Bankalar 2019 yıl sonu mali bilgileri ve Faaliyet Raporunu yayınlaması ile birlikte birçok bankanın Net Karlılıkta 2018 sonuna nazaran önemli düşme olduğu ortaya çıktı. Enflasyon ve kur tesiri ile hesaplanması halinde birçok bankada bu kar düşüşünün ne manaya geldiği daha çok ortaya çıkıyor.
2019 yılında bankalar şube kapatarak ve işçi azaltarak işçi masraflarını düşürmeye çalışmasına karşın Üst İdare fiyat ve harcamalarında kısıtlamaya giden banka sayısı çok az oldu. Değerlendirmeye alınan 14 bankadan 10 bankanın karlılığı 2018’e nazaran düşmesine karşın yalnızca 4 bankada Üst İdare sarfiyatlarında düşme olduğu görüldüğü üzere Vakıfbank üzere birtakım bankaların karlılıkları önemli oranda düşmesine karşın Üst İdare masrafları 2018’e nazaran %50’lere yakın artma görüldü.
Net Karlılık düştü
Bankacılık dalı 2018 sonunda 54,1 milyar TL Net kar yaptı. 2019 sonunda Net karda düşüş ile 49 milyar TL’ye geriledi. Dalın son bir yılda Net Karlılık kaybı 5 milyar TL oldu. Kabaca 1 milyar USD daha az kar etti. Değerlendirmeye alınan 14 bankadan yalnızca 4 tanesi 2018’e nazaran karlılığını artırabildi. KUVEYT TÜRK %27,6’lık kar artışı ile en fazla kar artıran banka oldu. Ayrıyeten QNBFinansbank ( %8,8 ), FİBABANKA ( % 8,1 ) ve TEB ( % 6,9 ) kar artışı yapan bankalar oldu.
ALBARAKA ( % -44,3 ), DENİZBANK ( %-38,8 ) kar erozyonu en fazla bankalar olurken Kamu Bankaları ve YKB’de de Karlılık beklenenin altında kaldı. Kamu bankalarından VAKIFBANK ( % -32,5 ), HALKBANK ( % -31,8 ), ZİRAAT BANKASI ( % -22,2 ) kar kaybı yaşarken, YKB ( % -22,9 ) kar kaybı yaşadı.
Üst İdare ihya edildi
Bankalarda kar erozyonu yaşanırken birçok bankalarda üst idareye yapılan ödeme meblağları aykırı oranda artırıldığı ortaya çıktı. Net Karlılığı % -32,5 düşen VAKIFBANK Üst İdareye % 48,4’lük artış ile en fazla artış yapan banka oldu. YKB’nin karlılığı %-22,9 düşerken Üst İdareye % 34 artış ile en fazla artış yapan ikinci banka oldu. QNBFinansbank Karlılığı % 8,8 artırırken Üst İdareye artışlı % 30,3 yaptı.
Üst idareye artış yapan bankalardan kimilerinin ise çalışana yapılan artış oranlarından daha fazla kendilerine artış yapması alanda rahatsızlığa neden olduğu üzere üst idare sert tenkitlerin de maksadı pozisyonuna gelmiş durumda.
Üst İdareye HALKBANK ( %-3,8 ), ALBARAKA TÜRK ( %-9,5 ), ALTERNATİFBANK ( %- 10 ) ve DENİZBANK ( %-14,5 ) düşüş yaparak idare takımı örnek davranış sergileyerek bankalarının Maliyette tasarruf yapılmasına katkıda bulunduğu görüldü.
Üst İdare ödemelerinde belirli bir standart yok
Bankaların Üst İdareye yıllardır yaptığı ödeme kriterlerinin ne olduğu ise bankalarca sır üzere saklanıyor. Bankalar ortasında ödemelerdeki astronomik farklar ise bu alanda bir standart olmadığının göstergesi olarak ortaya çıkıyor. Bankaların Üst İdareye yapılan ödemelerinde Faal büyüklükleri, yönettikleri şube ve işçi sayısı, karlılıkları, kredi batık oranları, sermaye yeterlilik oranları üzere kritik rasyolar ile yanlışsız orantılı olmadığı çok net.
Buna karşılık her bankanın üst idareye yapılan ödemelerde kendi kriterlerini kendileri belirlediği anlaşılıyor. Uzmanlar, BDDK’nın bu alada bir denetim düzeneği kurması ve standartların belirlenerek aşikâr kriterler belirlemesi Halka açık bankaların küçük yatırımcısını da muhafazası ismine yerinde olacağı belirtiyor.
QNBFinansbank 118,7 milyon TL ile Üst İdareye en fazla ödeme yapan banka. Banka 2017-18 devrinde de en fazla ödeme yapan banka pozisyonunda idi. GARANTİ BBVA 98,6 milyon TL ile ikinci sırada yer alırken 24 adet GMY sayısını 2019 yılında 22’ye indirebilen DENİZBANK 88,6 milyon TL; YKB 76,5 milyon TL sıralamada yerini aldı.
AKBANK ise son yıllardaki artışlar ile 47,7 milyon TL’ye ulaşarak beşinci sıraya çıkmış durumda.
Etkin büyüklüğüne nazaran Üst İdaresine mütevazi bütçe ayıran İŞBANK 30,3 milyon TL ve Kamu bankaları bu alanı âlâ yönettiği uzmanların ortak mutabık kaldığı alan oldu. %48,4 artışına karşın VAKIFBANK başka Kamu Bankalarına nazaran 28,1 milyon TL Üst İdareye ödemeler ile başka Kamu Banklarından ayrışıp tenkit alırken ZİRAAT BANKASI 12,4 milyon TL, HALKBANK 10,3 milyon TL ile Üst İdareye en az bütçe ayıran bankalar olarak olumlu yorumlara neden oldu.
Paramedya.com.tr