EPDK'dan Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Açıklama

Bildiğiniz üzere akaryakıt fiyatları, akaryakıt ve motorine arka arda gelen artırımlarla birlikte bir müddettir gündemden inmek bilmiyor. Vatandaşın son vakitlerde en çok isyan ettiği ve cebini en çok yakan harcamaların başında gelen akaryakıt fiyatları, Rusya-Ukrayna krizinin patlak vermesinin akabinde düzgünce dengesiz bir hal almıştı.

Akaryakıt fiyatlarına kısa bir mühlet evvel indirim yapılmış; birinci olarak motorine gelen 2,38 TL’lik indirimi akaryakıta yapılan 1,76 TL’lik indirim ve tekrar motorine gelen 0,93 TL’lik indirim takip etmişti. Bu sabah gelen açıklamalarda ise akaryakıt fiyatlarına bir defa daha indirim yapılacağı sav edilmişti. Gazeteci Alaattin Alataş tarafından ortaya atılan teze nazaran akaryakıtın litre başına fiyatına 0,62 TL, motorinin litre başına ise 1 TL biçiminde yansıyacak olan yeni indirimin bu gece gerçekleşeceği tabir edilmişti. Akaryakıt fiyatlarındaki bu dalgalanmaların akabinde Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) açıklama geldi.

"EPDK’nın bu fiyatlara direkt bir müdahalesi kelam konusu değildir"


EPDK Lideri Mustafa Yılmaz, bugün akaryakıt kesiminin dağıtım ve bayii dernek temsilcileri (PET-DER, PÜİS, ADER, TABGİS) ile bir ortaya geldi. Akaryakıt dalının durumunun ve bir müddettir gündemde olan marj paylaşımı konusunun ele alındığı toplantı sonrasında Yılmaz kimi açıklamalarda bulundu.

Yılmaz, yaptığı açıklamada "Öncelikle bir kere daha vurgulamak isteriz ki akaryakıt fiyatları hür piyasa şartlarında oluşmaktadır. Bu oluşumda en değerli hisse; petrol fiyatları ve dövizdeki hareketlerdir. Bunun yanı sıra vergiler ve dağıtıcı+bayi hissesi ile fiyatlar son formunu alır. Fiyat oluşumunu daima denetleme misyonu olan EPDK’nın bu fiyatlara doğrudan bir müdahalesi kelam konusu değildir. Fakat dağıtıcı+bayi marjlarında formülasyona ters hareketlerin tespit edilmesi halinde tüketicilerin mağdur edilmesinin engellenmesi için EPDK’nın tavan fiyat uygulama yetkisi kanunen bulunmaktadır. Gün gün, bayi bayi akaryakıt fiyatlarına ise kurumumuz internet sitesinden ulaşmak mümkündür." ifadelerine yer verdi.

Tavan fiyat uygulaması tekrar gündeme gelebilir


Toplantı sonrasında EPDK tarafından yapılan açıklamada ise şu biçimde kaydedildi:

“Kamuoyumuz bilmelidir ki hala akaryakıt fiyatları içerisindeki dağıtıcı ve bayi marjları makul bir düzeydedir. Bu fiyatlar argüman edildiği üzere bayilerin iflasına ve kapanmasına sebep olacak hatta ülkemizi akaryakıt sorununa sokacak seviyede mutlaka değildir. İçinden geçtiğimiz süreçte büyük bir kâr beklentisi içine girmek de kesimimiz için gerçekçi bir yaklaşım olarak görülmemelidir. Bugünkü toplantıda fiyat oluşumlarında bayi ve dağıtıcı oranlarına ait son bilgileri de kıymetlendiren Yılmaz; petrol fiyatlarındaki düşüşe karşın satış fiyatlarında makul olmayan kar artışları tespit etmeleri halinde “tavan fiyat” uygulamasının tekrar gündeme gelebileceğini hatırlatmıştır.

EPDK Lideri Yılmaz; dağıtıcıların, marj bölüşümünde “paylaşım kültürüne uygun biçimde” mevki dezavantajı olan ve düşük tonajlı bayilere dayanak olması gerektiğini vurgulamıştır."

"Tüketiciyi mağdur eden bayiler ağır yaptırımla karşılaşacaktır"


“Öte yandan tüketicilerimize yük oluşturmadan marj paylaşımı sıkıntısını çözebilecek alternatifler de toplantıda değerlendirilmiştir. Bunlardan en değerlisi rafineri priminin dağıtıcı ve bayiler ortasında basiretli ve uygun niyetli bir anlayışla paylaşılmasıdır. Toplantıda taşıt tanıma sistemi (TTS) ile yapılan satışlarda bayilerin mağdur edildiği tarafındaki değerlendirmeler de not edilmiştir. EPDK’nın da bir çalışma yaptığı TTS ile ilgili dağıtıcıların bayilere çok yük oluşturacak bir mantıkla hareket etmemesi gerektiği hatırlatılmıştır. “ tabirlerine yer verilen açıklamanın devamında ise EPDK şu biçimde kaydetti:

Bu ortada TTS kapsamındaki tüketicilere, kamu araçlarına hatta ambulanslara birtakım bayiler tarafından akaryakıt verilmek istenmediğine dair şikayetler kurumumuza ulaşmıştır. Kelam konusu bayilerle ilgili gerekli inceleme başlatılmış olup tüketiciyi mağdur eden bayiler ağır yaptırımla karşılaşacaktır. Toplantıda kredi kartı ile akaryakıt satışları konusu da gündeme gelmiştir. Daha evvel de kimi kesim temsilcileri tarafından dillendirilen kredi kartı ile satışlara yüksek, nakit satışlara ise indirimli fiyatlandırma konusu EPDK’nın görev alanında değildir.

İlgili kanun gereği de rastgele bir mala “kredi kartı ile tek çekimlerde ödenen meblağ” ile “nakit ödenen meblağ” farklı olamaz… Bu bahsin “akaryakıtta nakit ödemeye ucuz fiyat önerisi” üzere lanse edilmesi ise yanlışsız değildir. Çünkü tüketicilerin büyük bir çoğunluğu akaryakıt eserlerini kredi kartı ile satın almaktadır. Bu talep kredi kartı ile akaryakıt alan tüketicileri cezalandırmak anlamına gelecektir. Akaryakıt dalımızın bedelli temsilcileri olan bayilerimizin ve dağıtıcılarımızın sağduyu ile hareket ederek, “tüketiciye yük olacak rastgele bir beklentinin içine girmeden” marj paylaşımı konusunu kendi ortalarında çözmesi mümkündür. Son olarak söz etmek isteriz ki; ne petrol fiyatlarının istikrarsız bir görünüm sergilediği bu günlerde ne de ileride, akaryakıt fiyat oluşumunu etkileyecek tüketici aleyhine rastgele düzenlemeye gidilmesi kelam konusu olabilir.