iltasyazilim
FD Üye
Eskişehir Kurşunlu Külliyesi
Yapılış Tarihi 16yy 1515
Bani Acem Ali ?
Eskişehir ’in Odunpazarı semtinde inşa edilen külliye 16 yy ’a tarihlenmektedir Banisi Çoban Mustafa Paşa ’dır Caminin üstünde bulunan kitabeye tarafından 1515 tarihine dayandığı anlaşılmaktadır Yapının mimarı kesinkes bilinmemektedir Yalnız Acem Ali göre inşa edildiği düşünülmektedir Yapının birimlerinden olan kervansarayı ise Mimar Sinan ’ın tamir ettiğinden söz edilmektedir 1832 yılından günümüze kadar çeşitli dönemlerde yenileme geçiren bu inşa topluluğu Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından başka birimlere dönüştürülmüştür Külliye içinde yer alan cami, şadırvan, imaret, aşocağı, kervansaray, sıbyan mektebi, medrese (hanikah), tabhane birimlerinden yalnızca camii, sıbyan mektebi, kervansaray, aşevi, konuk evi ve mutfak bölümleri sağlam olarak günümüze ulaşabilmiştir
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii; Kare planlı olarak yapı edilen yapı, kesme taştan yapılmıştır Merkezi kubbe planıyla planlanmış olan camiinin, beş gözlü son cemaat yeri bulunmaktadır Her bir göz geçişlerin pandantiflerle sağlandığı kubbeyle örtülmüştür ve kubbe içleri epeyce başarılı kalem işleri ile süslüdür Gözleri ayıran misket sütunlar, sivri kemerler de renkli taş kullanımı görülmektedir Camiinin cümle kapısı hafif içerde olup, basık kemerlidir ve üzerinde bir yazıt yer almaktadır Girişin derhal yanına ahşaptan üretilmiş kadınlar mahfili bulunur yalnız bu orijinal yok, daha sonra eklenmiştir Yapının harim kısmı sadece kalem işleri ile süslenmiştir Camiinin tüm kubbeleri dışarıdan kurşun ile kaplandığı için bu adı almıştır Yapının önünde bulunan şadırvan altıgen planlı olarak yapı edilmiştir, lakin geçirdiği onarımlar sonucunda orijinalliğini yitirmiştir
Medrese; Külliyenin güneydoğu köşesine yerleştirilmiş olan yapı L plan şemasındadır Camiiye tarafından kod farkı daha yüksek olup, giriş batıdandır Oval basamaklar ile çıkılan kısım ahşap çatılı ve revaklıdır Bu revakların peşinde dershane odalarının olduğu düşünülmektedir Medrese doğu, batı ve güney cephelerine açılan dikdörtgen pencereler ile ışık alması sağlanmıştır Yapımında kesme taş, moloz taş ve tuğla kullanılmıştır Inşa Lületaşı Müzesine dönüştürülmüş olup, halka hizmet vermektedir
Misafirhane; bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü Eskişehir Iletişim Bürosu olarak hizmet vermektedir
Yemekhane; Dikdörtgen planlıdır Yapı malzemesi olarak düzgün kesme taş, moloz taş ve tuğla kullanılmıştır Bir ara müze olarak kullanılmıştır
Kervansaray; Dikdörtgen planlıdır Mekan doğu, batı ve güney duvarındaki on iki mazgal pencere ile ışıklandırılması sağlanmıştır Bugün Odunpazarı Belediyesi Düğün Salonu olarak hizmet vermektedir
Sıbyan Mektebi; Camiinin doğusunda yer almaktadır Mektebin üç yöne ikişer kemerle açılan revakları bulunmaktadır Devşirme olan sütunların taşıdığı başlıklar Bizans başlığıdır Yapı cephelerine açılan üç penceresi ve kasnağındaki iki parlak feneri ile ışıklandırılması sağlanmıştır Üst örtüsü kurşunla çizgili olan yapı, bugün boştur *
Yapılış Tarihi 16yy 1515
Bani Acem Ali ?
Eskişehir ’in Odunpazarı semtinde inşa edilen külliye 16 yy ’a tarihlenmektedir Banisi Çoban Mustafa Paşa ’dır Caminin üstünde bulunan kitabeye tarafından 1515 tarihine dayandığı anlaşılmaktadır Yapının mimarı kesinkes bilinmemektedir Yalnız Acem Ali göre inşa edildiği düşünülmektedir Yapının birimlerinden olan kervansarayı ise Mimar Sinan ’ın tamir ettiğinden söz edilmektedir 1832 yılından günümüze kadar çeşitli dönemlerde yenileme geçiren bu inşa topluluğu Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından başka birimlere dönüştürülmüştür Külliye içinde yer alan cami, şadırvan, imaret, aşocağı, kervansaray, sıbyan mektebi, medrese (hanikah), tabhane birimlerinden yalnızca camii, sıbyan mektebi, kervansaray, aşevi, konuk evi ve mutfak bölümleri sağlam olarak günümüze ulaşabilmiştir
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii; Kare planlı olarak yapı edilen yapı, kesme taştan yapılmıştır Merkezi kubbe planıyla planlanmış olan camiinin, beş gözlü son cemaat yeri bulunmaktadır Her bir göz geçişlerin pandantiflerle sağlandığı kubbeyle örtülmüştür ve kubbe içleri epeyce başarılı kalem işleri ile süslüdür Gözleri ayıran misket sütunlar, sivri kemerler de renkli taş kullanımı görülmektedir Camiinin cümle kapısı hafif içerde olup, basık kemerlidir ve üzerinde bir yazıt yer almaktadır Girişin derhal yanına ahşaptan üretilmiş kadınlar mahfili bulunur yalnız bu orijinal yok, daha sonra eklenmiştir Yapının harim kısmı sadece kalem işleri ile süslenmiştir Camiinin tüm kubbeleri dışarıdan kurşun ile kaplandığı için bu adı almıştır Yapının önünde bulunan şadırvan altıgen planlı olarak yapı edilmiştir, lakin geçirdiği onarımlar sonucunda orijinalliğini yitirmiştir
Medrese; Külliyenin güneydoğu köşesine yerleştirilmiş olan yapı L plan şemasındadır Camiiye tarafından kod farkı daha yüksek olup, giriş batıdandır Oval basamaklar ile çıkılan kısım ahşap çatılı ve revaklıdır Bu revakların peşinde dershane odalarının olduğu düşünülmektedir Medrese doğu, batı ve güney cephelerine açılan dikdörtgen pencereler ile ışık alması sağlanmıştır Yapımında kesme taş, moloz taş ve tuğla kullanılmıştır Inşa Lületaşı Müzesine dönüştürülmüş olup, halka hizmet vermektedir
Misafirhane; bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü Eskişehir Iletişim Bürosu olarak hizmet vermektedir
Yemekhane; Dikdörtgen planlıdır Yapı malzemesi olarak düzgün kesme taş, moloz taş ve tuğla kullanılmıştır Bir ara müze olarak kullanılmıştır
Kervansaray; Dikdörtgen planlıdır Mekan doğu, batı ve güney duvarındaki on iki mazgal pencere ile ışıklandırılması sağlanmıştır Bugün Odunpazarı Belediyesi Düğün Salonu olarak hizmet vermektedir
Sıbyan Mektebi; Camiinin doğusunda yer almaktadır Mektebin üç yöne ikişer kemerle açılan revakları bulunmaktadır Devşirme olan sütunların taşıdığı başlıklar Bizans başlığıdır Yapı cephelerine açılan üç penceresi ve kasnağındaki iki parlak feneri ile ışıklandırılması sağlanmıştır Üst örtüsü kurşunla çizgili olan yapı, bugün boştur *