Engelliye Yasalar Ve Haklar

Engelliye Yasalar Ve Haklar BIRLEŞMIŞ MİLLETLER GENEL KURULU'NUN 9 ARALIK 1975'DEKİ TOPLANTISINDA KABUL EDİLEN 3447 SAYILI ENGELLİ ŞAHISLARIN HAKLARI BEYANNAMESİ Birleşik Milletler Genel Kurulu Aza ülkelerin vaatlerine uyarak, Birleşmiş Milletler Beyannamesi hükümleri altında zorunlu işbirliği tedbirlerini elde etmek için ve sakat şahislarin hayat standartlarını sağlamlaştırmak amacıyla; İnsan hak ve özgürlüklerinde, Evrensel Beyanname bildiri edilen barıştırma esasları çerçevesinde kişinin insan haysiyetine ve sosyal adalete inancını her yerde ederek; İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde, İnsan Hakları Uluslar arası Antlaşmasında, Çocuk Hakları Beyannamesinde, Fikir Hakları bildirisinde olduğu gibi Uluslar arası Egzersiz Teşkilatı (ILO), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO), Dünya Sıhhat Teşkilatı (WHO), Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) ve öteki organizasyonların yönetmeliklerinde, nasihat ve tekliflerinde belirli prensipleri hatırlayarak; Ayrıca Idareli ve Sosyal Konseyin 6 Mayıs 1975'teki Sakatlığın önlenmesi ve Sakatların Rehabilitasyonuile ilgili kararını hatırlayarak; Sosyal Yeniden Yapılanma ve Gelişme Beyannamesinde belirli, fiziki ve zihinsel bozuklukları olan kişilerin bakım ve rehabilitasyonunu güvence altına bölge ve hakların korunması lüzum belirli hususlara önemle işaret ederek; Fiziki ve zihinsel sakatlıkların önlenmesi, sakat şahislarin değişik faaliyet alanlarındaki yeteneklerini geliştirmelerine takviye edilmesi ve olağan hayattaki beraberliklerinin geliştirilmesi gereğini her zaman hatırda tutarak; Ve belirtilmiş ülkelerin yeniden yapılanma çabaları içinde bu konuda çok sınırlı çalışmalarla katkıda bulunabileceklerini kasten; Sakat şahislarin hakları beyannamesini ilan etmekte ve aşağıda belirli bu hakların korunması için hem ulusal hem de uluslar arası tedbirlerin alınmasını istemektedir 1 Sakat Kişibayağı bir ferdi , bireysel veya sosyal yaşayışında kendi kendine yapması gereken işleri fiziksel ya da zihinsel kabiliyetlerinde, genetik ya da sonradan meydana gelen herhangi bir noksanlık sonucu yapamayan kişidir 2 Sakat kişiler bu beyannamede kayıtlı haklardan iyice yararlanacaklardır Bu haklar, sakat kişinin veya ailesinin sahip olduğu halk, renk, cinsiyet, lisan, din, siyasal ve diğer görüşler, milliyet veya sosyal orijin, servet ve doğum gibi konularda hiçbir ayrıcalık gözetilmeden dünyadaki bütün sakat kişilere tanınmıştır 3 Sakat kişinin insan haysiyetine hürmet gösterilmesi onun en doğal hakkıdır Fakat kişilerin,sakatlık veya noksanlıklarının sebebi ne olursa olsun sahip oldukları sürükleyici yaşama şartlarına mümkün olduğu dek olağan ölçüde ve fazla sahip elde etmek haklarıdır 4 Sakat kişiler de, öteki insanların sahip oldukları uygar ve siyasi haklara sahiptirlerZihin Hastalarının Hakları Beyannamesinin 7 maddesinde bu hakların sınırlandırılması veya kaldırılması ile ilgili hükümler belirtilmiştir 5 Sakat şahislarin mümkün olduğu kadar kendilerine güvenmelerini sağlayacak tedbirler alınmalıdır 6 Sakat kişiler tıbbi, psikolojik ve fonksiyonel çare haklarına sahiptirler Yerine Koyma ve ortopedik uygulamalar, tıbbi ve sosyal rehabilitasyon çalışmaları, eğitim, mesleki eğitim, staj ve rehabilitasyon, yardım, istişare, plasman hizmetleri, sakat kişinin kabiliyet ve maharetlerini en yüksek düzeye çıkaracak ve onların sosyal beraberliğini hızlandıracak diğer tüm faaliyetler bu maddenin kapsamına girmektedir 7 Sakat kişiler idareli ve sosyal güvenlik, sürükleyici yaşam standardı haklarına sahiptirler 8 Sakat şahislarin özel ihtiyaçları, ekonomik ve sosyal planlamanın her safhasında nazarı dikkate alınmalıdır 9 Sakat kişiler aileleriyle veya yakınlarıyla birlikte yaşama ve her türlü sosyal, marifetli ve eğlendirici faaliyete katılma haklarına sahiptirler Hiçbir sakat kişi ikamet ettiği çevre sebebiyle, durumu veya gelişmesi için zorunlu isteklerinde ayrıcalığa emrindeki tutulamaz Eğer bir sakatın belli özel bir müessesede ya da çevrede kalması gerekiyorsa o süre bu çevrenin, kendi sıradan yaşıtlarının kaldığı ve yaşadığı çevreye mümkün olduğu değin yakın olması gereklidir 10 Sakat kişiler her türlü istismara, ayrılma, kötüye kullanılabilir ve haysiyet kırıcı yasa ve muamelelere karşısında korunmalıdır 11 Sakat kişiler, şahıslarının ve mallarının korunması elzem olduğu hallerde, yeterli yasal yardımı sağlamaya muktedir olabilmelidirler Eğer adli şart kendi gelişirse o süre bu kişinin karoser veya zeka durumu büsbütün dikkate alınmalıdır 12 Sakat kişiler, haklarıyla ilgili her hususta kendilerine ait kuruluşlarla tekrar tekrar istişarede bulunabilmelidirler 13 Bu beyannamede yazılmış olan haklar, muhtemel olan her türlü uygun vasıtayla sakat kişilere ve ailelerine tamamen duyurulmalıdır