“En sorumsuz şirket” ödülüne aday mısınız?

“En güvenilmez şirket ödülüne aday mısınız? “En güvenilmez şirket ödülüne aday mısınız? Meslek ve siyaset dünyasının her sene buluşma noktası Davos yakınlarında son bir kaç yıldır bir diğer buluşma gerçekleştiriliyor Sessiz sedasız yapılan bu toplantıda sivil toplum kuruluşları göre “sorumsuz şirketler ödüllendiriliyor Doğal olarak bu ödülü almaya hiç bir şirketin temsilcisi gelmiyor ama ödüle değerinde görülen şirketler web ortamında dünyayı her dakika turluyorlar! Numaradan sorumluluk ile samimi yükümlülük arasındaki ince çizginin üstünde yürümekte olan şirket yöneticileri kurumsal sosyal yükümlülük kavramının derinliklerinde yolculuk etmeyi pek sevmiyorlar Şayet bir birçok için bir sivil toplum kuruluşunun projesine fiziksel kaynak karşılamak yeterli görünüyor! Mayıs ayında İspanya’nın başkenti Madrid’de yapılan Reputation Institute milletlerarası konferansında baş rolü kuşkusuz kurumsal sosyal mesuliyet konsepti oynuyordu Görünen o ama; kurumsal sosyal sorumluluğun yalnızca ülkemizde değil milletlerarası arenada da suyu çıkmak üzere! Konferansta sunulan tebliğler doğal olarak kurumsal itibar ile kurumsal sosyal sorumluluk arasındaki bağları yakalamak üzerine kurgulanmıştı Fakat, bu konseptlere ucundan ilişen herkesi bekleyen en büyük risk, duygu boyutu yoğun bu kavramların gerçekte “bumerang biçiminde oluşmuş olması Tehlikenin oluşumu, kurumsal sosyal sorumluluğun bir “pazarlama aracı haline dönüştürülmesinden kaynaklanıyor Şirket yöneticileri doğal olarak bu alana ayırdıkları kaynağın hesabını bir şekilde verebilmenin formülünü arıyorlar Bunu da satmak ve pazarlama faaliyetleri ile ilişkilendirmenin en algılama yol olacağını düşünüyorlar Bu Nedenle “bölge hoşnutsatan memnun bir etraf yaratılmaya çalışılıyor Hatta, Madrid’de yapılan sunumlardan birinde olduğu gibi bir profesyonel ajans ortaya çıkıp bu konuda şirketlere “sertifika vermekte olduğunu bile iftiharla söyleyebiliyor! Kurumsal sosyal yükümlülük ile ilgili şirket performansına katkı sağlamayı düşünen yöneticilerin iki temel olguyu başta içlerine sindirmeleri gerekiyor; bunlardan ilki, şirketler kurulduğu andan itibaren topluma aleyhinde sorumludurlar Bu sorumluluk onların isteği ile yok, toplumun beklentileri ile oluşur Bu beklentileri sağlayamayan şirketlerin ömürlerinin ne olabileceği konusunda tartışma açılabilir İkinci olgu ise; “sürdürülebilirlik kavramı içinde gizlidir Sürdürülebilirlik özünde kurumsal sosyal yükümlülük felsefesi ile donatılmış bir ivedi olmakla birlikte “kârlılık karşıtı değildir Tam aksine, şirketlerin de sürdürülebilir kârlılık içinde olmaları beklenir ama sosyal sorumluluklarını unutmadan! Dow Jones’un 1999 yılında açtığı ikinci endeks DJSI’ın anlamı buradadır Bir yana mali performansındaki sürdürülebilirliği yakalayan şirketlerin öteki yanlamasına toplumun duyarlılıkları ve değerleri ile örtüşen bir “kalite anlayışı ile kendilerini donatmış olmaları yatırımcılar tarafından bu endekste ödüllendirilmektedir Adi endekste binlerce şirket varken, DJSI’de tanımlanmış kontrol süzgecinden geçmiş şirket sayısı az önce mukayese edilebilir bir düzeyde değildir Meslek dünyasının merkezi örgütlerinden biri olan “dünya iş konseyi sürdürülebilir gelişme bölümünü 2000’li yılların anında başında oluştururken tek amacını, dünyanın önde gelen şirketlerinin öncelikle sosyal sorumlulukları elde etmek üzere sürdürülebilirlik konseptine öncülük yapmaları biçiminde açıklıyordu Nitekim WBCSD gibi, International Business Leaders Forum da çok kısa bir süre içinde sahiden “sosyal sorumluluk sahibi olmanın ne anlama gelmesi gerektiği ile ilgili detaylı bir kampanyaya imza attı Bu kurum ve kuruluşların tek amacının, kurumsal sosyal sorumluluğun “soytarılıklara dönüştürülmesi engellemek olarak tanımlanabilir Günümüzde temel sorun, doğrusu sosyal yükümlülük felsefesine inanmış ve bunun gereklerini yerine getiren şirketler ve bunların yöneticileri ile, “durumdan vazife çıkartıp işin suyunu çıkartmaya çalışanları birbirinden ayırdedecek bir sistemin ne olduğudur Bu konuda dünyanın dört bir tarafında yapılan araştırmalar geçtiğimiz yıllarda Boston merkezli bir çalışma ile neticelendi Global Reporting Initiative adı bahşedilen bu egzersiz, şirketlerin “Üçlü raporlama olarak tanımlanan; mali, sosyal yükümlülük ve ekolojik çevre ile ilgili performanslarındaki temel prensip ve standartları kapsamaktadır Dolayısıyla, şirketler, sürdürülebilir kârlılıkları da dahil almak üzere topluma aleyhinde sorumluluklarını, toplumun belirlediği kural ve ilkeler çerçevesinde yeniden sürdürülebilir nitelikte ortaya koyabilmektedirler Kurumsal sosyal sorumluluk felsefesini şirketine yansıtmak isteyen yöneticilerin dikkate almaları gereken hususları daha alçak alta planlamak gerekirse, şu hususlara değinmek gerekir: * Başta, bütün şirket yöneticilerin bir bilgilenme sürecinden geçmesi önerilmektedir Bu kapsamda, yazı içinde de değinildiği gibi; International Business Leaders Forum, World Business Council Sustainable Development, Dow Jones Sustainabilitiy Index, United Nations Global Compact, gibi kurumların web sayfaları eksik zamanda hızlı mesafe elde etmek konusunda tezgâhtar olacaktır Özellikle, bu kaynaklarda dünya örnekleri ile kıyaslamalara gidilmesi ve felsefe ile uygulamaların hangi platformlarda bir araya getirildiğinin incelenmesi çok yardımcı olacaktır * Kurumsal Sosyal Sorumluluk bir şirket yönetiminin “kalbidir Yani iletişimcilerin işi değildir Şayet bu kapsamda oluşturulacak projelerin iletişimini yapmak iletişimcilerin görevleri arasına dahil edilebilir ama konsept şirket yönetiminin kalitesini simgelemektedir böylece, ilk olarak şirketin CEO’su genel müdürü edinmek üzere bütün idare takımının bu konsepte benzer pencereden bakıyor ve sahipleniyor olması gerekmektedir * Şirket çalışanlarının dahil edilmediği hiç bir sosyal mesuliyet projesinin başarılı olma şansı yoktur Her ne proje yönetilecek ise, önce çalışanların gönüllü olarak bu projeyi sahiplenmeleri ve sürdürülebilirlik ilkeleri ile donatmaları beklenmektedir * Sosyal sorumluluklar toplumla “duyguların alışverişidir Projeler, bu alışverişin duraklarıdır Yani bir yolculuktur “bugün yapalım, yarın bakarız lüksü yoktur! böylece, realist kaynaklar ayrılmalı, akıcılık ve tutarlılık korunmalıdır Toplumu düş kırıklığına uğratmanın sonucunda çıkacak bedeli karşılayacak bir para birimi henüz yeryüzünde yoktur * Sosyal sorumluluklar sebebiyle “ticari bir beklenti içine girmek idam fermanından öbür değildir Hele bu beklentinin iletişimini yapmak reel bir “intihar dır * Projelerin iletişiminde “ton ve ses ayarı yüksekliği önemlidir En makbul olanı, projelerin ucundaki toplum kesimlerinin takdir duygularından yansıyan iletişimdir! “Parmağı göze batıran iletişimin bir krize niçin olabileceği unutulmamalıdır * Sosyal yükümlülük alanlarında “başarı ödülü almak “beceri değildir Bu bir anlamda sigorta şirketlerinin, zarar gören müşterilerinin ödemelerini bütün ve anında yaptıklarına dair yayımladıkları gazete ilanlarına benzemektedir Bunu zaten gerçekleştirmek zorundalar! Şirketlerde zaten topluma karşısında sorumludurlar Buna keza bir “ödül gerekmemektedir Kurumsal sosyal mesuliyet asalet açlığının giderilmesinin yolu olmamalıdır Salim KADIBEŞEGİL