Sağlıklı bir gebeliğin oluşumunda döllenmiş yumurta uterus (rahim) içerisinde endometriyum tabakasına tutunarak buraya yerleşir ve gelişimine başlar. Döllenmiş yumurtanın (embriyo) rahim dışında herhangi bir yere tutunması, dış gebelik veya ektopik gebelik olarak adlandırılır.
Tüm gebeliklerin %2’si dış gebeliktir. Çoğu dış gebelik tüplerde oluşur. Tüplerde oluştuğu için sağlıklı bir gebelik şeklinde gelişemez ve iç kanamaya neden olabileceği için hayatı tehdit eden bir durumdur.
Ektopik Gebelik Risk Faktörleri
-Daha önce geçirilmiş dış gebelik öyküsü
-Geçirilmiş pelvik enfeksiyon öyküsü
-Geçirilmiş tuba cerrahisi öyküsü
-Tüp bebek (IVF) yöntemi ile oluşan gebelikler
-Endometriozis
-Birden fazla kürtaj
-Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Ektopik Gebelik Belirtileri
-Adet gecikmesi sonrası oluşan vajinal kanama,lekelenme
-Karında bıçak saplanması tarzında şiddetli , keskin ağrı
-Baş dönmesi,bayılma
Ektopik Gebelik Tanısı
Tanı için gebelik testi ve ultrason kullanılsa da bazı durumlarda net tanı konulamaz.
Bu gibi durumlarda iki günde bir kanda gebelik testi takibi ile ultrason yapılır. Rahimde gelişen bir gebelik görülmüyor ve kanda gebelik testi aynı seviyelerde kalıyor ya da düşüyorsa dış gebelik ihtimali mevcuttur.
Ektopik Gebelik Tedavisi
Ektopik gebeliklerde embriyonun sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişerek dünyaya gelmesi ihtimal dahilinde değildir. Bu nedenle dış gebelik tedavisi için tek yol gebeliğin sonlandırılmasıdır. Bunun için farklı yöntemlerden yararlanılabilir.
1-Eğer kanda gebelik testi değerleri düşüyor, dış gebelik kesesi büyümüyor ve iç kanama belirtisi yoksa bekleme tedavisi uygulanabilir.
2-Metotreksat: Gebeliğin ilerlemişlik seviyesine bağlı olarak vücudun hamilelik dokusunu yok etmesini sağlayacak Metotreksat adlı baskılayıcıdan yararlanılabilir. Bu ilaç enjeksiyon olarak hastaya verilir ve dış gebelik dokusunun hücre büyümesini durdurarak düşük benzeri bir tablo oluşturur. Kasılma, kanama gibi düşük belirtilerinin görülmesi normaldir. İlacın etki gösterdiğinden tam olarak emin olunabilmesi için düzenli aralıklarla kan testleri uygulanır. Bu uygulama sonrasında genellikle cerrahi operasyon gerekmez ve fallop tüpleri zarar görmez.
3-Cerrahi: Eğer dış gebelik geç teşhis edilmiş ve gebeliğin sonlandırılması gecikmiş ise tüplerde gerilme, yırtılma veya patlama söz konusu olabilir. Bu durumda genellikle tüplerin bir kısmının veya tamamının dış gebelik ameliyatı olarak da bilinen cerrahi operasyon yardımıyla çıkarılması gerekir. Kanamanın bir an önce durdurulması gerektiğinden hasta acil şekilde operasyona alınmalıdır. Operasyon hekim önerisi doğrultusunda açık ameliyat veya kapalı yöntem olan laparoskopi ile yapılabilir.