Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Erken tunç çağı ölü gömme Gelenekleri
Küp mezarlar : Kabir tiplerinde ise Anadolu'da Erken Tunç Çağı halkının genelde küpleri seçim ettiğini anlamaktayız Cesetler bu dönemde pithoslara gömülmüştür , bu da daha daimi ve orda yaşayan halkın barınma özelliklerine tabi , kaliteli olarak pithoslara gömüldüğü düşünülmektedir Ölü hediyeleri aralarında günlük kapların yanı sıra ,özel törenler için kaplarda konulmuş Cesetler küp içine hoker tarzda yerleştirilmiş ve ölü hediyesi bırakılmış Küplerin genelde ağız'ı doğuya gelecek şekilde dipleri ise batıta bakar şekilde toprak içerisine hafif yatık biçimde gömülmüşlerdir Küplerin ağzı plaka veya daha ufak taşlar ile kapatılmıştır Bunun amacı kabir soygunlarını önlemek ve ölülerin içeriden çıkıp dünyaya dönmesini engellemek düşüncesi ile konulmuş olabilir Küpler içinde özellikle bir kısmında ,aniden pozitif ölü gömülmesi, küplerin yerinin önüne konulan ve yüzeyden görülebilecek taş ya da bir toprak yığını ile yerinin belirlendiği düşünülmektedir Bazen bir pithos'da 6 adet iskelete bile rastlanılmıştır
Oda mezarlar : Küp mezarlar yanına sandık mezarlarda kullanılmıştır 30 farklı merkezde sandık mezar geleneğine rastlanılmıştır çoğunlukla Taş sandık mezarlar plaka taşlardan üretilmiş ve üzeri düz sal taşları ile kapatılmıştır Taş sandık mezarların benzerlerine ara sıra kerpiçten yapılmış şekliyle rastlanılmıştır Taş sandık mezarlara genelde tek gömü yapılmıştır oysa ikili veya üçlü gömülerede rastlanılmaktadır
Oda mezarlar çoğunlukla yaygın olmasada 9 öbür merkezde saptama edilmiştir Taştan örülen duvarların üstü ahşap ile örtülmüştür En manâlı olanı Alacahöyük'tür Ölü gömme törenleri ile ilişkili olarak Alacahöyük Oda mezarları bize mükemmel data vermektedir Alacahöyük'te ölü gömme geleneği il ilgili bir merasim düzenlendiği ve burada bir kurban törenin yapıldığı
anlaşılmaktadır Kurban edilen hayvanın eti açık havada köşeye kıstırılmış ve kalan kafatasları ve sırt kemikleri belirlenmiş bir düzende mezara yerleştirilmiştir
Ölü gömme geleneğinde , yemek ile ilgili Girnevaz'da da ele geçen kapların içindeki yemek atıklarından yola çıkılarak burada da bir ölü yemeğinden laf edilmektedir Burada da kurban töreninden sonra bazı yiyeceklerin mezara bırakıldığı anlaşılmaktadır
Erken Tunç Çağı ölü gömme törenleri hakkında daha sonraki dönemlere ait olan Hitit metinlerinden daha ayrıntılı olarak ip uçları vermektedir Hitit dönemindeki bazı textlerde , ölü için yapılan bir takım kurban törenlerinden bahsedilmektedir Bir metinde ekmeklerin bir altar üzerinde pişirildiği ve koyun kurban edildiği anlatılmaktadır Birbaşka metinde fırında kurban edilip pişirilen kurbandan bahsedilmektedir Boğazköy'den çıkartılan bir Hurrice metinde Salaşu ritüelinde bir kurban çukuruna yan bir dinsel anlatım söz konusudur Keza tanrı Nerik'i sakinleştirmek için kurban törenlerine ait kurban çukurlarından bahsedilmektedir Hattuşa'daki bir ritüel tasvirinde 9 adet kurban çukurundan bahsedilmektedir Kuş , Koyun , ekmek , minik heykelcikler bırakıldığı anlatılmıştır Bir başka metinde Katapa biçiminde söylenen bir kült yerinde kral ve kraliçenin yaşamını sürdürmesi için bir çukur açıldığı anlatılmış
*
Küp mezarlar : Kabir tiplerinde ise Anadolu'da Erken Tunç Çağı halkının genelde küpleri seçim ettiğini anlamaktayız Cesetler bu dönemde pithoslara gömülmüştür , bu da daha daimi ve orda yaşayan halkın barınma özelliklerine tabi , kaliteli olarak pithoslara gömüldüğü düşünülmektedir Ölü hediyeleri aralarında günlük kapların yanı sıra ,özel törenler için kaplarda konulmuş Cesetler küp içine hoker tarzda yerleştirilmiş ve ölü hediyesi bırakılmış Küplerin genelde ağız'ı doğuya gelecek şekilde dipleri ise batıta bakar şekilde toprak içerisine hafif yatık biçimde gömülmüşlerdir Küplerin ağzı plaka veya daha ufak taşlar ile kapatılmıştır Bunun amacı kabir soygunlarını önlemek ve ölülerin içeriden çıkıp dünyaya dönmesini engellemek düşüncesi ile konulmuş olabilir Küpler içinde özellikle bir kısmında ,aniden pozitif ölü gömülmesi, küplerin yerinin önüne konulan ve yüzeyden görülebilecek taş ya da bir toprak yığını ile yerinin belirlendiği düşünülmektedir Bazen bir pithos'da 6 adet iskelete bile rastlanılmıştır
Oda mezarlar : Küp mezarlar yanına sandık mezarlarda kullanılmıştır 30 farklı merkezde sandık mezar geleneğine rastlanılmıştır çoğunlukla Taş sandık mezarlar plaka taşlardan üretilmiş ve üzeri düz sal taşları ile kapatılmıştır Taş sandık mezarların benzerlerine ara sıra kerpiçten yapılmış şekliyle rastlanılmıştır Taş sandık mezarlara genelde tek gömü yapılmıştır oysa ikili veya üçlü gömülerede rastlanılmaktadır
Oda mezarlar çoğunlukla yaygın olmasada 9 öbür merkezde saptama edilmiştir Taştan örülen duvarların üstü ahşap ile örtülmüştür En manâlı olanı Alacahöyük'tür Ölü gömme törenleri ile ilişkili olarak Alacahöyük Oda mezarları bize mükemmel data vermektedir Alacahöyük'te ölü gömme geleneği il ilgili bir merasim düzenlendiği ve burada bir kurban törenin yapıldığı
anlaşılmaktadır Kurban edilen hayvanın eti açık havada köşeye kıstırılmış ve kalan kafatasları ve sırt kemikleri belirlenmiş bir düzende mezara yerleştirilmiştir
Ölü gömme geleneğinde , yemek ile ilgili Girnevaz'da da ele geçen kapların içindeki yemek atıklarından yola çıkılarak burada da bir ölü yemeğinden laf edilmektedir Burada da kurban töreninden sonra bazı yiyeceklerin mezara bırakıldığı anlaşılmaktadır
Erken Tunç Çağı ölü gömme törenleri hakkında daha sonraki dönemlere ait olan Hitit metinlerinden daha ayrıntılı olarak ip uçları vermektedir Hitit dönemindeki bazı textlerde , ölü için yapılan bir takım kurban törenlerinden bahsedilmektedir Bir metinde ekmeklerin bir altar üzerinde pişirildiği ve koyun kurban edildiği anlatılmaktadır Birbaşka metinde fırında kurban edilip pişirilen kurbandan bahsedilmektedir Boğazköy'den çıkartılan bir Hurrice metinde Salaşu ritüelinde bir kurban çukuruna yan bir dinsel anlatım söz konusudur Keza tanrı Nerik'i sakinleştirmek için kurban törenlerine ait kurban çukurlarından bahsedilmektedir Hattuşa'daki bir ritüel tasvirinde 9 adet kurban çukurundan bahsedilmektedir Kuş , Koyun , ekmek , minik heykelcikler bırakıldığı anlatılmıştır Bir başka metinde Katapa biçiminde söylenen bir kült yerinde kral ve kraliçenin yaşamını sürdürmesi için bir çukur açıldığı anlatılmış
*
