Eşeyli üreme çeşitleri ve özellikleri

Eşeyli üreme nedir kısaca
Eşey bakımından farklı iki bireyden veya aynı bireyin bambaşka organlarından oluşan ayrı ırsi yapıdaki gametlerin birleşerek zigotu meydana getirmesine eşeyli üreme denir

Hayvanların çoğunda ve bir takım bitkilerde (incir, dut vs) dişi ve erkek gametler eşey bakımından farklı bireylerde meydana kazanç Böyle canlılara farklı eşeyli denir Bir Takım canlılarda ise üreme hücrelerini meydana getiren dişi ve erkek eşey bezleri benzer bireyde bulunur Böyle canlılara hermafrodit (erselik) denir

Eşeyli Üremenin Esasları

Eşeyli üremede birleşen gametlerden biri kadınsı, diğeri erkek özelliğindedir Gametler (üreme hücreleri) her zaman haploid kromozomlu olup, başlıca mayoz bölünmeyle oluşturulurlar Döllenme ile iki gamet birleştirilerek zigot (2n) oluşturulur Böylece türün kromozom sayısı korunmuş olur

Eşeyli Üreme Çeşitleri

İzogami : Şekil ve cömertlik bakımından benzer, kalıtsal yapısı ayrı iki gametin birleşip zigotu meydana getirmesi olayına denir Bir Takım tek hücreli alg ’ler ve ipliksi yeşil su yosunlarında görülür

Anizogami (Heterogami): Şekil ve cömertlik bakımından ayrı iki gametin birleşip zigotu meydana getirmesi olayına denir İpliksi yeşil alglerden bazılarında fazla küçük bir erkek gamet ile çok kocaman yumurta hücresi birleşerek zigotu oluşturur

Oogami : Yüksek yapılı bitkilerde, hayvanlarda ve insanda görülür Kadınsı gamet (yumurta) büyük, bol sitoplazmalı ve hareketsizdir Erkek gamet (sperm) minik, az sitoplazmalı ve kamçılıdır

Metagenez (Döl Değişimi): Bir Takım tek hücrelilerde (plazmodyum), bir takım omurgasız hayvanlarda (deniz anası), mantarlarda bütün çiçeksiz bitkilerde görülür Canlının yaşam devrinde eşeyli ve eşeysiz üreme birbirini takip eder

Partenogenez : Yumurta hücresinden döllenme olmadan yeni bir canlının meydana gelmesine denir Partenogenez olayı genelde arılar, karıncalar, yaprak bitleri, su pireleri ile bir takım çekirge ve kelebek türleri gibi omurgasız hayvanlarda görülür *