Etnografya Müzesi Bilgi

Etnografya Müzesi Hakkında Bilgi
Ankara Etnoğrafya Müzesi

Etnografya Ankara ilinin Namazgah adıyla anılan semtinde, Müslüman mezarlığı olan tepede kurulmuşturMüze Vakıflar Genel Müdürlüğünce 15 Kasım 1925 tarihli Bakanlar Kurulu kararı gereğince, Ulusal Eğitim Bakanlığı'na müze tamamlanmak üzere bağışlanmıştır

1924 yılına kadar Anadolu ’da Kurtuluş Savaşı ’na katılan, milli kültüre tartma veren devrimciler, Türklerin maddesel ve manevi kültü mirasını içeren bir Etnografya Müzesi'nin kurulmasının gerekliliğine inanıyorlardı böylece Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver, eski mesai arkadaşı Budapeşte Etnografya Müzesi şeflerinden Türkolog J Meszaroş ’un müzenin kuruluşu konusundaki görüşleri sorularak, kendisine hizmet öneri edildiği, Prof Meszaroş ’un bakanlığa sunduğu 29 Kasım 1924 tarihli raporundan anlaşılmaktadır Böylece Insanlar Müzesi'nin kurulmasına hazırlık tamamlanmak üzere, 1924 ’te İstanbul ’da Prof Celal Esad (Arseven) başkanlığında, sonradan 1925 yılında İstanbul Müzeler Müdürü Halil Ethem (Erdem) başkanlığında, eser toplamak ve satın almak üzere özel bir kurul kurulmuştur Satın alınan 1250 adet eser, 1927 yılında inşası tamamlanan müzede teşhir edilmiştir Müze Müdürlüğü'ne de Hamit Zübeyr Koşay atanmıştır

15 Nisan 1928 yılında müzeyi ziyaret eden Gazi Mustafa Kemal Paşa (Atatürk) müze hakkında bilgi aldıktan sonra, Afgan Kralı Amanullah Han ’ın Türkiye ’yi ziyaretleri nedeniyle, müzenin açılmasına emir buyurmuşlardır Müze 1871930 ’da halka çözülmüş ve 1938 Kasım ayında Müzenin iç avlusu, geçici mezar olarak ayrılıncaya kadar açık kalmıştır Atatürk'ün naaşı 1953'de Anıtkabir'e nakline değin burada kalmıştır

15 yıl süreyle Etnografya Müzesi Anıtkabir görevini görmüştür Devlet başkanlarının, elçilerin, tanıdık olmayan heyetlerin ve halkın ziyaret yeri olmuştur Bu vakit içinde müzede incelemeler sürdürülmüş 614111956 tarihinde Uluslararası Müzeler Haftası nedeniyle zorunlu değişiklikler yapılarak, her tarafta halkın ziyaretine açılmıştır

Binanın mimarı Arif Hikmet (Koyunoğlu) Cumhuriyetin ilk dönem mimarlarının en değerlilerindendir

Yapı dikdörtgen planlı olup, tek kubbelidir Yapının taş duvarları küfeki taşı ile kaplanmıştır Alınlık kısmı misket olup üzerleri oyma süslüdür

Binaya 28 basamaklı bir merenle çıkılır 4 sütunlu, üçlü bir giriş sistemi vardır Kapıdan girilince kubbe altı holüne ve buradan da iç avlu denilen sütunlu kısma geçilir Buranın ortasına misket bir havuz yapılmış, çatı kısmı açık bırakılmıştır sonra bu iç avlu Atatürk'e geçici kabir olarak ayrıldığında, havuz bahçeye nakledilerek, çatısı kapatılmıştır İç avlunun etrafında simetrik olarak büyüklü küçüklü salonlar yer almaktadır Idare kısmı müzeye bitişik olup iki katlıdır

Müze önünde at üzerinde duran bronz Atatürk Heykeli 1927'de Ulusal Eğitim Bakanlığı kadar İtalyan Sanatkarı P Conanica'ya yaptırılmıştır

Etnografya Müzesi, Türk Sanatının Selçuklu Devrinden zamanımıza kadar sürekli örneklerinin sergilendiği bir müzedir

Anadolu ’nun değişik yörelerinden derlenmiş millet giysileri, süsleme eşyaları, kundura, takunya örnekleri, Sivas yöresi kadın ve erkek çorapları değişik keseler, oyalar, çevreler, uçkurlar, peşkirler, bohçalar, yatak örtüleri, gelin kıyafetleri, damat tıraş takımları eski geleneksel Türk sanatının birer temsilcileridir

Türklere özgü teknik malzeme ve desenlerle kendi içinde halı tekstil merkezlerinden Uşak, Gördes, Bergama, Kula, Milas, Ladik, Karaman, Niğde, Kırşehir yörelerine ait halı ve kilim koleksiyonu vardır

Anadolu Maden sanatının güzel örnekleri aralarında XVYüzyıldan kalma Memlük kazanları, Osmanlı şerbet kazanları, süt kabı leğen, sini, kahve tepsisi, sahanlar, taslar, mum makasları vb çeşitli madeni eserler vardır

Osmanlı Devri yayları, okları, çakmaklı tabancalar, tüfekler kılıç ve yatağanlar, Türk çini porselenleri ve Kütahya porselenleri, tasavvuf ve tarikat ile ilgili eşyalar, Türk yazı sanatının güzel örneklerinden levhalar bulunmaktadır

Türk ağaç işçiliğinin en güzel örneklerinden, Selçuklu Sultanı III Keyhüsrev'in tahtı (XIII yy), Ahi Şerafettin Sandukası (XIVyy), Nevşehir Ürgüp ’ün Damsa Köyü Taşhur Paşa Camii mihrabı (XII yy), Siirt Yüce Camii Mimberi (XIIyy) Merzifon Çelebi Sultan Medresesi Kapısı (XVyy) müzemizin manâlı eserlerindendir

VII Dönem TBMM üyesi Besim Atalay ’ın müzeye hediye ettiği koleksiyonu çeşitli devirlere ait Türk sanat tarihlerini içermektedir

Müzede bilhassa Anadolu etnografya ve folkloru, sanat tarihi ile ilgili eserleri içeren bir ihtisas kütüphanesi bulunmaktadır


Etnografya Müzesi Adres: Talatpaşa Bul Opera Ankara
Tel: (0312) 311 30 07

Kaynak: kulturgovtr *