Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Tarih Öncesi Devirlerde türkiye,
Eski Çağlarda Türkiye ve Çevresi
Eski Çağlarda Türkiye
Türkiye; Asya ile Avrupa kıtaları arasında uzanmış bir köprü gibidir Türkiye toprakları için eski çağlardan beri çok değişik isimler kullanılmıştır Örneğin Anatolia (Güneşin Doğduğu Yer) Romalılar göre kullanılan en yaygın isimdir Minik Asya, Binbir Tanrı ili gibi isimler de bu topraklara isim olarak verilmiştir Türkiye Asya ile Avrupa yı birbirine bağlayan bir konumda olması nedeniyle, Doğu ile Batı medeniyetleri arasında köprü vazifesi görmüştür Türkiye nin verimli toprakları ve uygun iklimi dağıtılmış kavimleri cezb etmiştir Çağlar boyu bu topraklara göç edilmiştir Türkiye topraklarında Hititler, Frigler, iyonlar, Urartular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar devlet kurmuş ve uygarlıklar oluşturmuşlardır Anadolu da oluşan uygarlıkların vârisi biz Türkleriz Bu bakımdan Anadolu nun en eski tarihi milli tarihimiz açısından büyük ağırlık taşımaktadır
1) Türkiye nin Tarih Öncesine Ait Devirlerini Aydınlatan Merkezler
Yazının icadından önceki devirlere Prehistorik Devirler veya Prehistorik Devirler denir
Tarih Öncesi Devirler; Taş Devri, Kalkolitik Devir ve Tunç Devri edinmek üzere üç bölüme ayrılır
Taş Devri:
1) Eski Taş Devri (MÖ 6000010000):
İnsanlık tarihinin en uzun dönemini kapsamaktadır Anadolu da bu döneme ait en önemli merkezler Antalya Çevresindeki Karain, Beldibi ve Belbaşı mağaralarıdır Bu döneme ait çeşitli taş aletler, el baltaları ve kemikten oltalar bulunmuştur Mağara duvarlarında av hayvanları ile ilgili resimler görülmüştür
2) Orta Taş Devri (MÖ 100008000):
İnsanlık tarihinin toplayıcılık ve avcılıktan imal ekonomisine geçiş dönemidir Türkiye de bu dönemin manâlı mesken merkezleri; Antalya Çevresinde Beldibi, Göller bölgesinde Baradiz, Ankara çevresinde
Macunçay ve Samsun yakınındaki Tekkeköy dür
3) Yeni Taş Devri (MÖ 80005500):
Bu döneme Cilâlı Taş Devri de denilmektedir Bu dönemde tarım faaliyetleri başlamış buna emrindeki olarak yerleşik hayata geçilerek köyler kurulmuştur Bu tahsis Türkiye de geniş bir alana yayılmıştır Bu döneme ait en manâlı buluntu yerleri höyüklerdir Höyük, tarih her tarafında çeşitli sebeplerle yıkılan ikâmetgâh bölgelerinde,
yıkıntıların defalarca birikmesiyle meydana gelen, kalıntıların bulunduğu yayvan tepeciklerdir Bunlar aralarında Diyarbakır Çayönü, Gaziantep Sakçagözü, Konya Çatalhöyük ve Göller bölgesinde Erbaba bulunmaktadır Çayönü Türkiye ve Güneydoğu Avrupa da ilk üretimle ilgili bugüne dek bulunmuş en eski ikâmetgâh yeridir Burada orak ve bıçaklar, tahıl öğütme taşları ele geçmiştir Çatalhöyük ise insanlık tarihinin ilk şehir halkı yerleşmesi olarak kabul edilmektedir
Kalkolitik (TaşBakır) Devri (MÖ 55002500):
Yeni Taş Devri ile Maden Devri aralarında geçiş dönemini teşkil eder Taş devrinin sonlarına dürüst maden keşfedilmiştir insanların ilk buldukları ve kullandıkları maden bakırdır Bu dönemde dinî inançlar gelişmiş, insanlar doğuruculuk vasfından nedeniyle verimli farzedilen bir Büyük Esas ya tapmışlardır Bu dönemin en manâlı mesken merkezleri ÇorumAlacahöyük, ÇanakkaleTruva, DenizliBeycesultan, BurdurHacılar, YozgatAlişar ve VanTilkitepe dir
1) Eski Taş Devri (MÖ 6000010000):
İnsanlık tarihinin en uzun dönemini kapsamaktadır Anadolu da bu döneme ait en manâlı merkezler Antalya Çevresindeki Karain, Beldibi ve Belbaşı mağaralarıdır Bu döneme ait farklı alanlara yönlendirilmiş taş aletler, el baltaları
ve kemikten oltalar bulunmuştur Mağara duvarlarında av hayvanları ile ilgili resimler görülmüştür
2) Orta Taş Devri (MÖ 100008000):
İnsanlık tarihinin toplayıcılık ve avcılıktan imal ekonomisine geçiş dönemidir Türkiye de bu dönemin kayda değer yerleşim merkezleri; Antalya Çevresinde Beldibi, Göller bölgesinde Baradiz, Ankara çevresinde
Macunçay ve Samsun yakınındaki Tekkeköy dür
3) Yeni Taş Devri (MÖ 80005500):
Bu döneme Cilâlı Taş Devri de denilmektedir Bu dönemde tarım faaliyetleri başlamış buna bağlı olarak oturmuş hayata geçilerek köyler kurulmuştur Bu ödev Türkiye de geniş bir alana yayılmıştır Bu döneme ait en önemli buluntu yerleri höyüklerdir Höyük, tarih baştan başa değişik sebeplerle yıkılan ikâmetgâh bölgelerinde,
yıkıntıların defalarca birikmesiyle meydana gelen, kalıntıların bulunduğu yayvan tepeciklerdir Bunlar arasında Diyarbakır Çayönü, Gaziantep Sakçagözü, Konya Çatalhöyük ve Göller bölgesinde Erbaba bulunmaktadır Çayönü Türkiye ve Güneydoğu Avrupa da ilk üretimle ilgili bugüne dek bulunmuş en eski yerleşim yeridir Burada orak ve bıçaklar, tahıl öğütme taşları ele geçmiştir Çatalhöyük ise insanlık tarihinin birincil büyük kasaba yerleşmesi olarak kabul edilmektedir
Kalkolitik (TaşBakır) Devri (MÖ 55002500):
Yeni Taş Devri ile Maden Devri aralarında geçiş dönemini teşkil eder Taş devrinin sonlarına dürüst maden keşfedilmiştir insanların birincil buldukları ve kullandıkları maden bakırdır Bu dönemde dinî inançlar gelişmiş, insanlar doğuruculuk vasfından nedeniyle bereketli farzedilen bir Büyük Ana ya tapmışlardır Bu dönemin en önemli yerleşim merkezleri ÇorumAlacahöyük, ÇanakkaleTruva, DenizliBeycesultan, BurdurHacılar, YozgatAlişar ve VanTilkitepe dir MÖ III bin yılda Türkiye de gelişmiş bir kültür vardı Bu kültürü Hattiler
meydana getirmişlerdir Hattiler, Hititler den önce Türkiye de birincil siyasi birliği kurmuşlardır
MÖ 2 Binden MÖ VI Yüzyıla Kadar Türkiye
a) Hititler:
Anadolu ya nereden geldikleri konusunda çeşitli görüşler olmakla birlikte muhtemelen Kafkaslar üzerinden girerek Orta Anadolu ya yerleşmişlerdir Kızılırmak çevresindeki Hattilerle kaynaşarak MÖ 1800 yıllarında Hattuşaş (Boğazköy) başkent elde etmek üzere bir devlet kurmuşlardır Hititlerin tarihi üç bölüme ayrılır;
Eski Devlet (MÖ 18001400)
Yeni Devlet (MÖ 14001200)
Geç Hitit şehir halkı Devletleri (MÖ 1200700)
Eski Hitit Devleti nde 19 kral hüküm sürmüştür Bu dönemde Kargamış ve Urfa Hitit topraklarına katılmıştır Babil ele geçirilerek Hititler in Mezopotamya Uygarlığı ile aracısız olarak teması sağlanmıştır Yeni Devlet döneminin en manâlı olayı Kadeş Savaşı dır(12961280) Mısır ın ve Hititler in, Suriye nin Kuzeyini hakimiyetlerine edinmek istemeleri bu savaşın sebebi olmuştur MÖ 1280 de Kadeş Barışı yapılmıştır Kadeş Antlaşması, tarihte tanıdık birincil yazılı antlaşmadır
Hitit Devleti MÖ XII yüzyılda Ege göçleri sonunda yıkıldı Hititler bu olaydan sonradan Güneydoğu Anadolu Bölgesi ne çekilerek burada kent devletleri kurmuşlardır Bu devletlere Geç Hitit şehir halkı Devletleri denilmiştir MÖ VII yüzyılın sonlarına dürüst bu büyük kasaba devletleri Asur Devleti ne bağlandı Türkiye de Pers egemenliği gerçekleşince Geç Hitit Devletleri baştan sona Pers hâkimiyetine girdi
b) Frigyalılar:
Frigya, Batı Anadolu nun geniş bir kısmının az daha MÖ 1000 yıllarındaki adıdır Frigyalı lar devletlerini MÖ 1200 yıllarında Sakarya Nehri havzası merkez elde etmek üzere Kızılırmak a kadar olan bölgede kurmuşlardır Anadolu ya boğazlar aracılığıyla gelmişlerdir Devletin kurucusu Gordios, başkent Gordion (Polatlı yakınlarında) şehrine de adını vermiştir Frigyalı lar, Kral Midas zamanında en geniş sınırlarına ulaşmışlardır Frigyalılar MÖ 800 lerde Karadeniz in Kuzeyinden gelen Kimmerlerin egemenliğine girmişlerdir MÖ 600 lerde de Lidya Krallığı nın egemenliğine girdiler
c) Lidyalılar:
Lidya bugünkü Gediz ve Küçük Menderes nehirleri aralarında kalan bölgenin ilk çağdaki adıdır Lidyalılar MÖ 1200 lerde Anadolu ya geldiler Önceleri Hitit ve Frig hâkimiyetinde yaşadılar Giges zamanında
(MÖ 687) bağımsız bir devlet oldular Devletin başkenti Sard şehridir Kral Giges Kimmerlerle mücadele etmiş, ülkesinin sınırlarını Kızılırmak Nehri ne kadar genişletmiştir Son Kral Krezüs zamanı Lidya nın en parlak dönemi oldu Bu sırada Adalar Denizi ne çıkmak isteyen Persler Lidya üzerine yürüye yürüye bu devlete son verdiler (MÖ 546)
d) İyonyalılar:
İyonya izmir ile Büyük Menderes Nehri aralarında kalan kıyı bölgesinin adıdır MÖ 700 yılında Yunanistan dan göç eden Akalar iyonyalılar adı altında Batı Anadolu da kurdukları şehir halkı devletlerine yerleştiler Bunların en önemlileri Milet, Efes, Foça ve izmir (Smyrna) dir Tarihte ilk defa deniz ticaret kolonileri kuran kavim iyonlardır iyon kent devletleri MÖ VII yüzyılda Lidya nın egemenliğine girdi sonradan Pers imparatorluğu na bağlandılar
e) Urartular:
Urartu Devleti Asya kökenli Hurriler kadar MÖ IX yüzyılda Van Gölü ve çevresinde kurulmuştur Başşehri Tuşpa (Van) dır Devletin kurucusu I Sardur dur Takriben 200 yıl baştan başa Doğu Anadolu da kayda değer bir baskı oluşturdular Önce Kafkasya dan gelen Kimmerler daha sonra da Saka akınlarıyla sarsıldılar MÖ 600 de Medler Urartu hakimiyetine son verdiler *
Eski Çağlarda Türkiye ve Çevresi
Eski Çağlarda Türkiye
Türkiye; Asya ile Avrupa kıtaları arasında uzanmış bir köprü gibidir Türkiye toprakları için eski çağlardan beri çok değişik isimler kullanılmıştır Örneğin Anatolia (Güneşin Doğduğu Yer) Romalılar göre kullanılan en yaygın isimdir Minik Asya, Binbir Tanrı ili gibi isimler de bu topraklara isim olarak verilmiştir Türkiye Asya ile Avrupa yı birbirine bağlayan bir konumda olması nedeniyle, Doğu ile Batı medeniyetleri arasında köprü vazifesi görmüştür Türkiye nin verimli toprakları ve uygun iklimi dağıtılmış kavimleri cezb etmiştir Çağlar boyu bu topraklara göç edilmiştir Türkiye topraklarında Hititler, Frigler, iyonlar, Urartular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar devlet kurmuş ve uygarlıklar oluşturmuşlardır Anadolu da oluşan uygarlıkların vârisi biz Türkleriz Bu bakımdan Anadolu nun en eski tarihi milli tarihimiz açısından büyük ağırlık taşımaktadır
1) Türkiye nin Tarih Öncesine Ait Devirlerini Aydınlatan Merkezler
Yazının icadından önceki devirlere Prehistorik Devirler veya Prehistorik Devirler denir
Tarih Öncesi Devirler; Taş Devri, Kalkolitik Devir ve Tunç Devri edinmek üzere üç bölüme ayrılır
Taş Devri:
1) Eski Taş Devri (MÖ 6000010000):
İnsanlık tarihinin en uzun dönemini kapsamaktadır Anadolu da bu döneme ait en önemli merkezler Antalya Çevresindeki Karain, Beldibi ve Belbaşı mağaralarıdır Bu döneme ait çeşitli taş aletler, el baltaları ve kemikten oltalar bulunmuştur Mağara duvarlarında av hayvanları ile ilgili resimler görülmüştür
2) Orta Taş Devri (MÖ 100008000):
İnsanlık tarihinin toplayıcılık ve avcılıktan imal ekonomisine geçiş dönemidir Türkiye de bu dönemin manâlı mesken merkezleri; Antalya Çevresinde Beldibi, Göller bölgesinde Baradiz, Ankara çevresinde
Macunçay ve Samsun yakınındaki Tekkeköy dür
3) Yeni Taş Devri (MÖ 80005500):
Bu döneme Cilâlı Taş Devri de denilmektedir Bu dönemde tarım faaliyetleri başlamış buna emrindeki olarak yerleşik hayata geçilerek köyler kurulmuştur Bu tahsis Türkiye de geniş bir alana yayılmıştır Bu döneme ait en manâlı buluntu yerleri höyüklerdir Höyük, tarih her tarafında çeşitli sebeplerle yıkılan ikâmetgâh bölgelerinde,
yıkıntıların defalarca birikmesiyle meydana gelen, kalıntıların bulunduğu yayvan tepeciklerdir Bunlar aralarında Diyarbakır Çayönü, Gaziantep Sakçagözü, Konya Çatalhöyük ve Göller bölgesinde Erbaba bulunmaktadır Çayönü Türkiye ve Güneydoğu Avrupa da ilk üretimle ilgili bugüne dek bulunmuş en eski ikâmetgâh yeridir Burada orak ve bıçaklar, tahıl öğütme taşları ele geçmiştir Çatalhöyük ise insanlık tarihinin ilk şehir halkı yerleşmesi olarak kabul edilmektedir
Kalkolitik (TaşBakır) Devri (MÖ 55002500):
Yeni Taş Devri ile Maden Devri aralarında geçiş dönemini teşkil eder Taş devrinin sonlarına dürüst maden keşfedilmiştir insanların ilk buldukları ve kullandıkları maden bakırdır Bu dönemde dinî inançlar gelişmiş, insanlar doğuruculuk vasfından nedeniyle verimli farzedilen bir Büyük Esas ya tapmışlardır Bu dönemin en manâlı mesken merkezleri ÇorumAlacahöyük, ÇanakkaleTruva, DenizliBeycesultan, BurdurHacılar, YozgatAlişar ve VanTilkitepe dir
1) Eski Taş Devri (MÖ 6000010000):
İnsanlık tarihinin en uzun dönemini kapsamaktadır Anadolu da bu döneme ait en manâlı merkezler Antalya Çevresindeki Karain, Beldibi ve Belbaşı mağaralarıdır Bu döneme ait farklı alanlara yönlendirilmiş taş aletler, el baltaları
ve kemikten oltalar bulunmuştur Mağara duvarlarında av hayvanları ile ilgili resimler görülmüştür
2) Orta Taş Devri (MÖ 100008000):
İnsanlık tarihinin toplayıcılık ve avcılıktan imal ekonomisine geçiş dönemidir Türkiye de bu dönemin kayda değer yerleşim merkezleri; Antalya Çevresinde Beldibi, Göller bölgesinde Baradiz, Ankara çevresinde
Macunçay ve Samsun yakınındaki Tekkeköy dür
3) Yeni Taş Devri (MÖ 80005500):
Bu döneme Cilâlı Taş Devri de denilmektedir Bu dönemde tarım faaliyetleri başlamış buna bağlı olarak oturmuş hayata geçilerek köyler kurulmuştur Bu ödev Türkiye de geniş bir alana yayılmıştır Bu döneme ait en önemli buluntu yerleri höyüklerdir Höyük, tarih baştan başa değişik sebeplerle yıkılan ikâmetgâh bölgelerinde,
yıkıntıların defalarca birikmesiyle meydana gelen, kalıntıların bulunduğu yayvan tepeciklerdir Bunlar arasında Diyarbakır Çayönü, Gaziantep Sakçagözü, Konya Çatalhöyük ve Göller bölgesinde Erbaba bulunmaktadır Çayönü Türkiye ve Güneydoğu Avrupa da ilk üretimle ilgili bugüne dek bulunmuş en eski yerleşim yeridir Burada orak ve bıçaklar, tahıl öğütme taşları ele geçmiştir Çatalhöyük ise insanlık tarihinin birincil büyük kasaba yerleşmesi olarak kabul edilmektedir
Kalkolitik (TaşBakır) Devri (MÖ 55002500):
Yeni Taş Devri ile Maden Devri aralarında geçiş dönemini teşkil eder Taş devrinin sonlarına dürüst maden keşfedilmiştir insanların birincil buldukları ve kullandıkları maden bakırdır Bu dönemde dinî inançlar gelişmiş, insanlar doğuruculuk vasfından nedeniyle bereketli farzedilen bir Büyük Ana ya tapmışlardır Bu dönemin en önemli yerleşim merkezleri ÇorumAlacahöyük, ÇanakkaleTruva, DenizliBeycesultan, BurdurHacılar, YozgatAlişar ve VanTilkitepe dir MÖ III bin yılda Türkiye de gelişmiş bir kültür vardı Bu kültürü Hattiler
meydana getirmişlerdir Hattiler, Hititler den önce Türkiye de birincil siyasi birliği kurmuşlardır
MÖ 2 Binden MÖ VI Yüzyıla Kadar Türkiye
a) Hititler:
Anadolu ya nereden geldikleri konusunda çeşitli görüşler olmakla birlikte muhtemelen Kafkaslar üzerinden girerek Orta Anadolu ya yerleşmişlerdir Kızılırmak çevresindeki Hattilerle kaynaşarak MÖ 1800 yıllarında Hattuşaş (Boğazköy) başkent elde etmek üzere bir devlet kurmuşlardır Hititlerin tarihi üç bölüme ayrılır;
Eski Devlet (MÖ 18001400)
Yeni Devlet (MÖ 14001200)
Geç Hitit şehir halkı Devletleri (MÖ 1200700)
Eski Hitit Devleti nde 19 kral hüküm sürmüştür Bu dönemde Kargamış ve Urfa Hitit topraklarına katılmıştır Babil ele geçirilerek Hititler in Mezopotamya Uygarlığı ile aracısız olarak teması sağlanmıştır Yeni Devlet döneminin en manâlı olayı Kadeş Savaşı dır(12961280) Mısır ın ve Hititler in, Suriye nin Kuzeyini hakimiyetlerine edinmek istemeleri bu savaşın sebebi olmuştur MÖ 1280 de Kadeş Barışı yapılmıştır Kadeş Antlaşması, tarihte tanıdık birincil yazılı antlaşmadır
Hitit Devleti MÖ XII yüzyılda Ege göçleri sonunda yıkıldı Hititler bu olaydan sonradan Güneydoğu Anadolu Bölgesi ne çekilerek burada kent devletleri kurmuşlardır Bu devletlere Geç Hitit şehir halkı Devletleri denilmiştir MÖ VII yüzyılın sonlarına dürüst bu büyük kasaba devletleri Asur Devleti ne bağlandı Türkiye de Pers egemenliği gerçekleşince Geç Hitit Devletleri baştan sona Pers hâkimiyetine girdi
b) Frigyalılar:
Frigya, Batı Anadolu nun geniş bir kısmının az daha MÖ 1000 yıllarındaki adıdır Frigyalı lar devletlerini MÖ 1200 yıllarında Sakarya Nehri havzası merkez elde etmek üzere Kızılırmak a kadar olan bölgede kurmuşlardır Anadolu ya boğazlar aracılığıyla gelmişlerdir Devletin kurucusu Gordios, başkent Gordion (Polatlı yakınlarında) şehrine de adını vermiştir Frigyalı lar, Kral Midas zamanında en geniş sınırlarına ulaşmışlardır Frigyalılar MÖ 800 lerde Karadeniz in Kuzeyinden gelen Kimmerlerin egemenliğine girmişlerdir MÖ 600 lerde de Lidya Krallığı nın egemenliğine girdiler
c) Lidyalılar:
Lidya bugünkü Gediz ve Küçük Menderes nehirleri aralarında kalan bölgenin ilk çağdaki adıdır Lidyalılar MÖ 1200 lerde Anadolu ya geldiler Önceleri Hitit ve Frig hâkimiyetinde yaşadılar Giges zamanında
(MÖ 687) bağımsız bir devlet oldular Devletin başkenti Sard şehridir Kral Giges Kimmerlerle mücadele etmiş, ülkesinin sınırlarını Kızılırmak Nehri ne kadar genişletmiştir Son Kral Krezüs zamanı Lidya nın en parlak dönemi oldu Bu sırada Adalar Denizi ne çıkmak isteyen Persler Lidya üzerine yürüye yürüye bu devlete son verdiler (MÖ 546)
d) İyonyalılar:
İyonya izmir ile Büyük Menderes Nehri aralarında kalan kıyı bölgesinin adıdır MÖ 700 yılında Yunanistan dan göç eden Akalar iyonyalılar adı altında Batı Anadolu da kurdukları şehir halkı devletlerine yerleştiler Bunların en önemlileri Milet, Efes, Foça ve izmir (Smyrna) dir Tarihte ilk defa deniz ticaret kolonileri kuran kavim iyonlardır iyon kent devletleri MÖ VII yüzyılda Lidya nın egemenliğine girdi sonradan Pers imparatorluğu na bağlandılar
e) Urartular:
Urartu Devleti Asya kökenli Hurriler kadar MÖ IX yüzyılda Van Gölü ve çevresinde kurulmuştur Başşehri Tuşpa (Van) dır Devletin kurucusu I Sardur dur Takriben 200 yıl baştan başa Doğu Anadolu da kayda değer bir baskı oluşturdular Önce Kafkasya dan gelen Kimmerler daha sonra da Saka akınlarıyla sarsıldılar MÖ 600 de Medler Urartu hakimiyetine son verdiler *
