindeki tesirleri açısından epey kıymetlidir. Barsak hareketlerinin düzenlemesinde rol oynayan posa kabızlığı önler, kolon kanserine karşı kollayıcıdır.100 gram doğal buğday 12 gram posa içerirken rafine buğdayın sadece 2 gram posa içerdiği de unutulmamalıdır. Tam tahıllı ekmeğin glisemik indeksi düşüktür. Glisemik indeks tüketilen besinin oluşturduğu kan glikoz karşılığıdır. Glisemik indeksi düşük olan besinler kan şekerinin daha yavaş yükselmesini sağlar ve tam tahıllı ekmekle beslenmek tokluk hissi oluşturarak çabuk acıkmanızı önler. Bu durumda tam tahıldan elde edilmiş karbonhidrat kaynakları zararlı değil tersine diyabet, kalp damar marazları, obezite üzere marazlardan korunmak için gereklidir. Tabi ki her bireyin gün içinde tüketmesi gereken ekmek ölçüsü farklıdır. Bu ölçü insana kişisel beslenme planıyla bir diyetisyen eşliğinde belirlenmelidir. Yaşadığımız kültürde de kıymetli mahal tutan
doğal besinlerden, planlı ve sistemli tüketilmesi koşuluyla kilo vermek isteyen yahut sağlıklı olmak isteyen hiçbir bireyin uzak kalmasına gerek yoktur. Bugün alışverişte beyaz ekmek yanına tam tahıllı ekmek alarak daha sağlıklı olmak yahut kilo denetimini sağlamak için birinci adımı atabilirsiniz.

DİYETİSYEN NURTEN YAVUZ