Ergenlikte ağırlık kontrolü

Ergenlik dönemi; sağlıklı beslenme alışkanlıklarının oluşmaya başladığı çocukluk döneminden bu alışkanlıkların oturduğu yetişkinlik dönemine adım atılan bir geçiş sürecidir. Ve maalesef ülkemizde hızla artan obezite, sanayi ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte büyük ölçüde beslenme alışkanlıklarının değişmesine ve azalan fiziksel aktiviteye bağlıdır.

Ergenlik döneminde beslenme tarzı büyüme ve gelişme açısından son derece önemlidir. 10-19 yaş grubunu kapsayan bu dönemde sıklıkla karşımıza çıkan abur-cubur tüketimi, fast-food tarzı beslenme ve ayakta atıştırma alışkanlıkları başta obezite olmak üzere ciddi sağlık problemlerine davetiye çıkarmaktadır. Okul, dersane derken öğünlerini büyük ölçüde yaşıtları ile birlikte dışarıda ya da kantinlerde tüketmek durumunda kalan bu yaş grubunda fiziksel aktivitenin de azalması sonucu kilo fazlalığı ve obezite kaçınılmaz olmaktadır. Ergenliğin beraberinde getirdiği pek çok probleme ek olarak obezitenin de neden olduğu psikolojik sorunlar hem içinde bulunan bireyleri hem de aileleri olumsuz etkilemektedir.

Ergenlik döneminde obezite mutlaka önlem alınması gereken bir sağlık problemidir. Ve genellikle ailelerin bu dönemde yaptığı uyarılar ergenler tarafından yanlış anlaşıldığından, bu süreç bir psikolog ve diyetisyen eşliğinde atlatılmalıdır. Diyetten ziyade yeterli ve dengeli beslenmeleri sağlanmalı, her besin grubundan ihtiyacı olan miktarları tükettiği taktirde zamanla kilo kaybının da gerçekleşeceği bilinmelidir. Kahvaltı öğününü atlamamak, dışarıda tüketilen yiyecekleri ev yemekleri ile değiştirmek, ara öğün tüketmek, yüksek kalorili besinlerden uzak durmak kilo kontrolü sağlamak adına yapılabilecek temel değişikliklerdir.

Kahvaltıda süt, peynir, yumurta gibi protein ağırlıklı besinler yanında tam tahıllı ekmek tüketilmesi, öğle ve akşam yemeklerinde fast-food, pilav/makarna, hamur işleri yerine çorba, etli sebze yemekleri, salata, yoğurt, tam tahıllı ekmek tercih edilmesi gerekir. Kantinden tüketilecek öğünlerde tam tahıllı ekmekten yapılan tost veya sandviç seçeneği varsa yanında ayranla birlikte tüketilebilir, yoksa evden hazırlanması daha uygun olur. Ara öğünler için meyve, ayran, yoğurt, ceviz, leblebi gibi yiyeceklerin taşınması ani acıkmalar sonucu sağlıksız yiyecek tüketiminin önüne geçilmesini sağlayacaktır. Şeker içeriği yüksek olan hazır meyve suları ve gazlı içeceklerden, kızartma yöntemi ile hazırlanan yiyeceklerden ve yağlı soslardan uzak durulmalı, şerbetli hamur tatlıları yerine sütlü ya da meyveli tatlılar tercih edilmelidir.

Alınan enerji ile harcanan enerji arasındaki dengenin kurulabilmesi için mutlaka günde 1 saat egzersiz yapılmalı, bilgisayar ve TV karşısında geçirilen zaman azaltılmalı, günde 2-2,5 litre su tüketilmeli, 2,5-3 saatte bir beslenilmeli mümkün olduğunca 4 saatten uzun süre aç kalınmamalı ve mutlaka uyandıktan sonra ilk yarım saat içerisinde metabolizmayı hızlandırmak için kahvaltı yapılmalıdır.