Erzurumun Tarihi Yerleri

Erzurumun tarihi eserleri, erzurumun tarihi mekanları, erzurumun tarihi güzellikleri, erzurumun tarihi yapıları

Erzurum Kalesi

Şehrin ortasında kalan Erzurum kalesinin ne süre yapıldığı kesinkes bilinmemektedirKalenin varlığın milattan öncesine dayanmaktadıryapılışından sonraki devirlerde Urartu,Roma,Bizans ve Sasanilerin hakimiyeti altında kalan kale,11yydan itibaren Türklerin hakimiyeti altına girmiştirEvliya Çelebi Seyahatnamesinde Erzurumla birlikte Kaleden de laf etmekte ve iki katlı sur duvarlarıyla çevriliş olduğunu ,içindede toprak damlı 1700 adet konut olduğunu belirtmektedir

İç kale

İç Kale ’nin bu günkü girişi ikinci bir kapıdan sağlanmaktadırKale kapısının açıldığı avlu kısmen yıkılmış olmuşturBu bölümde vaktiyle hamam ,arabalar,savunma odaları bulunmaktaydı

Kale Mescidi

İç Kale ’de bulunan mescit ,12yyda Saltuklular göre yapılmıştırEvliya Çelebi,seyahati sırsında (1610) bu mescitte cemaat bulunmadığını yazmaktadır

Saat Kulesi(Tepsi Minare)
Saat Kulesi ve indirilmiş kule adlarıyla da anılan Tepsi Minare,Erzurum ’a başat konumundaki iç kalenin güney batı köşesinden yükselir

Kısmen tahrip olmuş kitabesine göre,Saltuklu hükümdarı Dikte Muzaffer Gazi göre yapılmıştır12yy ortalarından kaldığı sanılmaktadır16yyın başlarında üstteki kısmı yıkılan minareye önce 1843,gerisinde da 1881 yıllarında saat yerleştirilmiş ve saat kulesi haline getirilmiştirHalk aralarında yaygın olarak Saat Kulesi kullanılmaktadırMinare bununla beraber gözcülük yapma kulesi olarak ta kullanılmıştır

Çifte Minareli Medrese
Erzurum ’un sembolü haline gelen Çifte Minareli Medrese ’nin kitabesi olmadığından, reel adı ile ne vakit yapıldığı kesin olarak bilinmemektedirSelçuklu sultanı Alaeddin Keykubad ’ın kızı Hundi Hatun veya İlhanlı Hanedanı ’ndan Padişah hatun tarafında yapılabileceği düşüncesiyle Hatuniye Medresesi diye adlandırılmaktadırgenel olarak 12yy sonlarına doğru yaptırıldığı kabul edilmektedirSultan 4Murat tarafından bir zaman tophane olarak kullanılan daha sonra kışla olarak kullanılmıştır
Tebrizakapı ’daki medrese açık avlu medreselerinin Anadolu ’daki en büyük örneğini teşkil etmektedirTüm mimari ihtişamına karşın,süslemeleri yarım kalmıştırBuna rağmen duvarlarındaki taş oymaları göz kamaştırmaktadır

Yakutiye Medresesi
Cumhuriyet caddesi üzerinde yer alan medrese ,taç kapısında yer alan kitabesine tarafından İlhanlı hükümdarı sultan Olcayto zamanında Gazan han ve Bolugan hatun adına,Cemaleddin Hoca Yakut Gazani tarafından 1310 yılında yaptırılmıştır17yy dan sonradan askeri amaçlarla kullanılan medresenin çevresi geçtiğimiz yıllarda arınmış ve ağaçlandırılmıştırMedrese, bugün İslam eserleri müzesi olarak kullanılmakta ve meraklıları tarafından merakla gezilmektedirBinanın taş oymalarındaki el yatkınlığı,inceleyen herkesi şaşkına çevirmektedir

Üç Kümbetler
Çifte minareli medrese ile ulu caminin güneyinde,eski mezarlık içinde bulunan kümbetlere Üç Kümbetler denilmektedir

Dikte Sultan Kümbeti
Üç Kümbetler ’in en büyüğüne bu isim verilmektedirNe vakit yaptırıldığı kesin olarak meçhul Emir Sultan Kümbetinin 12yy sonlarına doğru Saltuklu sultanı İzzeddin Saltuk adına yaptırıldığı sanılmaktadır

Minik İki Kümbet
Üç Kümbetlerin diğer iki ayağını yaratıcı küçük kümbetlerin 16 yy dan kaldığı sanılmaktadır

Diğer Kümbetler
Erzurum ’da Üç Kümbetler dışarıya Cimcime sultan,Karanlık,Gümüşlü,Rabia Hatun ,Ahi baba,Mehdi Abbas kümbetleri bulunmaktadır

Yüce Camii(Kutabey Camii)
Tebriz kapı semtinde Çifte minareli medresenin kuzey batısında ve çok yakınında yeralmaktadırCaminin yapılış tarihi kesinkes belli değildirGünümüze ulaşmamış kitabesine göre,1179 tarihinde Saltuklu Hükümdarı Nasreddin Muhammed kadar yaptırıldığı sanılmaktadırCaminin farklı alanlara yönlendirilmiş defalar onarımdan geçmesi,mimari yapısının bozulmasına sebebiyet vermiştirYüce camii 1629,1787,1 yılları ile 196568 yılları aralarında manâlı onarımlardan geçmiştir
Osmanlılar döneminde Erzurum ’da fazla sayıda cami ve türbe yaptırılmıştırCamilerin en önemli özelliği hepsinin tek minareli olmasıdırson yıllarda Atatürk Üniversitesi ile Yenişehir Semtinde yapılan Solakzade camilerinde çift minare kullanılmıştır *