Mustafa Pamukoğlu'nun tahlili
Ekonomik itimat endeksi nisanda yüzde 44.1 düştü. Son iki aydaki gerileme 46 puanı aştı. Salgın denetim altına alınıyor olsa da iktisattaki dalga kıyılara şimdi vurmaya başladı. Bu kapsamda bir dizi yeni vergisel düzenlemenin yapılması gerekiyor.
Koronavirüs salgını nedeniyle dünya ve Türkiye iktisadı büyük ezalara girmiş durumda.
Önümüzdeki aylarda bu krizin derinleşeceğini bekliyoruz. Bu nedenle nakit dayanak üzere bir fonksiyon görecek vergi affı ve kamu borçlarının tekrar yapılandırılmasının gündeme gelir yasal düzenlemenin bir an evvel yapılmasında fayda görmekteyiz. Münasebetlerimizi şöyle sıralayabiliriz.
PİYASALAR TIKANMIŞ DURUMDA
1- Ödenmeyen vergi ve SGK borçları birikmiş durumda. Ödenemez boyutlara gelmiş.
2- Daha evvelki yapılandırma taksitlerini ödeyemeyenlerin birçok taksitlerini ödeyemedikleri için başa dönülmüş ve borç dağ üzere olmuş.
3- Korona salgını nedeniyle işini gücünü kaybetmiş kaybedecek işletmeler bu borçları ödeyemez.
4- Korona salgını müddetince işletme sermayesini kaybedenle ve daha çok borca girenler bu borçları ödeyemeyecektir.
5- Maliye vergi afları ve yapılandırmalarla daha fazla ve daha aktif tahsilat yapmaktadır.
6- Birikmiş kamu borçlarının en erken altı ay içinde ve muhtemelen bir yıl içinde olağan kurallarda ödenmesine imkan yoktur.
7- Kredi borçları altında ezilen işletmeler ve şahıslar kamu borçlarını ödemeyerek/ödeyemeyerek kıymetli kredi kullanmaya devam edecekler. Bu da ticari faaliyetlerine büyük baskı yapacaktır.
8- Vergi borcu olanlar ihalelere girememektedirler.
9- Kamu borcu olanlar bankada kredi almalarında önemli kredibilite kaybına uğramaktadırlar.
10- Gazeteler, Basın İlan Kurumu'ndan reklam gelirlerini tahsil edememektedirler.
11- Kamu borcu olanların bilançolarında borçluluk oranı çok yüksek görünmekte ve bu da teknik iflas riskini gündeme getirmektedir.
12- Kamu borçları hakkında başlayacak yasal takipler korona kadar tesirli biçimde ticari hayatı durdurur.
VERGİ AFFI VE BORÇ YAPILANDIRMA NASIL OLMALI?
Tekliflerimiz şöyle:
1- 2020 dâhil geçmiş yıllar matrah artırımı ile vergi inceleme kapsamından çıkartılmalıdır.
2- Fiktif stoklar-kasa fazlaları-ortakların şirketlerin olan borçlarının küçük bir vergi oranı ile temizlenmesi sağlanmalıdır.
3- Vergi borçlarının yapılandırılmasında en az altı ay faizsiz ödemesiz periyot ve düşük faizli 48 ay taksitle ödeme imkanı getirilmelidir.
4- Aşikâr bir mühlet içinde örneğin üç ay içinde peşin ödeyenlere en az yüzde 25-30 oranında bir indirim getirilmelidir.
5- Kamu borçlarının muhakkak bir meblağı örneğin 10 bin TL'si taksitle ödeyenler için silinmelidir.
6- Döviz mevduatını TL’ye ihtiyari olarak çevirenlere vergi borçlarının peşin ödemleri halinde yüzde 50 indirim, taksitle ödeyecekler için ise 60 ay vade yapılmalıdır.
Aydınlık