Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Sual: Evladın anababa üzerindeki hakları nelerdir?
CEVAP
Evladın, anababa üzerinde hakları vardır Bazıları şöyledir:
1 İleride, çocuk annesiyle kötülenmemesi için, evladına anne olacak kızı, iyi yerden seçmelidir Saliha olmasına dikkat etmelidir!
2 Çocuğa iyi isim koymalıdır! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Çocuğa güzel bir ad koymak, evladın baba üzerindeki haklarındandır) Beyheki
Ahmed, Muhammed, Mahmud gibi Peygamber efendimizin isimlerini koymalıdır! Allahü teâlâ, (Habibimin isminde olan müslümana azap etmeye hayâ ederim) buyurdu Resulü de, (Üç oğlu olup da, birine benim adımı vermeyen, cahillik etmiş olur) buyurdu (Taberani)
3 Çocuğu güzel terbiye etmelidir! Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Çocuğu güzel terbiye, evladın babasındaki haklarındandır) Beyheki
(Evladınıza ikram edin, onları edepli, terbiyeli yetiştirin!) İbni Mace
(Çocuğu terbiye etmek torunlara sadaka vermekten daha sevaptır) Tirmizi
4 Çocuğa karşı şefkatli davranmalıdır! Peygamber efendimiz aleyhisselam, torununu öperken birisi görüp, (Ya Resulallah, benim on çocuğum var, hiç birini öpmem) dedi Ona, (Merhamet etmeyen merhamet bulamaz) buyurdu (Buhari)
Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Çocuklarınızı çok öpün, her öpmenizde Cennetteki dereceniz yükselir) Buhari
(Çocuk kokusu Cennet kokusudur) Taberani
5 Çocuklara beddua etmemelidir İbni Mübarek hazretleri, çocuğunu şikayet edene, (Çocuğa beddua ettin mi?) dedi O da, evet deyince, (Çocuğun ahlakını sen bozdun) buyurdu
6 Çocuklara iyilik etmelidir! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Evladınıza ikram edin, anababanın sizde hakkı olduğu gibi, evladınızın da sizde hakkı vardır) Taberani
7 Çocuğu helal gıda ile beslemelidir! Haram gıdanın etkisi çocuğun özüne işler, çocukta uygunsuz işlerin meydana gelmesine sebep olur Hadisi şerifte (Yiyip içtikleriniz helal, temiz olsun! Çocuklarınız, bunlardan hasıl olur) buyuruldu (RNasıhin)
8 Babanın, çocuklarına ilim, edep ve sanat öğretmesi farzdır Önce, Kur'anı kerim okumasını öğretmelidir Sonra imanın ve İslam’ın şartlarını öğretmelidir Yedi yaşından itibaren namaz kılmaya alıştırmalıdır! Dünya ve ahirette kurtuluş ilimledir Çocuğu, din bilgilerini öğrendikten sonra, okula göndermeli, lise ve üniversite tahsili yaptırmalıdır Dinini öğrenmeden mektebe gönderilirse, artık bunları öğrenecek vakit bulamaz Din düşmanlarının tuzaklarına düşüp, onların yalanlarına aldanır Dinsiz ve İslam ahlakından mahrum olarak yetişir Dünya ve ahirette felaketlere sürüklenir Millete zararlı olur Kendine ve başkasına yapacağı kötülüklerin günahları, anababasına da yazılır Çocuğunu, din bilgilerini öğretmeden önce, kâfir ve Hıristiyanların mekteplerine göndermenin büyük zararları, İrşadülhiyara kitabında yazılıdır
9 Çocuk akıl baliğ olup evlendikten sonra ona şöyle demelidir:
(Evladım, seni terbiye ettim Okutup, evlendirdim Dünyada bir felakete, ahirette azaba uğramaktan Allahü teâlâya sığınırım Aklını başına topla, buna göre çalış!) İHibban
10 Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki:
(Çocuklar için zorluklara katlanmalı, onların ayakları altında yumuşak yer, başları üstünde gölge olmalıyız! Onlara sert davranmayalım ki bizden uzaklaşmasınlar Bizden usanıp ölümümüzü beklemesinler Uygun isteklerini yerine getirmeli, hiddetlenirlerse teskine çalışmalıyız!)
11 Çocuklar arasında adalete riayet etmelidir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Hediye verirken çocuklarınız arasında eşitliğe riayet ediniz!) Taberani
12 Fudayl bin Iyad hazretleri buyurdu ki:
(Anababasına iyilik eden, akrabasını ziyaret eden, din kardeşine ikramda bulunan, çoluğu çocuğu ve hizmetçisi ile iyi geçinen, dinini koruyan, malını iyi yerlerde harcayan, dilini tutan, gözünü haramlardan koruyan, fuzuli işlerden uzak duran ve Rabbine ibadet eden mürüvvet ehlidir)
13 Baba, yapmayacağını zannettiği emri çocuğuna söylememelidir Söyleyip de onu itaatsizliğe sürüklememelidir Salih zatın birisi, oğlundan hiçbir şey istemezdi Sebebi sorulunca, (Bir şey istediğim zaman, oğlumun bana karşı gelmesinden korkarım Karşı gelince, Cehenneme müstahak olur Ben de oğlumun ateşte yanmasına razı olamam) buyurdu Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Şunlar, saadet alametidir: Saliha hanım, itaat eden çocuklar, salih arkadaş) Hakim
Çocuğun da hakkı var
Bir adam, Hazreti Ömer’e, oğlunu şikayet eder Hazreti Ömer, bu kimsenin oğluna der ki:
İmandan sonra birinci vazifemiz ana babanın kalbini kırmamaktır Onlar ne kadar kötü olsalar da, yine her şeyin üstünde hakları vardır Onların kalbini kıranın ibadeti kabul olmaz Müslüman doğmamıza ve Müslüman yetişmemize sebep olan ana babamızın kalbini kırarsak Cennete nasıl gireriz? Onlar bize hakaret etse de, yalvararak gönüllerini almamız lazımdır Müslüman ana babamız, bizden razı olmadıkça, Allahü teâlânın sevdiği kulu olmak çok zordur
Çocuk Hazreti Ömer’e der ki:
Ya Emirelmüminin, söylediklerini aynen kabul ediyorum Fakat çocuğun ana babası üzerinde hiç mi hakkı yoktur?
Hazreti Ömer buyurdu ki:
Evet çocuğun da hakkı vardır Evlenirken çocuklarına anne olacak kızı veya kadını iyi aileden seçmesi, çocuğa güzel bir isim koyması ve dinini öğretmesi gerekir
Çocuk, Hazreti Ömer’e şöyle cevap verdi:
Babam, bana terbiye nedir öğretmedi Anam ise, zenci bir Mecusinin kızı idi İsmimi “Karaböcek koymuş ve Allah’ın kitabından bana bir harf bile öğretmedi Maalesef dinim hakkında hiçbir şey bilmiyorum
Hazreti Ömer, çocuğun babasına dedi ki:
Gelmiş, bir de bana oğlunu şikayet ediyorsun; halbuki sen onun hakkını çiğnemiş ve o sana kötülük etmeden, sen ona kötülük etmişsin
Sual: Bazı kimseler, “Çocuk din dersini, ancak lise, hatta üniversiteyi bitirince öğrenmelidir Daha önce öğrenirse aklı karışır Fen bilgilerini öğrenmesi ve inanması zor olur diyorlar Çocuğa küçükken dinini öğretmek gerekmez mi?
CEVAP
Fen bilgisi din bilgisinden ayrı değildir Fen bilgisi İslami ilimlerin bir koludur İslami bilgileri öğrenen fen ilimlerini de öğrenir Her Müslüman, çoluk çocuğuna ve emri altında bulunanlara dinini öğretmekle sorumludur Bir hadisi şerif meali:
(Hepiniz, bir sürünün çobanı gibisiniz Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evinizde ve emriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara Müslümanlığı öğretmezseniz, mesul olursunuz) Müslim
Bir âyet meali de şöyledir:
(Ey iman edenler, yakıtı insan ve taş olan Cehennem ateşinden kendinizi ve çoluk çocuğunuzu koruyun) Tahrim 6
İyiliğe de, kötülüğe de sebep olanlar, yaptıkları işe ortak olurlar Üç hadisi şerif meali:
(Dinimizde iyi bir çığır açan, bununla amel edenler gibi sevaba kavuşur, onların sevabından da hiçbir şey eksilmez Kim de, dinimizde kötü bir çığır açarsa, onların günahı, ona da verilir, o kötü yoldakilerin günahından hiçbir şey eksilmez) Müslim
(Hayra delalet eden yol gösteren, sebep olan o hayrı yapan gibi sevaba kavuşur) Taberani
(Bir Müslümanın evladı ibadet edince, kazandığı sevap kadar, babasına da verilir Bir kimse, çocuğuna dinini öğretmeyip, günah olan şeyler öğretirse, bu çocuk ne kadar günah işlerse, babasına da o kadar günah yazılır) S Ebediyye
(Ağaç yaşken eğilir) ve (Demir tavında dövülür) gibi ata sözleri meşhurdur Her şey zamanında yapılır Bir hadisi şerif meali:
(Çocukken öğrenilen şey, taş üzerine kazılan nakış gibi kalıcıdır Yaşlandıktan sonra öğrenmeye kalkması ise, su üzerine yazı yazmaya benzer) Hatib
Bu bakımdan çocuklarımıza ilkönce, dinimizin emir ve yasaklarını ve Kur’anı kerimi öğretmeliyiz Daha sonraya bırakmamalıyız (Helekelmüsevvifun) hadisi şeriftir Anlamı ise, (Hayırlı işlerinizi hemen yapın Yarına bırakmayın, yoksa helak olursunuz) demektir Hayırlı işlerin birincisi ve en önemlisi çoluk çocuğuna İslamiyet'i öğretmektir Her Müslümanın bu birinci görevi hemen yapması, yarınlara bırakmaması gerekir
CEVAP
Evladın, anababa üzerinde hakları vardır Bazıları şöyledir:
1 İleride, çocuk annesiyle kötülenmemesi için, evladına anne olacak kızı, iyi yerden seçmelidir Saliha olmasına dikkat etmelidir!
2 Çocuğa iyi isim koymalıdır! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Çocuğa güzel bir ad koymak, evladın baba üzerindeki haklarındandır) Beyheki
Ahmed, Muhammed, Mahmud gibi Peygamber efendimizin isimlerini koymalıdır! Allahü teâlâ, (Habibimin isminde olan müslümana azap etmeye hayâ ederim) buyurdu Resulü de, (Üç oğlu olup da, birine benim adımı vermeyen, cahillik etmiş olur) buyurdu (Taberani)
3 Çocuğu güzel terbiye etmelidir! Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Çocuğu güzel terbiye, evladın babasındaki haklarındandır) Beyheki
(Evladınıza ikram edin, onları edepli, terbiyeli yetiştirin!) İbni Mace
(Çocuğu terbiye etmek torunlara sadaka vermekten daha sevaptır) Tirmizi
4 Çocuğa karşı şefkatli davranmalıdır! Peygamber efendimiz aleyhisselam, torununu öperken birisi görüp, (Ya Resulallah, benim on çocuğum var, hiç birini öpmem) dedi Ona, (Merhamet etmeyen merhamet bulamaz) buyurdu (Buhari)
Hadisi şeriflerde buyuruldu ki:
(Çocuklarınızı çok öpün, her öpmenizde Cennetteki dereceniz yükselir) Buhari
(Çocuk kokusu Cennet kokusudur) Taberani
5 Çocuklara beddua etmemelidir İbni Mübarek hazretleri, çocuğunu şikayet edene, (Çocuğa beddua ettin mi?) dedi O da, evet deyince, (Çocuğun ahlakını sen bozdun) buyurdu
6 Çocuklara iyilik etmelidir! Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Evladınıza ikram edin, anababanın sizde hakkı olduğu gibi, evladınızın da sizde hakkı vardır) Taberani
7 Çocuğu helal gıda ile beslemelidir! Haram gıdanın etkisi çocuğun özüne işler, çocukta uygunsuz işlerin meydana gelmesine sebep olur Hadisi şerifte (Yiyip içtikleriniz helal, temiz olsun! Çocuklarınız, bunlardan hasıl olur) buyuruldu (RNasıhin)
8 Babanın, çocuklarına ilim, edep ve sanat öğretmesi farzdır Önce, Kur'anı kerim okumasını öğretmelidir Sonra imanın ve İslam’ın şartlarını öğretmelidir Yedi yaşından itibaren namaz kılmaya alıştırmalıdır! Dünya ve ahirette kurtuluş ilimledir Çocuğu, din bilgilerini öğrendikten sonra, okula göndermeli, lise ve üniversite tahsili yaptırmalıdır Dinini öğrenmeden mektebe gönderilirse, artık bunları öğrenecek vakit bulamaz Din düşmanlarının tuzaklarına düşüp, onların yalanlarına aldanır Dinsiz ve İslam ahlakından mahrum olarak yetişir Dünya ve ahirette felaketlere sürüklenir Millete zararlı olur Kendine ve başkasına yapacağı kötülüklerin günahları, anababasına da yazılır Çocuğunu, din bilgilerini öğretmeden önce, kâfir ve Hıristiyanların mekteplerine göndermenin büyük zararları, İrşadülhiyara kitabında yazılıdır
9 Çocuk akıl baliğ olup evlendikten sonra ona şöyle demelidir:
(Evladım, seni terbiye ettim Okutup, evlendirdim Dünyada bir felakete, ahirette azaba uğramaktan Allahü teâlâya sığınırım Aklını başına topla, buna göre çalış!) İHibban
10 Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki:
(Çocuklar için zorluklara katlanmalı, onların ayakları altında yumuşak yer, başları üstünde gölge olmalıyız! Onlara sert davranmayalım ki bizden uzaklaşmasınlar Bizden usanıp ölümümüzü beklemesinler Uygun isteklerini yerine getirmeli, hiddetlenirlerse teskine çalışmalıyız!)
11 Çocuklar arasında adalete riayet etmelidir Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Hediye verirken çocuklarınız arasında eşitliğe riayet ediniz!) Taberani
12 Fudayl bin Iyad hazretleri buyurdu ki:
(Anababasına iyilik eden, akrabasını ziyaret eden, din kardeşine ikramda bulunan, çoluğu çocuğu ve hizmetçisi ile iyi geçinen, dinini koruyan, malını iyi yerlerde harcayan, dilini tutan, gözünü haramlardan koruyan, fuzuli işlerden uzak duran ve Rabbine ibadet eden mürüvvet ehlidir)
13 Baba, yapmayacağını zannettiği emri çocuğuna söylememelidir Söyleyip de onu itaatsizliğe sürüklememelidir Salih zatın birisi, oğlundan hiçbir şey istemezdi Sebebi sorulunca, (Bir şey istediğim zaman, oğlumun bana karşı gelmesinden korkarım Karşı gelince, Cehenneme müstahak olur Ben de oğlumun ateşte yanmasına razı olamam) buyurdu Hadisi şerifte buyuruldu ki:
(Şunlar, saadet alametidir: Saliha hanım, itaat eden çocuklar, salih arkadaş) Hakim
Çocuğun da hakkı var
Bir adam, Hazreti Ömer’e, oğlunu şikayet eder Hazreti Ömer, bu kimsenin oğluna der ki:
İmandan sonra birinci vazifemiz ana babanın kalbini kırmamaktır Onlar ne kadar kötü olsalar da, yine her şeyin üstünde hakları vardır Onların kalbini kıranın ibadeti kabul olmaz Müslüman doğmamıza ve Müslüman yetişmemize sebep olan ana babamızın kalbini kırarsak Cennete nasıl gireriz? Onlar bize hakaret etse de, yalvararak gönüllerini almamız lazımdır Müslüman ana babamız, bizden razı olmadıkça, Allahü teâlânın sevdiği kulu olmak çok zordur
Çocuk Hazreti Ömer’e der ki:
Ya Emirelmüminin, söylediklerini aynen kabul ediyorum Fakat çocuğun ana babası üzerinde hiç mi hakkı yoktur?
Hazreti Ömer buyurdu ki:
Evet çocuğun da hakkı vardır Evlenirken çocuklarına anne olacak kızı veya kadını iyi aileden seçmesi, çocuğa güzel bir isim koyması ve dinini öğretmesi gerekir
Çocuk, Hazreti Ömer’e şöyle cevap verdi:
Babam, bana terbiye nedir öğretmedi Anam ise, zenci bir Mecusinin kızı idi İsmimi “Karaböcek koymuş ve Allah’ın kitabından bana bir harf bile öğretmedi Maalesef dinim hakkında hiçbir şey bilmiyorum
Hazreti Ömer, çocuğun babasına dedi ki:
Gelmiş, bir de bana oğlunu şikayet ediyorsun; halbuki sen onun hakkını çiğnemiş ve o sana kötülük etmeden, sen ona kötülük etmişsin
Sual: Bazı kimseler, “Çocuk din dersini, ancak lise, hatta üniversiteyi bitirince öğrenmelidir Daha önce öğrenirse aklı karışır Fen bilgilerini öğrenmesi ve inanması zor olur diyorlar Çocuğa küçükken dinini öğretmek gerekmez mi?
CEVAP
Fen bilgisi din bilgisinden ayrı değildir Fen bilgisi İslami ilimlerin bir koludur İslami bilgileri öğrenen fen ilimlerini de öğrenir Her Müslüman, çoluk çocuğuna ve emri altında bulunanlara dinini öğretmekle sorumludur Bir hadisi şerif meali:
(Hepiniz, bir sürünün çobanı gibisiniz Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evinizde ve emriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara Müslümanlığı öğretmezseniz, mesul olursunuz) Müslim
Bir âyet meali de şöyledir:
(Ey iman edenler, yakıtı insan ve taş olan Cehennem ateşinden kendinizi ve çoluk çocuğunuzu koruyun) Tahrim 6
İyiliğe de, kötülüğe de sebep olanlar, yaptıkları işe ortak olurlar Üç hadisi şerif meali:
(Dinimizde iyi bir çığır açan, bununla amel edenler gibi sevaba kavuşur, onların sevabından da hiçbir şey eksilmez Kim de, dinimizde kötü bir çığır açarsa, onların günahı, ona da verilir, o kötü yoldakilerin günahından hiçbir şey eksilmez) Müslim
(Hayra delalet eden yol gösteren, sebep olan o hayrı yapan gibi sevaba kavuşur) Taberani
(Bir Müslümanın evladı ibadet edince, kazandığı sevap kadar, babasına da verilir Bir kimse, çocuğuna dinini öğretmeyip, günah olan şeyler öğretirse, bu çocuk ne kadar günah işlerse, babasına da o kadar günah yazılır) S Ebediyye
(Ağaç yaşken eğilir) ve (Demir tavında dövülür) gibi ata sözleri meşhurdur Her şey zamanında yapılır Bir hadisi şerif meali:
(Çocukken öğrenilen şey, taş üzerine kazılan nakış gibi kalıcıdır Yaşlandıktan sonra öğrenmeye kalkması ise, su üzerine yazı yazmaya benzer) Hatib
Bu bakımdan çocuklarımıza ilkönce, dinimizin emir ve yasaklarını ve Kur’anı kerimi öğretmeliyiz Daha sonraya bırakmamalıyız (Helekelmüsevvifun) hadisi şeriftir Anlamı ise, (Hayırlı işlerinizi hemen yapın Yarına bırakmayın, yoksa helak olursunuz) demektir Hayırlı işlerin birincisi ve en önemlisi çoluk çocuğuna İslamiyet'i öğretmektir Her Müslümanın bu birinci görevi hemen yapması, yarınlara bırakmaması gerekir
