Emir-i Cin Şeyh Osman Efendi Kimdir Kısaca

Emiri Cin Şeyh Osman Efendi hayatı

Emiri Cin Şeyh Osman Efendi hakkında bilgi

Emiri Cin Şeyh Osman Efendinin doğum tarihi bilinmemektedir Ancak on ikinci asrın ortalarında doğduğu tahmin olunmaktadır Lakabı Şerefuddin olup, babasının adı Muhammeddir Emirci Sultan adı ile de anılmaktadır Şeyh Ahmed Yesevi hazretlerinin halifelerindendir Kaynaklarda ecdadının Veysel Karani hazretlerinin sohbeti ile bereketlendiği ve duasını aldıkları kaydedilmektedir 1240 (H638) yılında Yozgatın Osmanpaşa nahiyesinde vefat etti

Doğumunda babası kendisine dort buyuk halifeden hazreti Osmanın adını koydu Tahsil cağına geldiği zaman kendisinin de bağlı bulunduğu buyuk veli Şeyh Ahmed Yesevi hazretlerinin yanına gonderdi Kucuk Osman bundan sonra Yesevi hazretlerinin yanından ayrılmadı Daima onun hizmetinde oldu Mubarek sohbetlerinde bulunup dersleriyle yetişti Tasavvuf makamlarında ilerledi Talebelerinin en meşhurları arasında yer aldı Kendisinde daha kucuk yaştan harikulade haller ve kerametler gorulmeye başlandı

Bir kış gunu talebelerine ders vermekte iken, Ahmed Yesevi hazretlerinin canı taze uzum yemek istedi Bulup bulunamayacağını sordu Talebeleri taze uzum bulmanın gucluğunu hatta mumkun olmadığını bildiklerinden sukUt halinde kaldıkları sırada kucuk Osman iceri girdi Elinde tuttuğu bir salkım taze uzumu hocası Ahmed Yesevi hazretlerine takdim etti Hayret icerisinde kalan halifeler cocuğa uzumu nerede bulduğunu sordularsa da, Yesevi hazretleri, bu sırrı kendilerinin bilmesi gerekmediğini soyledi

Gunlerden bir gun Ahmed Yesevi hazretlerinin hanekahına Cin diyarından bir grup tuccar geldi Şeyhin huzUruna cıkıp memleketlerinde o gune kadar gorulmemiş korkunc bir ejderhanın turediğini ve kucukbuyuk herkesi aciz bıraktığını arzederek kendilerini bu beladan kurtarması icin yardım istedi Cin tuccarlarının perişan hallerine bakan Ahmed Yesevi hazretleri, talebelerine donerek; “Ejderi oldurmeye hanginiz gider? diye sordu Hepsi de; “Emir sizindir diye cevap verdilerse de az da olsa cekindikleri belli oluyordu Şeyh Hazretleri duşunceye daldığı sırada Osman Efendi ileri atılarak musaade ettikleri takdirde, bu iş icin gidebileceğini soyledi Şeyh hazretleri Osmanın beline bir tahta kılıc kuşandırarak; “Cenabı Hak yardımcın ve uğurun acık olsun diye dua ettikten sonra yolcu etti

Halife Osman Cine doğru yola cıktıktan sonra icinde tahta kılıcın ejderhayı kesip kesmeyeceği husUsunda tereddut hasıl oldu Onu guclu bir şey uzerinde denediğinde keskin bir kılıctan daha etkili olduğunu hayretle gordu Hocasına olan derin itimadı bir kat daha arttı ve hic endişe ve korku duymadan yoluna devam etti Cin diyarına vardığında ejderi bir nehir kenarında buldu Tahta kılıcını cekip bir hamlede oldurdu Bu hizmeti boylece ifa eden Osman, tekrar Hace Ahmed Yesevinin yanına geldi ve elini optu Şeyh hazretleri gazasını tebrik ettikten sonra ejderi nasıl oldurduğunu sordu Osman olup bitenleri anlatınca Şeyh, ona, Emiri Cin lakabını verdi Ahmed Yesevi hazretleri cok gecmeden Emiri Cin Osmana icazet, diploma verdi

Ahmed Yesevi hazretlerinin 1194′te vefatından sonra Emiri Cin Osman, Turkistanda duramaz oldu Gonlu hocasının ayrılığı ile yanıyordu Bir muddet sonra 1204 yılında hocasının meşhur talebelerinden Avşar Baba, Şeyh Nusret, Gaygay Dede, Pir Dede ve Pertev Sultan gibi o da İslamiyeti yaymak gayesiyle Rum diyarına doğru yola cıktı Talebesi İmad Sultanla birlikte gunlerce yol alıp, Anadoluya geldi ve Keykavus Kalesi yakınlarında konakladı O gece ruyasında şeyhi Ahmed Yesevi hazretlerini gorduŞeyhi ona; “Bu yakınlarda bir koy vardır, halkı, gelip gecen misafir yolcuları oldurur Onların irşadını, yetişmesini sana vazife verdim buyurdu

Ertesi sabah Emiri Cin Osman hazretleri İmad Sultanla birlikte soz konusu koye varıp misafir oldular Şeyh Osman, yanlarına toplanan ahaliye, kendilerini de oteki yolcular gibi oldurup oldurmeyeceklerini sordu Halk bu soru uzerine; “Sizi oldureceğimizi de nereden cıkardınız? deyince, Şeyh; “Okuzleriniz haber verdi dedi Bu cevap uzerine daha da şaşıran koyluler okuzlerin nasıl konuştuklarını gormek istediklerini soylediler Şeyh Osman hazretleri hemen bir adam gondererek hayvanları getirtti ve onlara koy halkının misafirleri oldurup oldurmediklerini sordu Okuzler, Allahu tealanın kudretiyle lisana gelip; “Evet olduruyorlar cevabını verdiler Gordukleri manzaradan şaşkına donen koy halkı ve Keykavus kalesi sakinleri karşılaştıkları kimsenin mubarek bir zat olduğunu anlayıp onun telkini ile İslamiyeti kabUl ettiler Yanlış ve bozuk adetlerinden vazgectiler Emiri Cin Osman hazretleri de hocasının oğudune uyarak; “Kecikıran adındaki bu koye yerleşti Yaptırdığı zaviyede koylulere İslamiyetin emir ve yasaklarını oğretmeye başladı

O sıralarda Selcuklu vezirlerinden Osman Paşa adında bir zat, Sivasa vali tayin edilmiş olup memuriyet yerine gitmekteydi Kecikıran koyunden gecerken daha onceden burada oturduğunu duyduğu guzel ahlakı ve kerametleriyle meşhur Şeyh hazretlerini gormek istedi Zaviyeye gelerek sohbetine dahil oldu Şeyhin fazileti, bilgisi, tatlı ve rUhları cezbeden sozleriyle kendinden gecti Sonra da bu mubarek kişinin sohbetinden istifade etmenin kendisi icin cok daha iyi olacağını duşunerek vazifesine gitmekten vazgecti Bir istifa mektubu yazarak hukumdara yollayıp, Şeyhin talebelerinden oldu Zaviye civarında bulunan birkac koyu ve bir kısım araziyi satın alarak buraya vakfetti Tekkenin adı da o gunden sonra Osman Paşa Tekkesi adı ile anılır oldu Tekkede yıllarca talebe yetiştiren Emiri Cin Şeyh Osman hazretleri 1240 (H638) senesinde vefat etti Kabri, tekkenin yanında yer alan turbesindedir Yozgata bağlı Kecikıran koyu bugun Osmanpaşa nahiyesi adıyla anılmaktadır

1) Ali, KunhulAhbar; c5, s5861
2) Evliya Celebi, Seyahatname; c3, s237238
3) Ahmed Eflaki, MenakıbulArifin; c2, s
4) AYOcak, “Emirci Sultan ve Zaviyesi, Tarih Enstitusu Dergisi, sayı9, s132179