Kendilerini büyük tehlike altına attıkları komik görüntüler bir yana dursun, erkeklerin hiçbir şey yapmasalar da bayanlardan daha az yaşadığı bilimsel bir gerçek. Hatta durum o kadar önemli ki bu bahiste yapılan bir araştırma, 85 ve üzeri yaşa ulaşmayı başaran insanlardan %67’sinin bayan olduğunu gösteriyor.
Pekala erkeklerin cürmü neydi de bizden, yani bayanlardan daha az bir hayat müddetine sahipler? Bu olayın hem alışkanlıklarla, hem de genlerinin altında yatan kimi sıkıntılarla alakası var. Dilerseniz tüm bunları birlikte öğrenelim.
Eski periyotlarda de durum pek farklı değildi
İsveç’in 1800 yılına kadar demografi hakkında topladığı bilgiler, o devirlerde bile bayanların 33, erkeklerin ise 31 yaşına kadar yaşadığını gösteriyor. Bunun en büyük sebebi ise savaşlar, erkeklerin bayanlara nazaran çok daha aksiyonlu bir hayat şekline sahip olması, alkol ve son olarak tütün kullanımı.
Birinci bakışta erkeklerin daha aksiyon dolu bir hayat tercih ettiği için az yaşadığını düşünebilirsiniz. Lakin günümüze baktığınızda, bayanların da en az erkekler kadar aksiyonlu bir hayata sahip olduğunu ve sigara ve tütün kullanımında onlardan geri kalmadıklarını görebilirsiniz.
Erkekler, bayanlara nazaran daha fazla risk almayı seviyor
Bildiğiniz üzere bir hareketin sonuçlarını değerlendirmemizi yahut yargılamamızı sağlayan şey, beynimizin ön lobudur. Bugüne kadar yapılan araştırmalar ise erkeklerin ön loblarının bayanlara nazaran daha geç geliştiğini ortaya koyuyor.
Sarhoşken otomobil kullanmaktan hudutlarına hakim olamayıp kendine yahut etraftakilere ziyan vermek de tam olarak bu yavaş gelişimden kaynaklanıyor diyebiliriz. 2007 yılında yapılan bir araştırma, erkeklerin cinayet, intihar ve taammüden yaralanma üzere durumlar yüzünden ziyan görme olasılıklarının bayanlara nazaran iki ila dört kat ortasında daha fazla olduğunu gösteriyor.
Yani erkekler, yaptıkları bir hareketin makûs sonuçlar getirebileceğini bayanlara nazaran daha geç kavrıyor. Bu da onların daha fazla risk almasına, hatta hayatlarını tehlike altına atmasına yol açıyor.
Ortalama hekim ziyaretleri bayanlara oranla çok daha düşük
Bugüne kadar yapılan birçok araştırma, erkeklerin rutin hekim ziyaretlerinden çeşitli mazeretlerle kaçtığını gösteriyor. Toplamda 500 erkeğin katıldığı Cleveland Clinic’in yaptığı araştırmayı örnek alalım; iştirakçilerden %60’ı rutin bir halde doktora gitmeyi katiyetle reddediyor.
Birçok aktiviteye saatlerini ayırıp 6 ayda taş çatlasa 90 dakikasını alacak hekim ziyaretlerini aksatan erkekler, doğal olarak rastgele bir önemli hastalığa sahip olduklarında bunu çok geç fark ediyor. Bu da tedaviyi daha güç kılıyor ve daha fazla yaşamak ismine tedbirler almak için iş işten biraz geçmiş oluyor.
Erkekler neden daha az yaşar sorusunun en büyük yanıtı: Evrim
Bildiğiniz üzere hem erkek hem de bayanlardaki çift kromozom bulunur. Bayanlarda iki X kromozomu yer alırken erkeklerde ise X ve Y kromozomları vardır. Bayanlar, iki X kromozomuna sahip olduğu için her genin sağlıklı bir kopyasını DNA’larında bulundururlar. Yani rastgele bir gende sorun varsa, bunu yedeği ile değiştirebilirler.
Erkeklerde ise durum biraz faklıdır. Yalnızca birer X ve Y kromozomlarına sahip oldukları için “daha sağlıklı bir gen” kopyası bulunduramazlar. Destek imkanları olmadığı için de hücrelerinin ziyan görmesi bayanlara nazaran daha mümkündür ve bu da onları daha önemli hastalıklarla karşı karşıya getirme potansiyeline sahiptir.
Bayanların da biyolojik avantajı yok değil
Bayanlar, hayatları boyunca “gençlik iksiri” ismi verilen östrojen hormonundan yararlanıyorlar. Bedende antioksidan vazifesi gören bu hormon, hücrelere ziyan veren ziyanlı kimyasalları temizleyebiliyor, makus kolesterolü azaltırken bir yandan da kalp krizi riskini düşüren uygun kolesterolü artırıyor.
Erkeklerin sahip olduğu testosteron, kısa vadede bedeni daha güçlü kılsa da uzun vadede erkeklerin daha az yaşamasına yol açıyor. Bu hormon, makûs kolesterolü artırmakla kalmayıp birebir vakitte düzgün kolesterolü de azaltıyor.
Erkekler, bayanlara nazaran intihara daha fazla eğilimli
Notthingham Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı da dahil olmak üzere bugüne kadar yapılan birçok araştırma, erkeklerin bayanlara nazaran daha fazla intihara meyilli olduğunu gösteriyor.
Değişiktir ki bayanlar da en az erkekler kadar intihar etmeye çalışıyor, lakin uyguladıkları prosedürler erkeklere nazaran çok daha az ölümcül. Yani erkekler, bir sefer intihar etmeye karar verdiklerinde ölmeyi büsbütün garantileyerek bu yola koyuluyorlar.
İntihar sebebiyle mevt oranının erkeklerde daha fazla olmasının bir öteki sebebi, bizi tekrar “az doktora gitme” faktörüne yönlendiriyor. Notthingham Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı araştırma, erkeklerin bayanlara nazaran çok daha az bir uzmandan ruhsal yardım almayı tercih ettiğini gösteriyor.
Kaynak 1, Kaynak 2, Kaynak 3, Kaynak 4, Kaynak 5