Eskiden günümüze kadar kullanılan ölçü birimleri

eski ölçü birimleri
yeni ölçü birimleri
eskiden hangi ölçü birimleri kullanılıyordu

ESKİ UZUNLUK ÖLÇÜLERİ

Bina ve mimar arşını
75,8 cm'dir Bu arşının uzunluğunda zamanla şartların değişmesi oldu Üçüncü Selim Han abanoz ağacından bir mimar arşını yaptırdı Bunun ölçü olarak kullanılmasını istedi ve kütüphaneye kaldırttı Bunun bir tarafı 24 parmağa ve her parmak 10 hat'ta bölündü Böylelikle bu bölümle basımevinde kullanılan punto büyüklükleri de alınabilecekti Diğer tarafı yalnızca 20 eşdeğer parçaya bölündü Kıymetli kumaşları bilhassa ipekleri ölçmede endaze kullanılırdı (endaze 65,25 cm'dir)
Türkiye'de 26 Mart 1931 tarih ve 1782 sayılı kanunla, arşın ölçü birimi kaldırılıp, yerine metre sistemi kabul edildi 1933'ten sonradan da arşının tüm çeşitleri adamakıllı ortadan kaldırılıp metre sistemine geçildi
Zirai mimari, arşın ve endaze ölçü birimlerinin yan ve üstteki katları aşağıda gösterilmiştir

Çarşı arşını
Daha çok çarşı ve pazarda kullanılırdı Metre hesabıyla çarşı arşını 68 cm'dir



ENDAZE
1 endaze 8 rubu
1 rubu 2 kirah
1 çarşı arşını 8 rubu

ZİRAİ
1 merhale 2 berid
1 berid (menzil) 4 fersah
1 fersah 3 eksen
1 eksen 2500 zirai
1 kulaç 2,5 zirai

PARMAK
1 parmak 12 hat
1 hat 12 nokta

GÜNÜMÜZ ÖLÇÜSÜ METREYE KADAR KIYASLAMA
1 parmak 12 hat 0,03157 m
1 hat 12 nokta 0,00263 m
1 nokta 0,00022 m
1 kulaç 2,5 zirai 1,895 m (ip boyu, su derinliği, kuyu derinliği vb için)
1 kara mili 2500 zirai 1895 m (kara yolculuğundaki mesafeler için)
1 fersah 3 aks 7500 zirai 5685 m
1 berid (menzil) 4 fersah 12 dingil 30900 arşın 22740 m
1 merhale 2 berid 45080 m
1 çarşı arşını 8 rubu (urup) 0,680 m (kumaş için)
1 rubu 2 kirah 0,085 m
1 kirah 0,0425 m
1 endaze 8 rubu (urup) 0,650 m
(gelişen ipek fiyatlarına karşılık konulan ölçü birimi) *