Emlakta bir dönemin bir sonu! Yöntem değişti

Gayrimenkul piyasasındaki yavaşlama kesimdeki istikrarları de değiştirmeye başladı. Son 15 yıldır Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı'ndan (TOKİ) milyonlarca metrekare araziyi düşük bedellerle ihalesiz satın alıp özel kesime ihale ederek milyarlarca lira çıkar elden Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım İştiraki, iş yapış biçimini değiştirmeye başladı.

İHALE İÇİN YÜZDE 15

Türkiye'nin en büyük gayrimenkul yatırım iştiraki olan Emlak Konut GYO, TOKİ ile geçen hafta sonu protokol imzaladı. Protokole nazaran, bundan bu türlü TOKİ mülkiyetinde yer alan taşınmazlar, Emlak Konut tarafından satın alınmak yerine “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” tekniği ile ihale edilecek.  



Arazi üzerinde geliştirilecek projelerden elde edilecek gelirin yüzde 85'ini TOKİ, yüzde 15'ini ise Emlak Konut alacak. Geçtiğimiz yıllarda, TOKİ elindeki yerleri imar plan tadilatı yapıp “kupon” hale getirerek ihale düzenlemeden Emlak Konut'a uygun fiyatlarla satıyordu.

Şirket, kelam konusu taşınmazları “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” öteki firmalara ihale ediyor yahut kendi proje geliştirip taahhüt hizmeti alıyordu. Yapılan ihaleler sonucunda Emlak Konut'un arsa sahibi olarak elde ettiği gelirle TOKİ'ye ödenen bedel ortasındaki farkla devletin kontrol elemanlarının da dikkatini çekmişti.

SAYIŞTAY'I DİNLEMEDİLER

Sayıştay denetçileri yazdıkları raporlarda toprakların kısa müddette ehemmiyeti kıymet artışına sahip olduğunu dikkat çekerek, TOKİ'nin yerlerini piyasa kıymetinin altında Emlak Konut'a satıldığını örneklerle anlatarak uyarmıştı.



TOKİ iştiraki Emlak Konut'un yüzde 50.66'sının özel şahıs ve şirketlere ilişkin olduğunu hatırlatan Sayıştay denetçileri, Emlak Konut'un düzenlediği ihalelerle kısa müddette kıymetli kârlar elde ettiğine işaret edip bu durumun kamu dışındaki başka hissedarlara milyonlarca liralık avantaj sağladığını anlatmıştı.

TOKİ'nin ihale sistemini bu nedenle gözden geçirmesi gerektiğini vurgulayan Sayıştay, arsa ve yerlerin, gelir paylas?ımlı projeler ve tüm alıcıların katılabildiği rekabete açık  artırma yoluyla satılmasının önermişti. Lakin TOKİ, Sayıştay'ın bu ihtarlarını dikkate almayarak ihale düzenlemeden ederinin altında bir bedelle Emlak Konut GYO'ya arsa satmaya devam etmişti.

İsmail Şahin/Sözcü