Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Türkiye'nin bilhassa son yıllarda sıklıkla değişen iktisat modelleri dışa bağımlı olmayı gerektirirken, ithal bağımlı bir ihracat siyaseti izliyoruz. Bunun sonucu da kurlardaki her hareket iktisatta kelebek tesiri yaratıyor. Kelebek demişken, siyah kuğulara değinmemek olmaz! Siyah kuğu neydi; tesirli olan beklenmedik durumlar diye özetleyelim. İsteyenler aşağıdaki içeriğe de bakabilir. Evvel pandemi mi diye sorulurken, artık de savaş çıkınca emtia fiyatları bizi daha zoruna yöneltti: Euro mu dolar mı? Seçim güç olacak!
Euro, ABD doları karşısında 5 yılın en düşük düzeyini gördü
Rusya'nın doğal gaz faturalarını ruble olarak ödemeyen Polonya ve Bulgaristan'a doğal gaz sevkiyatını durduracağı açıklaması euroyu vurdu.
Euro, ABD Doları karşısında son 5 yılın en düşük düzeyine geriledi.
23 Şubat'ta Rusya Ukrayna'ya saldırmadan çabucak evvel 1,13 düzeylerinde olan parite (EURUSD) bugün, düne nazaran yüzde 0,18 kayıpla 1,06173'ten süreç görürken, gün içinde 1,06'nın altını test etti.
Commerzbank analisti Ulrich Leuchtmann, Rusya'nın önümüzdeki gün ve haftalarda öbür AB ülkelerine gaz sevkiyatını durdurma tarafında adım atması riskinin euroyu zayıflattığını belirtti. Leuchtmann, Rusya'nın AB'nin büyük kısmına gaz arzını durdurması halinde bölge iktisadı için resesyon riskinin ortaya çıkacağı ihtarında bulundu.
Avrupa panikledi!
AB Komite Lideri Ursula Von der Leyen, 'Gazprom'un Avrupalı müşterilerine gaz sevkiyatını durduracağı açıklaması Rusya'nın gazı bir şantaj aracı olarak kullanma teşebbüsünün yeni bir örneği' açıklamasını yaptı.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, Rusya'dan doğal gaz alımı için ödemelerin Gazprombank'a euro olarak transfer edilecek paranın rubleye dönüştürülmesi yolu ile yapacaklarını duyurdu. Macaristan'ın akabinde Avusturya Başbakanı Karl Nehammer de, hükümet üyelerine yaptığı açıklamada Avusturya güç şirketi OMV'nin Rusya'ya doğal gaz ödemesini ruble olarak yapacağını söyledi.
Almanya İktisat Bakanı da 'Rusya'nın Polonya ve Bulgaristan'a gaz akışını kesmesi sonrası güç tedarikçileri ile yakın temas halindeyiz' dedi.
BOTAŞ Doğalgaz Eski Daire Lideri ve Güç Uzmanı Arif Aktürk de katıldığı Bloomberg HT yayınında AB ülkelerinin alternatif kaynak aradıklarını söyledi.
Tüm bunları neden anlattık?
Türkiye son devirde dış ticaret odaklı bir iktisat modeli izliyor. Ekonomistlerin çok tartıştığı bir model var mı yok mu harici olarak bu modelin dış ticarette ihracata odaklanıp, en son basamakta cari fazla hedeflemesi ile olduğunu özetleyelim. Bu formda de gelir ederek rezerv, enflasyon, kur üzere gayeler olduğunu biliyoruz.
Bunları çok anlattık kederimiz o değil. İçeride kurlarda uzun müddettir sonlu salınımlarla kurlarda oynaklık olmadan bir yükseliş trendi olduğunu biliyoruz. Bunun da gerek KKM, gerek ihracat odağında gerekli görüldüğünü de anlıyoruz. Pekala, bizim denetimimizde olmayan euro/dolar üzere pariteler bizi nasıl etkileyecek? Yani sıkıntımız Türkiye.
Önce dış ticaretteki duruma bakalım! Bu pastalar Türkiye'nin ihracat ve ithalat dilimlerini gösteriyor. Yani kimden alıyoruz kime satıyoruz? Son üç aylık durumda Aralık 2021????
veri.tuik.gov.tr
Ocak 2022????
veri.tuik.gov.tr
Şubat 2022????
veri.tuik.gov.tr
Yani yüklü euro kazanan, dolar harcayan bir ülke pozisyonundayız. Aldığımız eserler dolar bazında, sattığımız eserler euro bazında paha buluyor. Artık euro/dolar paritesini neden ucundan tuttuğumuz netleşirken, uzmanlar bu mevzuda ne demiş bakalım????
TL'nin adil bedeli ile ünlü IIF Başekonomisti Robin Brooks bugün euro/dolar çerçevesinde petrol ilgisine dikkat çekti????
Brooks diyor ki; Euro (siyah) parite amacımıza (yine adil değer) gerçek düşmeye devam ediyor. Geçmişte, EUR/USD, petrol (mavi) ile olumlu bir korelasyona sahipti (doğru orantı), lakin bu sefer değil. Savaşın tesiriyle yüksek petrol fiyatları, Avrupa'yı resesyona ve EUR/USD'ı aşağı çekiyor. Büyük bir atılım geliyor...
Merkez Bankası eski Başekonomisti Bilkent Üniversite Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara da bu twite şunları yazıyor????
twitter.com
Türkiye için en berbat şok bileşimi: Yüksek petrol fiyatı, düşük euro/dolar paritesi.
Kendisine bunu ne manaya geldiğini sorduğumuzda, ''bozulan korelasyon, yüksek güç maliyetleri, düşen ihracat gelirlerine' dikkat çekti ve başımıza gelecek en makus şey' karşılığını verdi.
Kara'ya da gelen bir karşılıkta bunu görebiliyoruz fakat uzmanlara sormaya devam edelim????
Prof. Dr. Burak Arzova, euro/dolar paritesi bizi nasıl tesirler sorumuza her zamanki öğretici üslubuyla şöyle karşılık verdi????
İthalat tartıyla dolarla, satışlar yükle Euro ile. Bu nedenle İhracatçının parite kârı düşer. Euro'nun paha kaybetmesi, Euro Bölgesi'nin ihracatına olumlu katkı sağlarken, ithalatı ise pahalılaşır. Aslında Avrupa için sakinlik beklentisi de var. O nedenle bizim ihracatımıza olumsuz katkısı olabilir.
Dedik ki; Hocam, kurlar nasıl etkilenecek bundan?
Firmalar açısından temmuz ve ağustos ayları kıymetli; zira KKM geri dönüşleri var. Onlara yeni bir havuç (vergi muafiyeti vb.) sunulmazsa dolara talep esasen gelecek. İhracatın geçen seneye nazaran azalma ihtimali ise döviz arzını azaltacağı için aslında bir baskı yaratacaktır. Turizmde de işler istendiği üzere gitmezse, sonbaharda önemli bir baskı görebiliriz.
Atilla Yeşilada da Avrupa iktisadına bu durumun tesirine dikkat çekti ????
Yeşilada, öncelikle yayınladığı son görüntüsünde 'Doların Hegemonyası Sona Eriyor! Yeni Kral Kim Olacak?' sorusunu cevaplarken, 'Dünya siyasi-ekonomik sistemi değişmeden, dolardan vazgeçilemez.' diyor.
Bizim, parite sorumuza ise şu karşılığı veriyor:
Euro/dolar'da gerileme ihracat üzerinde çok ufak da olsa, olumsuz tesir yaratır. Avrupa iktisadı resesyona girerse, ihracat büyük ziyan görür.
Yeşilada'nın 'dolar' görüntüsü ise burada????
Barış Soydan da yayınında 'dolar'ı ele alıyor. Fed siyasetleri üzerinden doların dünyadaki yükselişien dikkat çekerken bu yükselişte TL'nin yerini de anlatıyor
Soydan, 'Euro/dolar paritesi neden düşüyor?' ile 'Dolar/TL'de son durum' başlıklarını irdelerken, Capital Economics2in son raporunda dolarda 18 TL öngörüsünü şöyle açıklıyor:
Raporda cari açıktan dem vuruluyor. Turizmde beklenen yükseliş yakalanmazsa, emtia fiyatlarındaki yükseliş ile ithalattaki artış sonucu, cari açığın ulusal gelir oranı 2020 kur atağındaki düzeye ilerlediğine dikkat çekiliyor.
Soydan'ın 'dolar' yayını ????
Kıbrıs İktisat Bankası Hazine Küme Müdürü Emre Değirmencioğlu da parite için şu hedeflemeyi yapıyor????
Dolar lehine açılma potansiyeli taşıyan ABD - Avrupa faiz makası, her geçen gün farklı bir boyuta ilerleyen savaşın Avrupa ekonomileri ismine meçhullüğü, parite üzerinde baskı kuruyor. Teknik mânâda ön plana çıkardığımız 1,0635 test edildi. Sırada 1,0350 görünüyor.
Almanya'da tüketici inancı rekor düzeye geriledi
Almanya'da tüketici itimadı, Ukrayna'da devam eden savaşın hane halklarının ömür maliyetlerinde yarattığı artışın tesiriyle Mayıs ayında rekor düzeye geriledi.
GfK tarafından hazırlanan ve 2000 Aman tüketicinin katıldığı ankette Türetici itimat endeksi Mayıs ayında Nisan ayındaki 15,7 puandan 26,5 puana indi. Analistler ise tüketici inancının -16,0 olmasını bekliyorlardı.
GfK'nın tüketici uzmanı Rofl Buerki yaptığı açıklamada, 'Ukrayna savaşı ve yüksek enflasyon oranı tüketici inancına ağır darbe vurdu. Bu, pandemi için alınan önlemlerin gevşetilmesi ile toparlanma yaşanacağı umutlarının alt üst olduğu manasına geliyor' dedi.
AhmetBeyefendi'nin de özetlediği üzere????
twitter.com
Görünen o ki doları, argüman edildiği üzere, biz içeride tutsak da dışarıda tutmak mümkün değil! Euro Bölgesi'nde gerileyen bilgiler ile daha çok tartışılan resesyon, bizi de bir formda etkileyecek. İktisatta sıkıntı vakitlerden geçtiğimiz bu devirde dış şoklara karşı daha kırılganız... Siz ne dersiniz? Yorumlara bekliyoruz????
