Elon Musk vs Jeff Bezos: Uzay taşımacılığında kim daha başarılı?

İki milyarder, Elon Musk ve Jeff Bezos, NASA astronotlarını uzaya taşımak için büyük bir kapışma içinde. Benzer şekilde uzay yarışında İngiliz iş insanı Richard Branson da yer alıyor. Basının “uzay baronları” olarak adlandırdığı üçlü, servetlerinin büyük bir kısmını uzay yolculuğu hayallerinin peşinden koşmak için harcıyor. Ülkeler yerine ultra zengin iş insanlarının gezegenler için savaştığı modern bir uzay yarışı başlattılar.

Bununla birlikte, üçünün de uzay şirketlerinin biraz farklı hedefleri ve bunlara nasıl ulaşılacağına dair farklı vizyonları var. Ayrıca Dünya dışı girişim servetlerini öncesindeki başka sektörlerde yaptılar. Musk’ın PayPal gibi girişimlerinden; Bezos’ın Amazon‘dan; Branson’ın ise Virgin Group‘u gibi. Ancak daha çok ikisi arasındaki kıyaslamalardan ötürü haberimizde Jeff Bezos ve Elon Musk’ın uzay girişimlerini anlattık.

Elon Musk, SpaceX ve Falcon roketleri

Elon Musk ve Jeff Bezos isimlerini karşılaştırdığımız yazımıza önce Tesla CEO’su ile başlayalım. SpaceX uzay taşımacılığı şirketini 2002’de kurdu. Henüz o zamanlar elektrikli otomobil şirketi Tesla‘nın CEO’su olmamıştı ve Twitter’ın tartışmalı ismi de değildi. Şirket, Musk’ın kızıl gezegene “Mars Oasis” adlı bir uzay aracı gönderme fikrinden doğdu.
Falcon 9 roketi. (Foto: AP)
Araç, gezegenin fotoğraflarını çekip Dünya’ya göndermek için deneysel bir sera ve ekipman sağlayacaktı. Milyarder, projenin ABD hükümetinde Mars’a gitme konusunda yeni bir ilgi uyandıracağını umuyordu.

Elon Musk, görevi finanse etmek için 20 milyon dolar bütçe istedi. Ayrıca Rusya’dan kıtalararası balistik füzeler satın almaya çalıştı. Ancak projenin bütçesini aştığını fark etti. İnsanları ve nesneleri uzaya fırlatmanın maliyetini düşürecek yeniden kullanılabilir roketler geliştirmek için SpaceX’i kurdu.

SpaceX’in en büyük başarısı, farkı da bu oldu; yeniden kullanılabilir roketler. Ticari faaliyetler ve devlet için sayısız fırlatma gerçekleştirdi. 2012’de Uluslararası Uzay İstasyonuna uzay aracı gönderen ilk özel şirket oldu. Benzer şekilde 2020’de insanları uzaya ve istasyona gönderen ilk özel şirket oldu.

Nisan ayında NASA, 1972’den sonra ilk kez astronotları Ay’a indirecek şirketi seçti. Artemis görevinde uzay taşımacılığı yapacak şirket SpaceX oldu ancak Blue Origin itiraz etti.

(Foto: Reuters)
SpaceX ayrıca Starlink adı verilen binlerce uydudan oluşan bir geniş bant İnternet servisi üzerinde çalışıyor. Proje, uzak ve kırsal alanlara yüksek hızlı İnternet sağlamaya yönelik. Sonucunda Elon Musk, insanlığın geleceğinin Mars’a yerleşmeye bağlı olduğunu düşünüyor. 2020’de, 2050 yılına kadar Mars’ta 1 milyon kişilik bir şehir kurmak istediğini söyledi. İnsanların, SpaceX’in Starships filosu ile uzaya ulaşmalarını planlıyor.

(Foto: Trung Phan)
Elon Musk mı, Jeff Bezos mı konulu haberin ilk kısmında kısmen Musk’ın girişimlerini anlattık. Şimdi ikinci bölüme geçelim…

Jeff Bezos, Blue Origin ve New Shepard roketi

E-ticaret şirketi Amazon‘un milyarder kurucusu Jeff Bezos, uzay yolculuğuna onlarca yıldır hayranlığını dile getiriyor. Özellikle fizikçi Gerard O’Neill‘in, Dünya’nın kaynakları tükendiğinde milyonlarca insanı barındırabilecek uzay istasyonları fikirlerinden etkilendi.
New Shepard roketi. (Foto: AP)
Bezos, 2000 yılında uzay araştırmaları şirketi Blue Origin‘i kurdu. Amacı, gelecekteki fırlatmalar için geri dönüştürülebilen güçlendiricilerle uzay araştırmalarını daha ucuz hale getirmek oldu. Washington merkezli şirket, 2003 yılına kadar tam bir gizlilik içinde faaliyet gösterdi. Bezos, sonraki on yıldan fazla bir süre boyunca planları hakkında ağzını sıkı tuttu.

Şirket, uzay turistlerini bir kapsülle uzayın sınırına götürmek için New Shepard adlı bir yörünge altı roketini test ediyor. Asıl amaç, uzay turistlerinin büyük pencerelerden Dünya’ya bakmaları ve birkaç dakikalık yerçekimsiz deneyimi yaşamaları.

Geçtiğimiz ay, beraberindekilerle birlikte toplam dört kişi, Blue Origin‘in geliştirdiği roketle uzayın sınırına uçtu. Dünya’nın 100 km üzerindeki Kármán hattına uçarak Bezos, bu hedefine yaklaştığını kanıtladı. Jeff Bezos, Instagram paylaşımında, “Beş yaşımdan beri uzaya seyahat etmeyi hayal ettim. 20 Temmuz’da kardeşimle bu yolculuğa çıkacağım. En büyük macera, en iyi arkadaşımla.” demişti.

Blue Origin’in uzay yolculuğu ekibi.
Ayrıca şirket, New Armstrong adlı gizli bir proje üzerinde çalışıyor. Uzay yüklerini alçak Dünya yörüngesine ulaştırmak için New Glenn adlı daha büyük bir roket geliştiriyor. Bu arada, fark ettiyseniz programların isimleri NASA astronotlarının adını taşıyor (Alan Shepard, Neil Armstrong, John Glenn).

Musk ve Bezos yarışında Bezos’a kötü haber

2019’da Bezos, şirketin 2024’te hazır olacağını ve Ay’da sürekli insan yerleşiminin kurulmasına yardımcı olacağını ileri sürdü. Blue Moon adlı Ay’a iniş planlarını açıkladı. Ancak kötü haberler geldi; Blue Origin’in NASA astronotlarını Ay’a taşımak için verdiği teklif kabul olmadı ve NASA, görev için SpaceX’i seçti.
Bezos, 2021’de Amazon’un CEO‘luğundan ayrıldı. Böylece Blue Origin dahil diğer girişimlerine daha fazla zaman ayırmayı planladığını söyledi.

Peki, sizce kim daha başarılı? Yorumlarınızı bekliyoruz…