Elektrik faturasındaki ‘kayıp-kaçak’ bedelleriyle ilgili son karar

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, elektrikteki kayıp-kaçak bedellerinin vatandaşın faturalarına yansıtılmasına ait uygulamanın 2016'da yürürlüğe giren yasa değişikliğiyle hukuka uygun hale geldiğine karar vererek, kayıp-kaçak bedellerine ait tahsilatın tüketiciye iadesine karar verilemeyeceğine hükmetti.

Mahkemelerden farklı kararlar çıkması üzerine Yargıtay Hukuk Genel Heyeti 2014'te son noktayı koyarak, elektrik faturalarına yansıtılan, kayıp kaçak bedelinin hukuka ters olduğuna karar verdi. 

Heyet, kayıp-kaçak bedellerinin, kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmenin hukuk devleti ve adalet kanılarıyla bağdaşmadığı kararına vardı. Fakat 17 Haziran 2016'da çıkarılan yeni yasa ile elektrik dağıtım ve vazifeli şirketlerin kayıp­ kaçak, sayaç okuma, perakende satış hizmet, iletim sistemi kullanım ve dağıtım bedelini tüketiciden alması hukuksal altyapıya kavuşturuldu.

Böylelikle mahkemelerde görülen davalar, ilgili yasa münasebet gösterilerek reddedilmeye başlandı. 

Yargıtay’ın mevzuya ait son kararı Resmi Gazete'de yayımlandı

Karara nazaran, Marmaris'te bir vatandaş, ismine kayıtlı elektrik tesisatlarına ilişkin faturalarda tahakkuk ettirilen kayıp-kaçak bedelinin iadesi istemiyle 2014'te Marmaris Kaymakamlığı Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurdu.

Hakem heyeti, müracaatçının şikayetini kabul ederek 2016'da kayıp-kaçak bedeli olarak alınan 298 liranın vatandaşa iadesine karar verdi. 



Elektrik Perakende Şirketi ise dava konusu uygulamanın Güç Piyasası Düzenleme Heyetinin idari düzenlemesine dayalı olarak yapıldığını ve mevzuata alışılmamış olmadığını ileri sürerek, Tüketici Meseleleri Hakem Heyeti kararının iptaline karar verilmesi istemiyle dava açtı.

Davaya bakan mahallî mahkeme, davacı şirket tarafından davalıdan tahsil edildiği belirtilen kayıp-kaçak bedelinin hukuka karşıt alındığı kıymetlendirilerek, hakem heyeti kararının iptal istemini reddetti. Karar, temyiz edilmeksizin katılaştı.

Adalet Bakanlığı kanun faydasına bozma istedi, Yargıtay bozdu

Adalet Bakanlığı ise lokal mahkemece kesin olarak verilen kararın kanun faydasına bozulmasını istedi.

Bu nedenle evrak Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’ne geldi. Daire, kanun faydasına temyiz istemini kabul ederek, kararın sonuca tesirli olmamak üzere bozulmasına karar verdi.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin münasebetinde, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 21 Mayıs 2014 tarihli kararıyla bu bedelin mevcut mevzuat kapsamında tüketicilerden alınmasının hukuka uygun olmadığını kabul ettiği hatırlatıldı. Hukuk Genel Şurasının bu kararı doğrultusunda, 3. Hukuk Dairesi’nin de kayıp-kaçak bedelinin, tüketicilerden tahsil edilemeyeceğini kabul ettiği aktarıldı.

2016'de yeni yasal düzenleme geçmişe de tesirli

Fakat bahisle ilgili yargılama sırasında 17 Haziran 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve geçmişe de tesirli olan 6719 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21. unsuru uyarınca 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun ilgili kararlarının değiştirildiği vurgulandı.



Bu yeni düzenleme ile Tüketici Hakem Heyetlerinin ve mahkemelerin bu hususta açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri geçmişe de tesirli olarak yalnızca dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedellerinin Kurumun bu hususlardaki düzenleyici süreçlerine uygunluğunun kontrolü ile sınırlandığı, yerindelik kontrolü yapılamayacağının kabul edildiği vurgulandı.

Kelam konusu düzenlemelerin, kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili açılan ve hala devam eden alacak davalarında da geçmişe tesirli olacak formda uygulanmasının öngörüldüğü hatırlatılan kararda, şunlar kaydedildi:

"Yargılama sırasında yürürlüğe giren geçmişe tesirli 6719 sayılı Kanun'la yapılan değişikliklerin, Kanun'un 17 Haziran 2016 tarihli yürürlük tarihinden evvelki periyotta geçerli olan EPDK kararlarına dayanılarak tahsil edilmiş bedelleri hukuka uygun hale getirdiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, mahkemece yargılama sırasında yürürlüğe giren yasa değişikliği nedeniyle, hukuka uygun hale gelen kayıp-kaçak bedellerine ait tahsilatın davalı tüketiciye iadesine karar verilemeyeceği gözetilerek, davacı tarafın açtığı Tüketici Hakem Heyeti kararının iptaline yönelik davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davanın reddine karar verilmiş olması gerçek görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir."