nicebayan
FD Üye
- Katılım
- Ara 24, 2016
- Mesajlar
- 94,678
- Etkileşim
- 2
- Puan
- 38
- Yaş
- 36
- Web sitesi
- nicebayan.com
- F-D Coin
- 90
Erzurumlu Emrah kimdir, hayatı, yaşam öyküsü
Aşık tarzı on yedinci asırdan Divan Edebiyatıyla Irk Edebiyatı ve Tekke Edebiyatı unsurlarının karışımından hasıl olan muhtelit bir mahsüldür XIX asırdan Anadolu'da yetişmiş birçok saz şairi aralarında Üzgün, Bayburtlu Zihni ve Erzurumlu Emrah en tanınmışlarıdır
Erzurumlu Emrah XIX asrın birinci yarısında yaşamıştır Araştırıcılar, Erzurum'lu olduğu konusunda karşılıklı bir noktada buluşmuşlardır Kendisi anındaki bir gazelinin sonunda:
Ne aşıklar çıkuptur Erzurum'dan lik Emrah'ı
Bu esnada gerçeklik bezminin üstadı ben çıktım
beytiyle Erzurum'lu olduğunu belirtmiştir
Erzurum'dan Yavı Nahiyesi'ne giden yol üstünde Tanbura Köyün'de
dünyaya gelen Erzurumlu Emrah'ın doğum tarihi hususunda ihtilaf vardır
Emrah'ın hayatı kararsızlık içindedir Alışılmış millet şairlerinden Tokatlı Nuri ve Erzurumlu Erbabi ile aynı yüzyılda yaşayan bulunduğuna onlarla iki taraflı hayat sürdüğüne bakılırsa, 12301235 m18151820 seneleri aralarında doğduğuna hükmedeceğiz
Bir Takım araştırıcılar Tokatlı Nuri, ile benzer yüzyılda yaşadığına bakarak 12301235 m18151820 yılları arasında doğduğunu kabul ediyorlar Halbuki Emrah,
Tokatlı Nuri'nin ustası olduğuna kadar ondan daha ihtiyar olması gerekir Kendisi şu beytiyle:
Hubbı dehri (Emrahi) müşkül maceradır galiba
Geçti sinin elliyi bu maceradan geçmedin
Elli yaşından pozitif yaşadığını söylüyor; ahali rivayetleri de yaşını yetmiş beşten aşağıda düşürmüyor 0 halde bizim bulduğumuz kitabeye kadar 1271 m1854'de öldüğü düşünülürse 11911196 m17811786 yılları aralarında doğduğunu benimsemek gerekirse de, on sekizinci asrın son yılları içinde doğduğunu bildirmek daha dürüst olur Emrah saz şairleri hakkında duyduğu hikayelerin etkisi altında büyür Bu sebeple seyahat etme arzusuna kapılır Küçük yaşta köyünden ayrılır ve medrese eğitimi için Erzurum' a gelir
Kelamın fehm eylesinler bu müseddesten
Bu feyzi almışım Emrah bir şehi mukaddesten
diyen Emrah, Nakşibendi Tarikatının Halidiye kolunu kuran Şeyh Halid'e bağlanarak, onun akıl ve telkinlerinden de feyz alır Arapça ve Farsça sözcükleri, deyimleri öğrenmeye çabalar, aruz veznindeki ses dalgalanmalarını sezinler gibi olur Ama medresenin kasvetli ve esrarlı havasına daha fazla dayanamayarak köyüne geri döner Köyünün kendisine yabancı geldiği hissine kapılarak, deve tüyü rengi abası, beyaz keçeden külahını çevreleyen ince sarığıyla yollara düşer Bayburt ve Gümüşhane'ye uğrayarak Kop üzerinden Trabzon'a varır Pazar kapısındaki azlumoğlu'nun kahvesinde saz çalıp yöre halkının gönlünde yer etmiştir Değimendere taraflarında bir gezisinde Güleser isminde bir çingene kızına aşık olur Ama anne ve babası kızları Güleser'i saz çalıp türk'ü söyleyen perişan bir dervişe devretmek istemezler Bu yüzden oradan ayrılırlar Aşık olduğu kızın izini kaybeden Emrah Trabzon'da kalmak için bir nedeni olmadığını düşünerek oradan ayrılır, köyüne geri döner *
Aşık tarzı on yedinci asırdan Divan Edebiyatıyla Irk Edebiyatı ve Tekke Edebiyatı unsurlarının karışımından hasıl olan muhtelit bir mahsüldür XIX asırdan Anadolu'da yetişmiş birçok saz şairi aralarında Üzgün, Bayburtlu Zihni ve Erzurumlu Emrah en tanınmışlarıdır
Erzurumlu Emrah XIX asrın birinci yarısında yaşamıştır Araştırıcılar, Erzurum'lu olduğu konusunda karşılıklı bir noktada buluşmuşlardır Kendisi anındaki bir gazelinin sonunda:
Ne aşıklar çıkuptur Erzurum'dan lik Emrah'ı
Bu esnada gerçeklik bezminin üstadı ben çıktım
beytiyle Erzurum'lu olduğunu belirtmiştir
Erzurum'dan Yavı Nahiyesi'ne giden yol üstünde Tanbura Köyün'de
dünyaya gelen Erzurumlu Emrah'ın doğum tarihi hususunda ihtilaf vardır
Emrah'ın hayatı kararsızlık içindedir Alışılmış millet şairlerinden Tokatlı Nuri ve Erzurumlu Erbabi ile aynı yüzyılda yaşayan bulunduğuna onlarla iki taraflı hayat sürdüğüne bakılırsa, 12301235 m18151820 seneleri aralarında doğduğuna hükmedeceğiz
Bir Takım araştırıcılar Tokatlı Nuri, ile benzer yüzyılda yaşadığına bakarak 12301235 m18151820 yılları arasında doğduğunu kabul ediyorlar Halbuki Emrah,
Tokatlı Nuri'nin ustası olduğuna kadar ondan daha ihtiyar olması gerekir Kendisi şu beytiyle:
Hubbı dehri (Emrahi) müşkül maceradır galiba
Geçti sinin elliyi bu maceradan geçmedin
Elli yaşından pozitif yaşadığını söylüyor; ahali rivayetleri de yaşını yetmiş beşten aşağıda düşürmüyor 0 halde bizim bulduğumuz kitabeye kadar 1271 m1854'de öldüğü düşünülürse 11911196 m17811786 yılları aralarında doğduğunu benimsemek gerekirse de, on sekizinci asrın son yılları içinde doğduğunu bildirmek daha dürüst olur Emrah saz şairleri hakkında duyduğu hikayelerin etkisi altında büyür Bu sebeple seyahat etme arzusuna kapılır Küçük yaşta köyünden ayrılır ve medrese eğitimi için Erzurum' a gelir
Kelamın fehm eylesinler bu müseddesten
Bu feyzi almışım Emrah bir şehi mukaddesten
diyen Emrah, Nakşibendi Tarikatının Halidiye kolunu kuran Şeyh Halid'e bağlanarak, onun akıl ve telkinlerinden de feyz alır Arapça ve Farsça sözcükleri, deyimleri öğrenmeye çabalar, aruz veznindeki ses dalgalanmalarını sezinler gibi olur Ama medresenin kasvetli ve esrarlı havasına daha fazla dayanamayarak köyüne geri döner Köyünün kendisine yabancı geldiği hissine kapılarak, deve tüyü rengi abası, beyaz keçeden külahını çevreleyen ince sarığıyla yollara düşer Bayburt ve Gümüşhane'ye uğrayarak Kop üzerinden Trabzon'a varır Pazar kapısındaki azlumoğlu'nun kahvesinde saz çalıp yöre halkının gönlünde yer etmiştir Değimendere taraflarında bir gezisinde Güleser isminde bir çingene kızına aşık olur Ama anne ve babası kızları Güleser'i saz çalıp türk'ü söyleyen perişan bir dervişe devretmek istemezler Bu yüzden oradan ayrılırlar Aşık olduğu kızın izini kaybeden Emrah Trabzon'da kalmak için bir nedeni olmadığını düşünerek oradan ayrılır, köyüne geri döner *