Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ortoreksiya Nervosa, yani sağlıklı beslenme takıntısı.
İçinde sağlıklı bir şeyler olduğu için güya âlâ bir durumdan bahsediyor üzereyiz değil mi? Sağlıklı besleniyormuş işte, daha ne olsun dediğinizi duyar üzereyim. Ama her şeyin fazlası ziyan olduğu üzere sağlıklı beslenme niyetinin fazlası ve takıntı haline getirilmiş hali de bir yeme bozukluğu olarak nitelendirilmektedir.
Yeme bozuklukları, bozulmuş yeme davranışlarıyla karakterize, sıhhati ve ömür kalitesini olumsuz etkileyen davranış bozukluklarıdır. Anoreksiya Nervosa (AN) ve Bulimiya Nervosa (BN) olmak üzere iki temel tablodan oluşur. Fakat tanımlanamayan daha pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan biri olan 0rtoreksiya Nervosa (ON), DSM-5 kriterlerine nazaran hastalık olarak tanımlanmamış olsa da son vakitlerde artan sağlıklı beslenme davranışları sebebiyle ilgi çeken bir husus olmuştur.
NEDİR BU ORTOREKSİYA NERVOSA?
Söz manası ‘doğru beslenme’ olan bu yeme bozukluğu, sağlıklı beslenme takıntısı olarak tanımlanabilir. Bu yeme bozukluğunda kişi, sağlıklı beslenmeyi fazlaca önemser ve bu yolla sıhhatini muhafazayı maksatlar. Ortoreksiya Nervosa’da maksat kilo vermek değildir. Bu bireyler sağlıklı beslenme biçimini hayatlarının temel maksadı haline getirirler ve diyeti bıraktıklarında ya da sıhhatsiz bir besin tüketip diyetlerinin dışına çıktıklarında kendilerinden nefret ederler ve önemli boyutta suçluluk duyarlar.
Ortoreksiya Nervosa, biyolojik taraftan saf, katkı unsurları yahut yapay hususlar içermeyen, organik ve sağlıklı besinlerin tüketilmesine karşı hissedilen bir saplantıdır. Bu saplantı şahısları sıhhatsiz kısıtlamalara götürmektedir. Bu durum ilerlediği vakit ‘sağlıklı besin’ tarifine uyan besinler giderek azalmakta, bireyler neredeyse tüketecek besin bulmakta zorluk çekmektedirler. Zira gün geçtikçe bütün besinler doğallığını yitirmiştir ve kişinin gözünde sıhhatsiz halde tanımlanmaktadır.
ORTOREKSİYA NERVOSA HASTALARI NASIL BESLENİYOR?
Bazen tek tip beslenme halinde görülebilen bu hastalıkta şahıslar yalnızca meyve-sebze ile beslenebilirler. Ya da GDO ve zirai ilaç takıntısı olan bireylerde meyve-sebze tüketimi hiç olmayabilir. Yani kişinin beslenme formunu, beslenme bilgi seviyeleri ve bu husustaki inançları belirlemektedir.
Ortoreksiya Nervosa hastaları, ekseriyetle hudutlu bir diyete sahiptirler. Az sayıda besin tüketebilen bu şahıslar ‘ya daima ya hiç’ formunda düşünerek, tüketebildikleri besinleri bulamadıklarında kendilerini aç bırakmaktadırlar. Bu şahıslarda kısıtlı besin tüketimi sebebiyle vitamin ve mineral eksiklikleri görülmektedir. Ayrıyeten bireyler, tek tip ya da hudutlu sayıda besin tüketmeleri nedeniyle düşük kalorili beslenmektedirler. Bu durum kilo kayıplarına sebep olmakta ve beraberinde önemli sıhhat sorunları getirmektedir. Yani mükemmeliyetçi bir formda sağlıklı beslenme arayışında olan bu şahıslar, bırakın sağlıklı olabilmeyi, anemi, osteopeni yahut öteki sıhhat sorunlarıyla uğraşmak durumunda kalabilirler.
Ortoreksiya Nervosa, ekseriyetle çok ve ölümcül olmayan bir durum olmakla birlikte, farklı ruhsal rahatsızlıklara evrilebilir ve Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB) ya da Anoreksiya Nervosa (AN)’ye dönüşebilmektedir. Bu sebeple süratlice teşhis edilmeli ve tabip, diyetisyen ve psikolog eşliğinde tedavi edilmelidir.
ORTOREKSİYA NERVOSA NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bütün hastalık süreçlerinde olduğu üzere öncelikle kişinin bu hastalığı kabullenmesi ve bu durumu tetikleyen şeylerden kendi isteğiyle uzaklaşması gerekir. Bu tetikleyiciler toplumsal medyada takip ettiği bireyler, televizyondaki yanlış bilgilerle dolu sıhhat programları ve etrafındaki kimi şahıslar olabilir. Bu tetikleyicilerin belirlenmesi çok kıymetlidir. Daha sonra bireye bu hastalığın sıhhatine verdiği ziyanlar anlatılmalı, durumun farkına varması sağlanmalıdır.
Bireylere sıhhatsiz olarak nitelendirdiği besinleri tükettirmek ve bu duruma zorlamak yanlış bir davranıştır. Bu süreçte hakikat bir sağlıklı beslenme eğitimi verilmeli, sağlıklı beslenmeyle ilgili inandığı yanlışlar düzeltilmelidir.
