Engellilerin, Hastanelerde Öncelik Hakkı Vardır TC SAĞLIK BAKANLIĞI Esas Sıhhat Hizmetleri Genel Müdürlüğü SAYI: B100TSH040002 KONU: Özürlü Kişilere Karşın Sağlık Durumu Hizmetleri TARİH: 041202 * 17983 VALİLİĞİNE (İl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE 2002 128 Özürlüler konusunda, dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizde yapılan düzenlemeler, özürün önlenmesi, sıhhat, eğitim, istihdam, toplumsal yaşama harmoni, somut çevre, hizmet ve yardımlar konusundaki politikaları ve çözümleri içermekte ise de uygulamada karşılaşılan sorunlar mevcut düzenlemelerin iyice uygulanamadığını, hizmet sunumlarında farklılıklar olduğunu ve gaye kitleye tatmin edici şekilde ulaşılamadığını göstermektedir Ülkemizde az daha bütün kurum ve kuruluşların tayin alanına giren özürlülük konusu, bu konuda düzensiz bir yönetmelik yapısı oluşmasına hizmetlerin iç içe geçmesine böylece atama ve yetki karmaşasına niçin olmaktadır böylece özürlülerle ilgili farklı alanlara yönlendirilmiş düzenlemelerin Anayasa ilk önce elde etmek üzere mevzuatımızda yer almasına rağmen uygulamada çeşitli aksaklıklar yaşanmaktadır Özürlü!erle ilgili tüm hizmetlerin ilgili bütün kurum ve kuruluşların iki taraflı plan ve programlarla işbirliği ve koordinasyon sağlanarak gerçekleştirilmesi ağırlık taşımaktadır Günün değişen koşularına kadar yerinde sıhhat politikalarının geliştirilmesi, bireylerin, toplumun ve özel gereksinim grubunda bulunan kişilerin sağlık durumu hizmetlerine taleplerinin, beklentilerinin bütün ve kesintisiz karşılanması, sağlık hizmetlerini talep eden özürlü kişilerin bu ihtiyaçlarının durumlarına yerinde ortamlarda, seri, bereketli ve mağdur edilmeden karşılanarak, sıhhat bakım kalitesinin yükseltilebilmesi için bütün sağlık durumu kurum ve kuruluşlarının multisektörel bir hoşgörüyle birlikte hareket etmesi gerekmektedir Sağlık hizmetlerinin koruyucu, önleyici boyutundan başlayarak birinci, ikinci ve üçüncü basamak sağlık durumu hizmeti veren kuruluşlarımızın imkanları doğrultusunda; Özürlü sıhhat kurulu raporlarının 1831998 tarih ve 10746 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ''Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulları Raporları Hakkında Yönetmelik'' gereği sadece yetki bahşedilen afiyet kuruluşları göre düzenlenmesi gerekmektedir Bu yetki değişiklikleri yalnızca Sağlık Durumu Bakanlığı tarafından devlete ait gazete de yayınlanarak yapılmaktadır Yetkili olmayan sıhhat kuruluşları göre bahşedilen raporlar geçersizdir Bu kapsamda yetkili olmayan afiyet kuruluşları göre özürlü afiyet kurulu raporu düzenlenmesinin önüne geçilmesi ve özürlü vatandaşlara yetkili sağlık durumu kuruluşları hakkında yol gösterilerek mağduriyetlerin önlenmesi Özürlü sağlık durumu kurulu raporlarının, yukarıda belirtilen mevzuat ekinde yer alan rapor formuna ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olarak, eksiksiz, içten olarak doldurulması ve ilgili mevzuat konusunda sıhhat kurullarında bulunan bütün hekimlerin bilgilendirilmesi, Özürlü sağlık kurulu raporlarının çalışma gücü kaybı oranının belirlenmesi sırasında, bilimsel kriterler göz önünde bulundurularak, mevzuat ekinde bulunan çalışma gücü cetveline uyulması “Çalışabilir, “Çalışamaz satırlarında özürlünün Egzersiz Gücü Kaybı Derecesine tarafından çalışıp, çalışamayacağı tespit edilecektir Çalışma Gücü Kaybı derecesine tarafından “Çalışamaz denen bir özürlünün özür grubunun gerektirdiği işlerde çalışamayacağı anlaşılacaktır Örnek, % 65 Alıştırma Gücü Kaybı derecesi ile değerlendirilmiş olan ortopedik özürlüye çalışamaz denmiş ise bu, özürlünün fiziksel olarak yapabileceği işleri kapsar Yine her iki gözü görmeyen ya da bir gözü görmeyen özürlü için verilen % 100 çalışma gücü kaybı oranı bu özürlünün hiçbir işte hiçbir şekilde çalışamayacağı anlamına gelse de; esasen buradan özürlünün görmeye dayalı işleri yapamayacağı anlaşılacaktır “Çalıştırılamayacağı meslek alanları satırında ise; özürlünün özürü sebebiyle yapmamasıyaptırılmaması gereken iş alanları mutlaka belirtilecektir Misal; özür grubuna kadar “Ayakta Durmayı gerektiren İşlerde, “Görmeyi Gerektiren işlerde çalışamaz biçiminde ifade edilecektir Bu satırda özürlünün özür durumuna göre çalışamaz denen bir işte çalışması önlenecek ve sıhhat durumunun daha fena olmaması sağlanacaktır Keza; özürlü işçilerin meslek güvenliği ve emekçi sağlığının korunması da amaçlanmaktadır Böylece özürlünün bu konudaki mağduriyeti giderilmiş olacaktır (Genelge: SAYI: B100THG0100000 162 04012001), Özürlüler için kimlik kartı yönetmeliğinin 6 maddesi gereğince özürlü sağlık kurulu raporu düzenleyen sağlık kurulunda psikolog veya sosyal çalışmacı tarafından doldurulması gerekli olan «Özürlü Data Formu» doldurularak, düzenlenen sıhhat kurulu raporu ile birllikte verilmesinin sağlanması, Sağlık Durumu hizmetlerinin verildiği mekanların, çevresel ve mimari açıdan özürlülerin kullandıkları vasıtagereçlerle sıcacık hareket etmelerini sağlayacak bir şekilde düzenlenmesinin sağlanması, Özürlü kişilere randevu, muayene ve öteki hizmet birimlerinde öncelik verilmesi, hastanelerde bekletilmemeleri, gerekli hallerde özel bir günde sağlık kurulunun toplanmasının sağlanması, hem Eğitim Ve Arştırma hastanelerimizde ''Özürlü Polikliniklerinin'' ihtiyaçlara kadar her tarafta düzenlenmesi, Sıhhat güvencesi olmayan ve muhtaç durumdaki özürlü kişilerin tesbit edilerek yeşil kart kapsamına alınması için gerekli bilgilendirmelerin yapılması ve kullanım işlemlerinde tezgâhtar olunması, Özürlü şahısların afiyet kurulu raporlarında bağış ve evrak parası adı aşağı para istek edilmemesi, Tüm sıhhat hizmeti veren kuruluşlarımızda, toplumun bilgilendirilmesi amacıyla özürlülüğün önlenmesinden başlayarak, özürlü bireylerin özürlülüğüyle kaliteli bir yaşam sürdürebilmeleri ve ailelerin bilgilendirilmesi konularında eğitimlerin, planlanması ve ahenkli olarak yapılmasının sağlanması gerekmektedir Özürlü bireylere afiyet hizmeti veren bütün kuruluşlarımızda özel durumlarına uygun olarak mağduriyetlerine meydan verilmeden, her türlü tedbirin alınması hususunda gereğini ônemle rica ederim Prof Dr Recep AKDAĞ Afiyet Bakanı anekdot:alıntıdırfrmpaylas