Enzimler

Enzim, (yaklaşık olarak tümü denilebilecek dek büyük çoğunluğu) protein yapısında olan, doğal olarak yalnız canlılar göre sentezlenebilenbiyolojikkatalizörlerdir

Hücresel içersinde meydana gelen binlerce tepkimenin hızını ve özgüllüğünü düzenlerler Çok defa gözenekli olan dışarıda da etkinliklerini korurlar Aynı enzim ayrı hücresel ya da doku tiplerinde de katalizör görevi üstlenebilir Bu durumda üç boyutlu yapısı bambaşka, ama görevleri aynı olan 'izoenzimler'den laf edilir Canlı hücrelerde tepkimeler kaide olarak,050 0C; genelde da 2042 0C arasında meydana gelir

Enzimlerin birçok protein yapısındadır veya protein kısım bulundururlar Enzimin etki ettiği bileşiğe Substrat, enzimin saniyede tesir ettiği substrat molekül sayısına Enzimin Etkinlik Değeri Turnover sayısıdenir Kuramsal olarak enzimli tepkimeler dönüşümlüdür Enzimler, aktivasyon enerjisini düşürerek, zor ve uzun sürede gerçekleşecek olan tepkimeleri fazla kısa sürede ve az enerji harcanarak yapmayı sağlarlar

Enzimler yapı olarak iki kısımda incelenirKolay enzimler ve alaşım enzimler

Basit Enzimler
Yalnızca proteinden meydana gelmiş enzimlerdirBunlara en iyi misal sindirim enzimleri ve üreyi parçalayan üreaz enzimleridirReaksiyon kutup olarak protein kısmı göre yürütülür

Bileşik Enzimler
Alaşım enzimler iki kısımdan meydana gelir
Protein + Vitaminler
Protein + Mineral maddeler veya metal iyonlarıdır
Bu enzimlerin protein kısmına apoenzim, vitamin kısmına koenzim ya da prostatik grup denir Metal iyonları ve mineral maddeler gibi kısımlarına da enzim aktivatörleri denir Bileşik enzimler ayrı ayrı tayin yapamazlar Çünkü enzimin tesir ettiği maddeyi protein kısmı belirler Koenzim reaksiyonu gerçekleştirir Organizmalarda vitamin veya metal iyonları yetkisiz olursa protein kısımları reaksiyonu gerçekleştiremez Bundan nedeniyle canlı hastalanır Mesela gözdeki A vitamini görme reaksiyonlarını gerçekleştiren enzimin bir parçasıdır Yani koenzimdir A vitamini olmasa reaksiyon gerçekleşmez ve gece körlüğü ortaya çıkar

Canlıda her enzim proteinden yapılmıştır Her protein bir gen kadar programlandırılarak görevlendirilmiştir, buna bir gen bir enzim hipotezi denir Genler, sentezletmiş olduğu proteine ne yapacağınıda şifrelemiştir Bazı enzimler yalnız proteinden oluşurken, bazıları, farklı iki kısımdan meydana gelmiştir
Bunlar :
Apoenzim Kısmı ( enzimin protein kısmı)
Enzimin hangi madddeye etki edeceğini saptar

Koenzim Kısmı
Organik çoğu defa fosfattan meydana gelmiş, protein kısmına göre çok daha ufak moleküllü bir kısımdır Enzimde işlev gören ve başlıca iş yapan kısımdır Genellikle, bütün vitaminler hücrede enzimlerin koenzim kısmı olarak iş görür

Bir Takım enzimler ise, ortama yalnız belirli iyonlar eklendiğinde etkindirler Canlı bünyesinde yer alan eser elementler (Mn, Cu, Zn, Fe,vs) bu enzimatik işlevlerde aktivatör olarak kullanılırlar Bazen, enzimin iş görebilmesi için bir metal iyonuna gereksinimi vardır Yani koenzim metal iyonu ise buna Kofaktördenir Bir Takım durumlarda koenzim apoenzim kısmına sıkıca bağlanmıştır; bu bağlanan kısma Prostetik grup; prostetik grupla apoenzim kısmının her ikisine birden Holoenzimdenir

Enzimler; tesir ettiği maddenin sonuna ase azeki getirilerek veya katalizlediği tepkimenin çeşidine tarafından adlandırılırlar
Enzimler genellikle şöyle sınıflandırılabilirler:
Oksidoredüktazlar
Transferazlar
Hidrolazlar
Liazlar
İzomerazlar
Ligazlar (Sentetazlar)
Enzim Reaksiyonlarını Etkileyen Faktörler
Enzimler kimyasal reaksiyonları gerçekleştirdiklerinde bir takım faktörlerin etkisi aşağıda kalırlar Bunlar;

Isı: Her enzim reaksyonunun optimal bir ısı seviyesi vardırİnsanda bu ısı 36,5 derecedir0 derecede enzimler pasiftirAncak yapıları bozulmazCanlılıkta kaybedilmeyebilirGenel olarak enzimler 60 C de bozulurlar

pH: (asitlikbazlık oranı): Her reaksiyonun gerçekleşebilmesi ortamın pH'ını belirleyen muhakkak oranda H+ ve OH iyonları konsantrasyonu olmasına bağlıdır

Substrat konsantrasyonu: Ortamda tepkime hızını artırıcı yapılardan biride enzim ve substrat miktarıdırHer ikisinin miktarı belirtilmiş oranlarda artırılırsa tepkime hızı sürekli artar

Su: Enzim reaksiyonunun gerçekleşebilmesi için ortamda kayıtlı oranda su olması gerekir Çünkü moleküllerin birbirine çarparak reaksiyonu gerçekleştirebilmesi için hareketi sağlayacak sıvı bir ortamın olması gerekir Tohumlarda su miktarı az olduğundan reaksiyonlarda minimal seviyede gerçekleşmektedir

Enzimlerin Özellikleri
Biyoloji Ile Ilgili reaksiyonların aktivasyon enerjisini düşürürler
Enzim tekrar tekrar bir değişiklik reaksiyonu gerçekleştirir
Enzimler aynı reaksiyonu bozulmadan defalarca yapabilirler
Enzimler gerçekleşecek reaksiyonun tez dengeye ulaşmasını sağlar
Enzimler cansız ortamda da tayin yaparlar
Enzimler reaksiyonlarını her zaman tesir ettiği maddenin dış yüzeyinden başlatırlar Mesela, sindirim sırasında eğer besinler ağızda ve midede fiziksel olarak parçalanmasaydı sindirim çok eksik gerçekleşirdi Enzimler dış yüzeyden reaksiyonu başlatarak sindirime de tezgâhtar olurlar *