eski çağlardan günümüze kadar hukuk!!! eski çağlardan günümüze dek yazı eski çağda hukuk hammurabi yasaları hangi şartlarda ortaya çıkmıştır Hukuk sistemlerinde en çok aranan nitelik,yasaların açık şekilde kavranabilir olması ve katiyet göstermesidirÖzellikle yazının icat edilmesinden sonradan bütün yasalar yazılı ışık halkası getirilmiştirYasal kurallar sistemli şekilde toplanmış,açık sözlülük ve kesinlik kazanmış ve zahmetsizce başvurulacak ışık halkası getirilmiştir Tanıdık en eski yasa derlemelerinden biri, Babil kralı Hammurabi’nin koyduğu yasalardır300 değin yasadan oluşan bu derleme,bugün de var olan alım satım,servet,iş sözleşmesi,evlenme,hırsızlık ve adam öldürme gibi sorunları ele almıştı Değişik bir tür yasa da Musa’nın İsrail oğullarına Sina dağından getirdiği öne sürülen ve On Dikte olarak tanıdık yasalardırBunlar yaklaşık olarak tüm dünyada hukukun biçimlenmesine kaynaklık eden etik ilkelerini içeriyordu * Eski Yunanlılar yasalara insancıl özellik vermeye çalışmışlardıO dönemlerde toplumun ihtiyaçlarını karşılamayan birtakım kurallar vardıZira mevcut yasaların tanrılar göre konulduğunu,bunların değişmez olduğunu sanıyorlardıAma Solon,yasaları değişim gücünü elde edince toplumu tekrar örgütlemeyi karşılayan kurallar koyduAdaletsiz olan borçları kaldırdıHalkın ekonomik durumunu düzelten çoğu reformlar getirdiAma o dönemlerin sosyal şartları içinde yargı ve görevler ile toplum üyelerinin birbiriyle çatışan çıkarlarını dengelemesi epeyce zordu Romalılar her işte olduğu gibi hukuk alanında da pratik uygulamaları tercih etmişlerdiRomalı yasa koyucuların düşüncesi,ülke yönetiminin etkinliği ve düzeniydiMÖ 450 yılında bir değişiklik yasa derlemesi olan Oniki Levha Yasası temeldirSonra geliştirilen ilavelerle MS altıncı yüzyılda son şeklini aldıBöylece modern hukukun da temelini oluşturdu * ABD Anayasası ‘Biz millet’diye başlarYeni belirlenmiş olan ülkede yasal yetkinin krallardan veya diğer yöneticilerden değil,kendi yurttaşlarından kaynaklandığını belirtir 1804 yılında Fransız yasaları derlenmiş ve ilk büyük uygar yasa özelliğini kazanmıştırBu derleme Fransız ve Roma hukukuna dayanıyorduKuzeyin geleneksel hukuku ile güney geleneklerinin bir uzlaşmasıydıDevrim öncesi yasaları ile köklü değişiklik sonrasının yenilikleri iç içedir Çeşitli ülkelerin hukuki sistemleri ayrı etkilerin izlerini taşırMedeni hukuk büyük ölçüde Roma’dan kaynaklanırGenel hukukta yargıçlar,yasa karşısında her insanın eşdeğer olması ilkesini gözetirlerBenzer davalarda daha önce küskün olan kararlar da göz önünde tutulur * Modern dünyada pekçok hukuk sistemi bulunmakla beraber çoğu prensip ve yöntemlerin kaynağı aynıdırBu nedenle açıklanmış gruplarda toplanabilirlerEn büyük iki grup vardırBirincisi,büyük bölümü uygar hukuktan oluşan sistemlerdirDiğeri ise genel hükümleri kapsar Medeni hukuk sistemleri Roma hukukunun deney ve düşüncelerini temel alırGenel hükümlere dayalı sistemler ise İngiliz hukukundan kaynaklanır * Hepimiz yasalara uyulması gerektiğini bilirizAksi halde yaptırımların hiç te tatsız yanları ile karşısında karşıya kalırızPara cezası,hapis veya öteki kısıtlamalar hiçbirimizin istek etmediği örneklerdirOysa az kalsın hepimiz jurnal yaşantımızı sürdürürken bu cezaların varlığını böylece düşünmeyizZira yasaların, istediğimiz hayat biçimini koruduğunu peşinen kabul etmişizdirYasalara uymamızın nedenlerinden biri,yaptırımlardan kaçınma isteğidirBir diğer niçin de yasalara uymanın bir gelenek olmasıdır * Yasal yetkinin kaynağı nedir?JeanJacques Rousseau,yasaların uygulanabilecek değerde olmaları için yurttaşlar tarafından özgürce kabul edilebilecek bir toplum sözleşmesi statüsüne sahip olması gerektiğine inanıyorduJohn Austin ise yasaların yönetenden yönetilene verilen bir dizi buyruktan diğer bir şey olmadığını savunmuştuFriedrich von Savigny yasayı,bir ulusun ruhundan,çevreden ve tarihinden doğal olarak meydana çıkan bir şey olarak tanımlamıştıGerçekten de her ülkenin yasal sistemi kendine özgü nitelikler gösterir * Her ne değin yasalar ülkeden ülkeye değişseler bile bazı temel kavramlar bütün hukuk sistemlerinde aynıdırBunların en önemlisi yargı kavramıdırBu kavram bireyin ihtiyaçları ile toplumun ihtiyaçları arasındaki sınırdırBöyle bir sınırı bireyin çıkarları ile öteki bireylerin çıkarları arasında da düşünebilirizDaha bir genelleştirme yaparsak,adaletin, halk hukuku ile özel hukuk arasındaki hudut olduğunu söyleyebiliriz * Ancak adaletin sağlanmasında birçok problem ortaya çıkmıştırHem şu kişiye ayrıca de bu kişiye uygulanan bir yasanın baskıcı özellik taşıdığı öne sürülürHerhangi bir kişi için adaletli olan bir yasa,başkası için adaletsiz olabilirAma benimsemek gerekir ama yasa koyucular toplumun her üyesi için ayrı olarak yasa yapamazlarYasalar toplumun bütünü için yapılırBir çok hukuk sisteminde bu tür adaletsizlikleri giderecek çareler ortaya konulmuşturBazı toplumlarda yargıçlara yasaları her türlü özel durumu gözönünde tutarak uygulamaları için yetki verilmiştir Jurnal yaşantımızda bir takım hallerde kuralların çiğnenmesi yasalarda yer alırÖrneğin itfaiye araçları ile ambülanslar ivedi durumlarda trafik kurallarına uymazlar KAYNAK: The Joy of Knowledge Encyclopaedia