EMDR, birçok farklı terapi ekollerini içeren, farklı tanı almış durumlara özel standartlaştırılmış protokolleri bulunan bütüncül bir terapi yöntemidir. Beynimiz her yeni deneyim ile gelen bilgiyi her an işler ve anı ağları oluşturur. Gelecekte herhangi bir olay karşısında vereceğimiz tepkiler bu toplanan bilgilerden meydana gelir, yani beynimiz öğrenmeyi "ANI"larla gerçekleştirir. Bu anıların içinde duygu, düşünce, beden duyumu, imge, ses, koku gibi bilgiler mevcuttur. Bu sistem "normal şartlar altında" öğrenme odaklıdır, ruh sağlığı ve insan gelişimini destekler. Ancak, travmatik ve istenmeyen rahatsız eden anılar yaşandığında bu sistem bozulur, yeni yaşanan anı, geçmişteki anı ağıyla birleşemez. Bir şeyler ters gidiyordur ve birleşemeyen anı ağları yukarIda belirttiğim ruh sağlığı ve insan gelişimine destek olan öğrenme sürecine geçemez. Gün geçtikçe yaşanan olaylar, geçmişte 'anı ağlarıyla birleşemeyen bilgiyi-(travmatik olayı)' tetiklediği zaman, kişi travmatik anıyı tekrar gündeme getirir, beyin otomatik olarak yeniden yaşar gibi bundan etkilenir. EMDR bugün tetiklenen olayla(ör:önemli bir sınav ya da sunum yapacak olma) dışavurulanın ardında yatan işlenmememiş travmatik anıyı(ör: ilkokulda bir sınavda öğretmenin soru sorduğu için kızması ve bağırması) bulmayı, içindeki olumsuz duygu ve olumsuz inançları(ör:üzüntü, kızgınlık, çaresizlik, değersizlik, kendini ifade edememe vs.) duyarsızlaştırmayı ve öğrenmenin gerçekleşebilmesi adına yeniden işlemeyi hedefler. Doğal afetler, kazalar, savaşlar, taciz, tecavüz gibi önemli travmaların yanısıra özellikle çocuklukta başlamış olan her türlü şiddete, aşağılanmaya, reddedilmeye, ihmal ve başarısızlıklara maruz kalınan anılar da bugünümüzü, günlük yaşantımızı ve geleceğimizi etkileyen işlenmemiş anılar arasındadır. EMDR'dan sonra danışan artık eski anıya rahatsız edici şekilde değil, yeni ve daha sağlıklı açıdan bakabilir hale gelir. Artık öğrenme gerçekleşmiştir, bakış açısı değişmiş, danışan olumsuz yüklerden özgürleşmiştir.