Emtia Fırtınası: Savaş, Borsa İstanbul'da Hisseler Üzerinde Etkili Oluyor!

ABD'nın Rusya'nın petrol satışına ambargoyu gündemine alması ile petrolde günlük artış yüzde 10'u bulurken, inançlı liman altına da kaçışlar hızlandı ve spot altın, bir buçuk yıl sonra 2 bin dolar kritik eşiğini aştı. 

Nikel, paladyum, demir, çelik üzere metallerde de fiyatlar rekorlar seviyelere ulaşırken, buğday başta olmak üzere tarım emtia da besin fiyatlarında sert artışlara sebep oluyor!


Şirketler emtia fiyatlarından nasıl etkileniyor?



Rusya-Ukrayna savaşı ve Batılı ülkelerin Rusya'ya uyguladığı yaptırımlar, emtia fiyatlarındaki yükselişleri tetikledi. Borsa İstanbul'da da süreç gören şirketlere bu yükselişlerin yansımaları oluyor. 

Emtia fiyatlarındaki yükselişin hızlanmasıyla enflasyon baskısı ve şirketler açısından bilhassa maliyet baskısının ön plana çıkacağı belirtildi.

Enflasyonist ortamın bir taraftan şirket cirolarını artırıcı tarafta tesir yapması ve enflasyondan korunma tesiriyle BIST şirketlerine yönelik iştah yaratırken, bilhassa marjlar üzerindeki tesiri nedeniyle ayrışmalar olabileceği kaydedildi.

Global Menkul Değerler’in Dünya'nın aktardığına nazaran, altın, petrol ve buğday üzere başka emtia fiyatlarındaki artıştan en fazla etkilenebilecek şirketlere yönelik değerlendirmesi şöyle:

Altının tesirleri olumlu mu?



Altın fiyatlarındaki yükseliş KOZA Grubu hisselerine vefatı yansıyacaktır. Bilhassa satış hacimlerinin zayıf seyrettiği periyotta ciroyu ve karlılığı destekleyici tesir yaratacaktır.

Petrolde direkt etki!



Petrol fiyatlarındaki yükseliş Tüpraş (TUPRS) açısından maliyet artışı ile kısmen olumsuz tesire sebep olabilir, fakat stok karı beklentileri hasebiyle daha dengeli/sınırlı olumlu tesire de neden olabilir.

Petrol fiyatlarındaki yükseliş, nafta fiyatlarındaki paralel artış münasebetiyle Petkim'in (PETKM) kar marjları üzerinde baskı yaratabilir. Bu noktada en son eser fiyatlarının seyri belirleyici olacaktır. Eser fiyatlarında birebir süratle yükseliş olmayacağı varsayımıyla birinci tesir kısmi negatif olabilir.

Buğday fiyatları gıdayı direkt etkileyecek!



Buğday fiyatlarındaki yükseliş denildiğinde birinci etapta Ülker Bisküvi (ULKER) akla gelmekte olup olumsuz istikamette etkilenmesi beklenebilir. Ulusoy Un'un (ULUUN) ise kısa vadede olumlu seyrini koruyabileceğini iddia ediyoruz.

Kömürdeki yükseliş hangi şirketleri tesirler?



Kömür fiyatlarındaki artışın hızlanması, girdi maliyetleri içindeki hissesi açısından çelik üreticileri için olumsuz olacaktır. Ereğli Demir Çelik (EREGL) ve Kardemir (KRDMD) için negatif.

Petrol havacılığı da etkileyecek!



Her ne kadar hedge usulleri uygulanıyor olsa da petrol fiyatlarındaki artış genel itibariyle havacılık kesimi genelinde THY (THYAO) ve Pegasus (PGSUS) olumsuz algıya neden olabilir.

Gübre şirketleri de petrolden etkileniyor



Gübre tarafında hammadde fiyatları petrol ile korele hareket etmektedir. Bu doğrultuda gübre şirketlerinin kar marjları petrol fiyatının yükselişinden olumsuz etkilenmektedir. Bagfaş (BAGFS) ve Gübre Fabrikaları (GUBRF) için negatif.

Kurlar endüstride tesirli olacak!



Ek olarak EUR/USD paritesindeki düşüşün Avrupa bazlı gelirleri yüksek olan ihracatçı beyaz eşya ve oto şirketleri (FROTO, TOASO, ARCLK, VESBE, VESTL) üzerinde olumsuz tesire neden olması beklenebilir.

Almatı Havalimanı’nın eklenmesi sonrasında TAV Havalimanları'nın (TAVHL) EUR/USD’deki gerilemeden olumlu etkilendiğini belirtelim, lakin piyasa algısı nedeniyle tesiri hudutlu kalabilir.

Savaş başladığında ne olmuştu?



Dünya'nın haberine göre, 24 Şubat Perşembe Rusya operasyonları ile Borsa İstanbul'da düşüş büyük olmuş ve şirketlerde de birinci etap Rusya ile direkt iş irtibatı olan paylar etkilenmişti. 

İlk olarak THY yüzde 9,97 kayıp yaşarken fabrikaları ve satış büyüklüğüyle Rusya pazarında tesirli olan Anadolu Efes’te düşüş yüzde 9,54 düzeyinde oldu. En yüksek kayıplardan birisi de Rusya’dan aldığı işlerle öne çıkan Tekfen’de. Tekfen’deki kayıp yüzde 9,93 oldu.

Enka İnşaat yüzde 8,99 düşerken yeniden Rusya pazarında kıymetli oyunculardan Mavi Giysi yüzde 9,96 gerilemiş durumda. Şişecam yüzde 9,71, Ukrayna’da bağlı paydaşlığı olan Turkcell yüzde 4,47 kayıp yaşamıştı.

Enka açıklama yapmıştı



Rusya pazarında etkin olan şirketlerden Enka İnşaat, KAP'a durum değerlendirmesi ve bir açıklamada bulunmuştu. Rusya'da inşaat ve gayrimenkul dalında uzun yıllardır iş mutabakatlarının devam ettiğini aktaran Enka İnşaat'ın açıklamasında mevcut fiili durumun kısa vadeli tesirinin en az seviyede kalacağı söz edilirken, Ukrayna'da ise rastgele bir yatırımın bulunmadığını duyurmuştu.

İlk anda besin olumlu etkilenmişti



Savaş telaşları besin şirketlerinin paylarını üste taşımıştı. Borsa İstanbul'da saat 12.51 itibariyle kayıp yüzde 6,75'e varırken Rusya'nın Ukrayna saldırısı sonrası salça, un, süt ve su üzere besin şirketlerinin payları yükselişe geçti. En çok yükselenler ortasında yüzde 9,49 ile Ulusoy Un gelmiş, onu yüzde 9,04 ile Pınar Et ve Un Sanayi izlerken, Tat Besin da yüzde 4,30 ile en çok yükselenler ortasında olmuştu. Pınar Süt yüzde 3,69, Pınar Su yüzde 3,45, Van Et yüzde 2,81 ile olumlu tarafta kalan şirketler ortasında öne çıkmıştı.

Bugün hangi dallar yükselişte?



Bugün ise Borsa İstanbul'da endeks bazında bankacılık tarafında satışların yüzde 1'in üzerinde olması ile BİST 100 endeksi de negatif seyrederken, emtia yükselişi takviyesiyle Madencilik en çok yükselen bölüm endeksi oluyor. Onu besin takip ederken, metal, ticaret, gayrimenkul, kimya üzere dallar de olumlu tarafta yer alıyor. Sınai endeksi sonlu bir yükselişle seyrini sürdürüyor.

Yasal Uyarı!


Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı mukavelesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların şahsî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.