Eski Ekonomi Bakanı Çelebi: '8 Milyondan Fazla İnsan Yoksullaşma Sınırlarını Aşmış Durumda'

Eski İktisat Bakanı Işın Çelebi, '8 milyondan fazla emekli bu şartlarda fakirleşme sonlarını aşmış durumda, hayat kahrı içinde. Meğer herkesin kendini inançta hissedeceği bir hayat seviyesine muhtaçlık var' dedi.


"Yabancı sermaye, inançsız ortama girmez"



Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Eski İktisat Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi özel bir televizyon programında yaptığı açıklamalarda 2022 beklentilerini lisana getirdi. Prof. Dr. Işın Çelebi, 2021’in her manada güç bir yıl olduğunu ve bilhassa inanç ortamının tekrar oluşması gerektiğini söyledi. Çelebi, 'Enflasyon lakin inanç ortamında düşer. Yabancı sermaye, inançsız ortama girmez' dedi.

Faizde ve kurda çok kıymetli dalgalanmalar olduğuna belirten Işın Çelebi, 2022 yılının tekrar itimat ve huzur ortamının sağlandığı bir yıl olması gerektiğini belirtti. Merkez Bankası Başkanı’nın mart ayından sonra vazifesine başladığını ifaden Prof. Dr. Işın Çelebi, “Kesintisiz 4-5 yıl misyonuna devam etmeli. Türkiye’nin memnun ve huzur içinde yoluna devam etmesi için istikrara gereksinim var” dedi.

"Gelir dağılımın tekrar düzenlenmesi lazım"



Belirsizlik halinin ortadan kalkmasının kıymetine değinen Prof. Dr. Işın Çelebi, “Beşerler, ekonomik göstergelerden kuşku durmamalı, kaygı etmemeli. Yani herkes, kur şu noktaya kadar yükselecek, faiz bu olacak diyebilmeli” dedi.

Akdeniz Üniversitesi’nde Prof. Dr İsmail Tufan ve takımının yaptığı bir araştırmaya nazaran Türkiye’de şu anda 8 milyondan fazla 65 yaş üstü emekli olduğunu tabir eden Prof. Işın Çelebi, “Aldıkları fiyat 3.000 liranın altında. Harikulade bir gelir dağılımı bozukluğu var. Bu manada gelir dağılımın tekrar düzenlenmesi lazım. Taban fiyat artışı oldu, vergi muafiyetleri oldu ancak bunlar emeklilere yansıtılmadı şimdi. Bu 8 milyondan fazla emekli bu şartlarda fakirleşme sonlarını aşmış durumda, hayat derdi içinde. Meğer herkesin kendini inançta hissedeceği bir hayat seviyesine muhtaçlık var” açıklamalarında bulundu.

"Gelirler ne kadar artırılsa da enflasyon karşısında eriyor"



Enflasyon anketine ait değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Işın Çelebi, öncelikle iktisadın bir bilim olduğunu vurgulayarak, 2022’de her şeye sıfırdan başlamak gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Işın Çelebi, “Anketteki en düşük Aylık TÜFE oranı 5.5 ve yıllık en düşük TÜFE iddiası ise 26.4. 54 olan üretici fiyat endeksinin de 55-56 olduğunu farz edelim. Ortalaması 37’yi geçiyor. Bu çok yüksek bir enflasyon. Gelir dağılımını ve ömür standartlarını darma duman ediyor. Çarşıyı pazarı çok etkiliyor” dedi.

"Global enflasyonun tesirlerini 2022'de hissedeceğiz"



Prof. Dr. Işın Çelebi, küresel enflasyon ile yurt içi enflasyonun iç içe geçtiğini lisana getirdi. Türkiye’nin şimdi küresel enflasyonun tesirlerini hissetmediğini belirtti. Bunun büyük sorun yaratacağı değerlendirmesinde bulunan Prof. Dr. Işın Çelebi, “FED, bugün ABD’de enflasyon oranı yüzde 6,3’e çıkarmış, yüzde 7’ye çıkma ihtimali de var. Bundesbank, Almanya’da yüzde 5 oranında bir enflasyon olduğunu söylüyor. Bu son 30 yıl için Almanya’daki en yüksek sayı” diye konuştu.

Türkiye’nin ise Merkez Bankası’nın yeni yayınladığı rapora nazaran enflasyon maksadını orta vadede yüzde 5 olarak belirlediğini hatırlattı. Türkiye’nin şayet AB yolunda ilerlemeye devam edecekse, bu yüksek enflasyon olayını çözmesi gerektiğinin altını çizdi.

"Toplumda hukuk ve adalet nizamı net olmalı"



Prof. Dr. Işın Çelebi açıklamalarını şöyle sürdürdü.

“Yani biz 2022’de enflasyon oranını yüzde 25’lerden alıp hangi noktaya indireceğiz? 2023 yılında yüzde 5 enflasyona ulaşabilecek miyiz? Almanya’nın bugün yüzde 5,3 oranında bir enflasyona eriştiği noktada, Türkiye olarak 2 -3 yıl içinde bu orana ulaşmamız için ne yapmamız lazım? Bunların cevapları belirli. Biz bunları yaptık daha evvel. Yabancı sermaye girişinin kesinlikle artırılması koşul. Bunun için de toplumda hukuk ve adalet sistemin net olması gerekiyor. Herkesin sisteme itimat duyması lazım. Enflasyon lakin itimat ortamında düşer. Yabancı sermaye, inançsız ortama girmez.”

"2005-2010 ortası enflasyonla çaba en başarılı yıllar"



Türkiye’nin enflasyonla çabada en başarılı olduğu devrin 2005 – 2010 ortası olduğunu tabir eden Prof. Dr. Işın Çelebi, “Bu periyotta AB’ye tam üyelik yolunda adımlar atıldığı için 100 milyar dolarlık kaynak girişi oldu ve Türkiye’de piyasalar sakinleşti. Türkiye’ye yabancı sermeye girişi epeyce, yüksek teknoloji eserleri girdikçe ve memleketler arası alanda rekabet gücü arttıkça enflasyonun düştüğünü gördük” dedi. 

Pandemi nedeniyle dünyada da fazla para basıldığına belirten Prof. Dr. Işın Çelebi, “FED’in faiz artırmaya muhtaçlığı var. 3 periyot artıracağını söyledi lakin yapamayacak. ABD’nin borcu toplam 29 trilyon dolar. GSMH ise 14 milyar dolar düzeyinde. Faizi artırdığı sürece eksi yazmaya başlayacak. Bu faizleri ödeyemez. Likidite genişlemesi, pandemi periyodunda belli bir istikrar sağladı. Bu borç yapısı içinde faiz oranlarını artırabileceklerini düşünmüyorum. Biz bu durumun tesirlerini 2022’de hissedeceğiz. Bu manada enflasyonla çabada döviz arzını artırmamız gerekiyor. Hem ihracatla hem de yabancı sermaye ile. Piyasa istikrarını kendi sistemi içinde sağlamamız gerekiyor” (DHA)