Elektriği kim bulmuştur?

Elektriği kim bulmuştur?

Elektrik, hareketsiz veya enerjik yüklü parçacıkların yol açtığı bedensel olgudur Elektrik yükü, maddenin ana niteliklerinden biridir ve esas parçacıklardan kaynaklanır Elektrik olgusunda rol oynayan esas parçacık yükü, negatif işaretli olan elektrondur Elektriksel olgular fazla sayıda elektronun bir yerde birikmesiyle ya da bir yerden başka yere hareket etmesiyle ortaya çıkar Elektrik olgusunda rol oynayan diğer parçacık yükü, artı işaretli olan protondur

Elektrik yüklü cisimler mıknatıs gibidir: olumsuz ve pozitif yüklü cisimler birbirini çeker, fakat benzer elektrikle yüklü olan iki cins birbirini iter

Elektrik insanoğluna, son derece elverişli bir enerji çeşidi sağlamıştır Isınma, aydınlanma, haberleşme gibi amaçlarla, keza makinelerde ve elektronik alanında büyük ölçüde elektrikten yararlanılmaktadır

TARİHİ

Eski Yunanlılar, kehribarın bir kürk parçasına sürtülmesi sonucunda kuştüyü gibi hafif cisimleri çekme özelliği kazandığını gözlemlemişlerdi Elektriği başlangıçta ciddi anlamda inceleyen bilim adamı William Gilbert, 16 yüzyılın sonlarında, statik elektrikle magnetizma arasındaki ilişki üzerinde çalışmalar yaptı Elektrik yüklerinin eksi ve fazla olarak belirlenip adlandırılmasına da gerçekleştirdi 1767;de Joseph Priestley, elektrik yüklerinin birbirlerini, aralarındaki uzaklığın karesiyle zıt orantılı olarak çektiklerini buldu

19 yüzyılın başında Alessandro Volta, elektrik pilini buluş etti Davy, 1808;de elektrik akımı taşıyan iki kömür elektrotu birbirinden ayırarak bir ark oluşturmayı başardı Ve bu nedenle elektriğin ışık veya ısı enerjisine dönüşebileceğini gösterdi 1820;de Hans Christian Orsted, içinden elektrik akımı geçen bir iletkenin yakınındaki bir mıknatıs iğnesinin saptığını gözlemleyerek, elektrik akımının iletken çevresinde bir magnetik alan oluşturduğu sonucuna vardı

Elektriğin laboratuar duvarlarını aşıp sanayideki ve günlük yaşamdaki yerini alması süreci 19 yüzyılın ikinci yarısında başladı ZénobeThéopline Gramme, elektrik enerjisinin havai hatlar yoluyla etkin bir biçimde iletilebileceğini gösterdi A Edison;ın 1881;de ilk elektrik üretim merkeziyle dağılım şebekesini New York'ta kurması ,elektrik enerjisinin evlerde ve sanayide yaygın olarak kullanılmasının başlangıcı oldu

Elektronun bulunması, diyotun ve triyot lambanın icadı, elektroniğin öbür bir bilim dalı olarak gelişmesinin başlangıcı oldu

ELEKTRİK AKIMI

Yüklü esas parçacıklar ( yüklü elektronlar ve + yüklü protonlar), iyonlar (bir ya da daha fazla elektron yitirmiş ya da kazanmış atomlar) ve delikler (fazla yüklü parçacık olarak düşünülebilen elektron eksikliği) gibi elektrik yükü taşıyıcılarının devinimlerinin karşılıklı adı

Elektrik yükünün elektronlarca taşındığı bir tel içinde fakat eğilim , birim zamanda telin herhangi bir noktasından geçen tartı miktarının ölçüsüdür

ELEKTRİK DEVRESİ

Elektrik akımının iletilmesini karşılayan, iletken ya da iletkenler zinciri ve öğeler dizisidir Bir elektrik devresinde, akımı yaratıcı yüklü parçacıklara enerji veren batarya veya üreteç türü bir cihaz ile lambalar; elektrik motoru veya elektronik bilgisayar gibi akım kullanan aygıtlar ve bağlantı telleri veya iletim hatları bulunur

Öğeler birbiri ardına (süratli) ya da bağlı yana (paralel) bağılıdır

Ülkemizde ikâmetgâh alanları üstünden geçen ve ara sıra evlerin fazla yakınlarına dek gelen yüksek gerilim hatları başka bir risk kaynağıdır Bu gibi yerlerde televizyon antenlerin düzeltilmesi için dama çıkılması başlı başına ayrı bir tehlikedir Çocukların uçurtmalarını olmak için bir sopayla tellere dokunmaya kalkışmaları ölümle sonuçlanan kazalara yol açmaktadır Bu hatlara 20 m den daha yakına ulaşmak son derece tehlikelidir

ELEKTRİK BİRİMLERİ

Bir elektrik hattında, iletkenlerden bir tanesine ötekine oranla daha fazla elektrik yüklüdür: aradaki ayrım, volt olarak ölçülen gerilimi meydana getirir

Akımın amper olarak ölçülen şiddeti, hattın belirli bir noktasından geçen elektron sayısıdır

Baskı, duruma tarafından üretilen veya tüketilen bir çeşit enerji miktarıdır Watt olarak açıklama edilen bu zor, güçlü olarak gerilimin çarpımından elde edilir

ELEKTRİK İLETKENLERİ

İletkenlik özellikleri sebebiyle elektrik akımını bir yerden diğer bir yere taşımaya elverişli olan maddelerdir Bunlar hemen her zaman, kablolar ya da teller biçiminde kullanılır En iyi elektrik iletkeni gümüştür; fakat finansal nedenlerden ötürü adeta her zaman bakırdan yararlanılır

ELEKTRİK ÜRETECİ

Buhar türbini, hidrolik türbin ya da doğru yanmalı bir motor kadar üretilen mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren makinelerin karşılıklı adıdır

ELEKTRİK YÜKÜ

Elektrik akımlarında akıcı ya da metal olmayan iki ayrı cismin birbirine sürtülmesi durumunda cisimlerin yüzeyinde biriken elektrik miktarıdır

ELEKTRİK MOTORU

Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren makinedirBu dönüşümün tersini gerçekleştiren, bir başka deyişle mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren makineler ise elektrik üreteci olarak anılır

DAĞITIMI
Elektrik enerjisinin büyük üstünlüğü, bir kablo şebekesiyle yüksek geriliminde taşınabilme ve dağıtılma kolaylığıdır, çünkü gerilim ne değin yüksek olursa elektrik en az kayıp o kadar uzağa taşınabilir Bugünkü yüksek gerilim hatları 765000 volta ulaşır Akım, abonelere dağıtılmadan önce, onu alçak gerilimli (110 ve 220 volt) akıma dönüştürecek transformatörlerden geçirilir

Saate, güne veya mevsime kadar, enerjisi pozitif olan şebeke, enerjisi eksik olanı besleyebilsin diye, dağıtılmış bölgelerin elektrik şebekeleri birbirine bağlanır

Günümüzde, doğal enerji kaynakları kıt olan ülkelerde nükleer elektrik santralleri yapma eğilimi vardır Lakin bunlar da önemli tehlikeler doğurmaktadır Bu yüzden şimdi güneş enerjisinden yararlanmak için projeler yapılmaktadır *