Eskişehirin Yöresel Yemekleri

Eskişehirin Yöresel Yemekleri,

Toğga Çorbası: Et suyu ile pirinç kaynatılır Yumuşayınca öbür bir kapta un, yumurta ve yoğurt suyla ezilerek çorbaya katılır Kaynayınca tereyağ, kımızı biber ve nane kızdırılarak dökülür Aynı çorba göce kaynatılarak yapılırsa göce çorbası adını alır

Miyane Çorbası : 2 çorba kaşığı kadar tereyağında 15 kahve fincanı ölçüsünde un hafif kavrulur 4 kadeh tavuk suyu, bu una yavaşça eklenir Karıştırılarak kaynatılır Tuzu konur Limon sıkılarak içilir yada çorbanın üstüne ham domates rendesi konur

Düğü Köftesi Çorbası : Düğü, tuzlu ve un hamur yapılır Fındıktan biraz minik elde yuvarlanır Yağda kıyılmış biberler hafif kavrulur sonradan domates rendesi ek edilir, birazcık çevirdikten sonradan 1 yumurta kırılır ve karıştırılır ve üstüne kaynar su ek edilir Kaynayan suya hazırlanan hamurlar salınır 10 dk beraber pişirilir ve servise sunulur

Tutmaç : Ayıklanıp yıkanmış olan yeşil mercimek birazcık suda en ince ayrıntısına kadar haşlanır Üstüne 4 kadeh su ya da et suyu ek edilerek kaynatılır Kaynamakta olan mercimeğe iki su bardağı erişte (ev makarnası) ilave edilerek pişirilir, kabarmaya bırakılır 4 çorba kaşığı tereyağ ya da margarin eritilerek yarpız içine atılıp kavrulur ve yemeğe dökülür İki diş sarmısak katılıp üzerine yoğurt ilave edilip karıştırılarak servis yapılır

Bamya Çorbası : Bamyalar 1 peçete arasında ovulur (Kenar kılçıklarının çıkması için) 1 tencere üzerine çıkacak dek su konur bir tutam tuz atılıp yarım saat haşlanır İplerinden sıyrılıp hazırlanır, kuşbaşından küçük doğranmış etlerde bambaşka bir kapta haşlanır soğan yağda pembeleştirilir Sulandırılmış salça ek edilir, 1 taşım kaynatılıp et suyu dökülür kaynamaya başlayınca limon suyu dökülür Haşlanmış bamya ve etlerde dökülür Tuzlu koyup yarım saat pişirilir Servise hazırlanır

Harşıl : Ispanak yıkanıp süzülür ve haşlanır, haşlanmış ıspanak püre haline getirilir, yoğurt ince kıyılmış taze soğan ve çerkez tuzu ek edilerek karıştırılır, bu karışım ıspanakla karıştırıldıktan sonra haşlanmış iki adet yumurta ile süslenip servise sunulur

Kelem Dolması (lahana Dolması) : Lahanalar bir tencerede tuz suda erimeyecek şekilde haşlanır suyu süzülüp sıkılır 1 cm eninde boylu boyunca ince şeritler halinde getirilir Öbür bir kapta soğan rendelenir Kıyma, bulgur, salça, tuz, karabiber ile bir avuç su katılarak içi yoğrulup hazırlanır Doğru fındık büyüklüğünde parçalar alınıp şerit haline getirilmiş lahanalara döndürerek sarılır Pişeceği tencerenin dibine acı biber çıtlatılıp yerleştirilir Dolmalar dizilip kenarlarına sarmısaklar konur 1 su bardağı su konup kısık ateşte pişirilir

Katlama Böreği : Un, yoğurt, akıcı yağ, su ve tuzlu karıştırılarak yumak haline getirilip dinlendirilir Azıcık un ve nişasta ile tavlanıp, yedi pazı (yufka) açılır Açılan her pazı yağlanır Sonradan bu pazılar rulo haline getirilir ve birer parmak arayla kesilir Kesilen hamurlar yeniden açılır ve bol yağda kızartılır Kabarması için de göbek kısmına kaşıkla hafifçe vurulur Piştikten sonra üzerine bir miktar toz ya da pudra şeker ek edilerek servis yapılır

Çerkes Sofrası (Abısta) : Süt ve su büyükçe bir tencereye konularak tuz ek edilip 90 derece kaynatılır, kaynar suyun içerisinde darı unu ilave edilerek tahta kaşıkla kaynatılmak suretiyle pişirilir Karışım sertçe bir hamur haline gelinceye kadar pişirildikten daha sonra sofraya alınır ve dairesel bir şekilde sofra üzerine yerleştirilir, ortası kaşıkla oyulduktan daha sonra içerisine tereyağı konulur, etrafına çerkes peyniri dizilir ve ayrı bir tabak içerisinde önceden hazırlanan çerkes tavuğu ile birlikte sıcak olarak servise sunulur

Yufkalı Büryan (Börek) : Piliç haşlanarak, kemiklerinden ayrılarak, iri olarak parçalanır Diğer tarafta zeytinyağında önce bademler kızartılarak bir tabağa alınır Soğan benzer yağda sarartılır Haşlanmış pirinç ilave edilerek 12 dakika karıştırılır Tavuk suyu 3 bardak ilave edilir Pilav gisi pişirilir Suyunu çekince üstüne diğer iç malzeme eklenir (et, badem, baharat) Yoğrulan hamur baklava usulü nişasta ve un ile bir bir açılarak ve araları yağlanarak 4 yufka tepsiye kenarları taşırılarak döşenir Ortasına hazırlanan iç konur Öteki 4 yufka buruşturularak, üstüste yağlanarak konur Alttan taşırılan yufkalar kenarları kıvrılarak kapatılır Üzeri yağlanır Sıcak fırında üzeri pembeleşinceye değin pişirilir Sıcak olarak servis yapılır

Arabaşı : Una su ve tuzlu katılarak bulamaç halinde pişirilir Tepsiye dökülüp, dondurulur Ufak ufak kesilir, tepsinin ortası açılır Bir tas içinde tavuk suyuna limon ve acı biber konur Yerken hamur, tavuk suyu ile beraber çiğnenmeden yutulur

Mercimekli Bulgur Pilavı : Soğan ince doğranır, tereyağında pembeleştirilir 1 yemek yemek kaşığı salça ve domates rendesi de eklenir Et suyu konur 1 ölçü su, 1 ölçü bulgur göz önünde bulundurularak, su kaynayınca bulguru atılır Tuzlu, karabiber konur İnmesine yakın içine haşlanmış mercimek, bir su bardağı ölçüsünde eklenir

Düğün Pilavı : 1 ölçü pirinç tuzlu sıcak su ile haşlanır, bekletilir öte yandan tavuk yada kuşbaşı et haşlanır, pişirilir 1 avuç nohut haşlanır, hazırlanır, Pirinçler bol suyla yıkanır Tencerede tereyağ eritilir, yağ kızınca pirinçler içine atılır, kavrulur Sonuna içten nohutlar, en son etler yağda kavrulur Pirinçler parlayınca 1 ölçü pirince 2 ölçü su ölçüsünde et suyu konur Tuzlu, karabiber, türlübahar konur Hafif ateşte demlendirilir

Haşhaşlı Gözleme : Un, su, tuzlu ile kulak memesi kıvamında hamur yoğrulur Kavrulmuş, çekilmiş haşhaş akışkan yağla inceltilir İçine azıcık tuz konur Hamurdan elma büyüklüğünde bezeler yapılır Oklavayla, fazla ince olmayan 2530 cm çapında yufka açılır Üzerine hazırlanan haşhaş sürülür Bir kenarından başlayarak ve aralara da haşhaşlı karışım sürülerek 34 kat olarak katlanır Benzer operasyon enine olarak da yapılır Bu Nedenle kare şeklinde, katı bir gözleme elde edilir Bu gözleme, oklavayla, kare biçimi korunarak açılır 20x20 cm büyüklüğüne ulaşır Toprak saçta, ana kapı odunuyla, yağlayarak, orta ateşte ağır ağır pişirilir

Mercimekli Mantı : Un, tuzlu, 1 yumurta ve suyla hamur yoğrulur Yufka açılır Kareler biçiminde kesilir İçine haşlanmış mercimek, tuz, karabiber karışımı konur Her kare ayrı ayrı mantı biçiminde kapatıldıktan sonradan yağlanmış tepsiye dizilir Ocağın üstünde çevire çevire altı kızartılır Sonra üstüne kaynayan su konup pişirilir Sarmısaklı yoğurtla servis yapılır Üstüne yağ gezdirilir

Ağzı Açık : Yukarıda anlatılan katmer hamuru son kez ayrıntılarıyla açıldıktan sonradan kareler biçiminde 10x10 cm boyutunda kesilir İçine haşlanmış mercimek, tuzlu, karabiber karışımı konur Karenin iki kenarı, dikdörtgen olacak biçimde kapatılır Daha Aşağı ve üst kenarları açık kalır Bunlar, yağlanmış tepsiye dizilir Fırında pişirilir

Çiğbörek(ÇibörekŞırbörek) : Kırım tatarlarına özgü olan yemeklerin başında gelmektedir Un, su, tuz karıştırılarak hazırlanan hamurun içerisine, soğan, baharat ve kıyma ile hazırlanan iç konulup dargın yağda kızartılır

Met Helvası : İsmini, met(çubuk) ve aşık kemiği ile birlikte oynanan bir sokak oyunundan almıştır Met Helvası, met oyunu sonucunda yenilen tarafın uzun kış gecelerinde helva çekmesiyle oluşan bir geleneğin ürünüdür Özel karışımlı bir hamurun şekerle birlikte lifli ülkü dönüştürülmesi ile oluşur

Boza: Sarı mısırın suyla kaynatılarak mayalandırılması daha sonra soğutularak süzülüp şekerle karıştırılarak birkaç gün bekletilmesiyle oluşan içecektir 1955 yılında özel karışımlı bozalarına Kara Kedi Bozacısı adıyla patent alan firmanın merkezi köprübaşı caddesindedir Çevre illerden bile boza olmak isteyenler görülür

Göbete : ilk olarak un maya kullanılmadan yoğurt ve margarinle yoğrulur Elde edilen hamur ikiye ayrılır Hamurun yarısı açılarak siniye yerleştirilir Daha evvelden hazırlanan iç araç gereç, kavrulmuş kıyma, karabiber ve haşlanmış pirinç hamurun üzerine sürülür Hamurun öteki yarısı ise iç malzemenin üzerine serilir Hamurun kenarları birleştirilir Üzerine yumurta sarısı sürülür Hamur baklava dilimleri haline geldikten sonradan tepsi içerisinde fırında pişirilir

Acıgıcı: Acı gıcı denilen (ısırganotu) otun uzun yapraklarından yapılır Dolma içi gibi bulgur, kavurma, tuzlu, baharat atılıp hazırlanan iç, yaprak sarar gibi sarılıp tencereye yerleştirilerek pişirilir

Bıtbıtı çorbası : Çok ince bulgur yoğurt ve tuz atılarak harlı ateşte karıştırılarak pişirilir, üzerine kızarmış yağ dökülür

Pasa : Pancar yapraklarından yapılır Pancar yaprakları yıkanıp haşlandıktan sonradan kıyılır, yağda kavrulup üzerine yumurta kırılır

Haside : Nişasta, şeker, su karıştırılarak yapılır Katılaştıktan sonra indirilir Üzerine tuzsuz tereyağı dökülür

Ekmek çeşitleri : Ekmek güya yapılan hamur işleri ise şunlardır Yufka, kalınca, bazlama, gözleme, pide, yağlı ekmek, delikli, simit, haşhaşlıcevizli ekmek gibi

Halkalı şeker ve akide şekeri: şeker sıcak hamur halinde iken duvardaki kancaya elle atılıp, yoğrularak beyazlatılması ve gerisinde renkli şeritlerle süslenip fitil halinde çekilmesi ile yapılır

Nuga helvası , cevizli yaz helvası , tahin helvası, tahin ve çövenden bir kürek yardımı ile yapılan Kürek helvası Eskişehirin geleneksel tatlarındandır *