Etkili bir araç paylaşımı şehir trafiğine soluk aldırabilir mi?

Yeni yayınlanan bir çalışmada paylaşılabilir bir taksi sistemi matematiksel olarak modelleniyor Çalışmanın sonuçlarına göre yolculuk mesafesini yüzde kırk oranında azaltmak mümkün Ulaşım ve trafik sorunu herşey biryana kaynakların kullanımı açısından bir paylaşım sorunudur Paylaşılabilir Taksi Sistemiulaşım sorununun kaynaklarına inmese de ortak ihtiyaçların planlanması için yeni bir paylaşım ve sahiplilik modelinin matematiksel olarak incelenmesi açısından önem taşıyor

Yeni yayınlanan bir çalışmada paylaşılabilir bir taksi sistemi yolcu memnuniyetine bağlı olarak matematiksel olarak modelleniyor New York şehir trafiğine ait veriler kullanılarak yapılan çalışmanın sonuçlarına göre sadece iki paylaşım ile toplam yolculuk mesafesini yüzde kırk oranında azaltmak mümkün New York Manahattan'da 2011 yılında, 13586 kayıtlı taksi tarafından yapılmış, 150 milyon taksi yolculuğu veri olarak alınmış, her yolculuk için aracın kimliği, rotasının GPS kordinatları ve zamanları kullanılmış

Problem, müşterilerin veya malların bir yerden alınıp başka bir yere belirli bir zaman ve rota dahilinde ulaştırılması olarak ele alınmış Bu tür problemlere klasik yaklaşım doğrusal programlama metodları iledir, yani çok değişkenli bir fonksiyonun belirlenen koşullar ile optimize edilerek en verimli çözümün bulunması Örneğin verimlilik koşulu her yolcunun belli bir duraktan alınıp gitmek istediği durakta bırakılması için geçen zaman ve rota olarak belirlenebilir Bu şekilde formule edilen bir problemin çözülebilirliği değişkenlerin ve denklemlerin sayısına bağlıdır Bu sebepten taksi yolculuklarının paylaşımı ile ilgili önceki çalışmaların pek çoğu küçük ölçekli rotalar ve yolcu sayılarıyla kısıtlı kalmıştı Oysa kalabalık şehirlerde taksi sistemleri binlerce taksiyi ve yolculuğu kapsar Bu çalışmada yapılan ise durakları birbirinden bağımsız noktalar olarak almak yerine birbirine bağlı bir ağ yapısı içinde modellemek

Matematiksel model nasıl kurulmuş ?




Paylaşılabilirlik parametresi k, servis kalitesi ? olsun Paylaşılabilirlik parametresi başlamış bir yolculuğa, eklenebilecek yeni yolculukların sayısını ifade ediyor Servis kalitesi ise paylaşımın gereği olarak yeni yolcunun bekleme zamanını gösteriyor

Yolculukları dört elemanlı bir dizi olarak sırasıyla başlangıç ve bitiş duraklarını ve zamanlarını ifade edelim Bu şekilde gösterilen herhangi iki yolculuğun paylaşılabilme kriteri ilk durağın diğerinin son durağından önce olmasıdır Bu kriterin sağlanması için rotaların ille de aynı yol üzerinde olması gerekmez, birbirine yakın sokaklar rota değişimi servis kalitesini geçmediği ölçüde tolere edilebilir

Paylaşılabilirlik sayısı (k) modeli ifade eden ağı karmaşıklaştırır, dolayısıyla problemin çözümünü doğrudan etkiler Örneğin makalede ele alınan veri ile k 2 olduğu zaman (yani sadece iki paylaşımlı yolculukları ele aldığımızda) problem uygulanabilir, k 3 olduğu zaman çözümü bazen bulabilirsiniz, k 4 ve büyük olduğu durumlarda ise karmaşıklık fazla olduğu için çözemezsiniz (bu metod ve bugünkü işlem kapasiteleri ile) Ama zaten bu tür durumlar toplu taşımaya giriyor ve daha farklı bir problem haline geliyor (Toplu taşıma için en verimli zamanlama ve rota problemi) Çalışmanın sonuçları k 2 olduğu durumlarda yani olabilecek minimum paylaşımda dahi kalabalık şehirlerde oldukça etkili kazanımlar sağlayabiliyor

Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız