Elektrik Motoru Nedir, Nasıl Çalışır?

Elektrik motoru hakkında yapılan ilk çalışmalar Danimarkalı olan bilim adamı Hans Christan Orsted tarafından yapılmıştır Hans Christan Orsted 1820 yılında iletken geçen akımlardan manyetik bir alan meydana geldiğini görmüştür 1821 yılında Micheal Faraday elektrik akımını dönme hareketine dönüştürmeye yarayan bir cihaz yapmıştır, bu cihazı yapmasının en büyük sebebi manyetik alanın tam tersi olduğunu savunmasıdır Micheal Faraday, cıva ile doldurulmuş olan bir kabın iç kısmının tam ortasına mıknatıs bulunan ve iletken özelliği olan teli batırmış, elektrik verilen bu telin manyetik alan ile etkileşim haline girdiğini ve etrafından dönmeye başladığını görmüştür Bu sayede pratik ve basit olan ilk elektrik motoru da yapılmıştır Nicola Tesla isimli ABD’li mühendis, bu konuda çalışma yaparak, alternatif motorlarının çalışması için kullanılan ve onlar için mutlaka olması gereken döner manyetik alanı bulmuştur

Endüstri alanında elektrik enerjilerinin mekanik enerjilere çevrilmesi adına motor kullanılmaktadır ve bu işlemin uygulanması sağlayan makineye elektrik motoru adı verilir Mekanik enerji veren birçok makineye göre yapısı oldukça basittir Elektrik motorların yapılarında rotor ve stator bulunur Hareket özelliği bulunmayan ve sabit şekilde duran kısmına stator adı verilir Statorun gövde kısmında oyukları bulunur, bulunan bu oyukların iç kısmına iletkenler yerleştirilmektedir Yerleştirilmiş olan iletkenler akımın geçmesine olanak sağlar, bu şekilde manyetik alan meydana gelir

elektrik motoru

Elektrik Motorlarının Çalışma Prensipleri Nasıldır?
Elektrik motorları stator da meydana gelen manyetik alan sayesinde rotor da bulunan iletkenlerden geçecek olan akımın ortaya çıkarmış olduğu manyetik akımının etkileşimini sağlamaktadır Elektrik motor şirketleri tarafından yapılacak olan elektrik rotoru imalatında motorun mekanizma kısmında elektriğin meydana gelmesine olanak sağlayacak olan akım yaratmaya yarayan kablolar, mıknatıs ve güç kaynağı bulunur Mekanizma içinde oluşan manyetik alan var olan kablolarda hareket eden ve akım geçen kabloya kuvvet uygulaması yapar Mekanizma içinde var olan bobin manyetik alanın oluşmasını sağlar ve dönme işlemini meydana getirir, bobinin görevi sürekli olarak dönme işlemini sağlamaktır Sürekli olarak dönme sağlayan bobin elektrik motorunun çalışma prensibini de oluşturmaktadır

Hayatımızın hemen hemen her alanında oldukça yaygın şekilde kullanılmakta olan elektrik motoru mutfak aspiratörünün pervane kısmını, çamaşır makine pompasını ve daha birçok aletinin çalışmasını sağlamaktadır Bu tarz aletlerde elektrik motorlarının titreşim yapmaması lazer işaretleme uygulamalarının kullanılmasından ve hassas yörüngelerin izlenmesinden kaynaklanmaktadır Gelişen teknoloji sayesinde günümüzde kullanılmakta olan elektrik motorları mikro işlemciler ile donatılmıştır, bu sayede çalışması kullanıcının ihtiyaçlarına ayarlanabilmektedir

Elektrik motorları;

* Doğru akım motorları

* Alternatif alan motorları

* Asenkron motorlar

* Senkron motorlar gibi çeşitlere ayrılmaktadır

Doğru Akım Motorları

Doğru akım motorları güçlü olan, düzgün ve kesin hareketlere sahip olan bir motordur Hızları kolay şekilde değişmekte olan motorlar çalışma esnasında kıvılcım çıkartmaktadır Bu tarz motorlardaki en

büyük sorun bir kolektörü akım ile besleyebilmek adına fırçaların kullanılması zorunluluğun olmasıdır Kullanılmakta olan fırçalar kolektöre sürtünme yaparak işlem gerçekleştirir, kıvılcım üretmenin yanı sıra kolektörün aşınmasına sebebiyet verir Kıvılcım çıkmasından kaynaklı olarak doğru akım motorları kapalı olan çerçevelerin içinde bulundurulmaktadır ve bu kapalı çerçeve motorun içine nem ya da toz girmesini de engellemektedir

Alternatif Akım Motorları

Alternatif akım motorları asenkron motorlar ve senkron motorlar olmak üzere iki grup içinde toplanabilir Alternatif akım motorlarının asenkron tarzında olanları standart olarak kullanılır, sekron tarzında olanları ise güç gerektiren yerlerde kullanılmak için tercih edilir Alternatif akım motorlarının ana ilkesi metalden yapılan kütlenin, döner elektromanyetik alan yardımı ile sürüklenmesine dayanmaktadır Bu motorların ikisinde de ekseni bulunan armütü bulunmaktadır, bu armütürlerin ilki stator sabittir, ikincisi ise rotorsa hareketlidir asenkron motorun statoru ile senkron motorun statoru yapı ve şekil itibari ile aynıdır

Senkron motorda oluşan manyetik alan, rotorun sargısını beslemekte olan ve bağımsız olan doğru akım oluşturmaktadır Asenkron motorların çalışma şekilleri daha farklıdır; rotorda bulunan sargı oldukça fazladır ve rotora statordan kaynaklı akım indüklerdir