Evlenmeden evvel kendinize şu soruyu sorun: ‘Bu beşerle hayatımın sonuna dek konuşabilir miyim?’ Evlilikte bunun dışındaki her şey geçicidir.
Aile danışmanlığı sürecinde ailenin ve bireyin ömür döngüsünü bilmek hipotez oluşturmada çok değerlidir. Bireyin hangi hayat döngüsünde olduğunu bilince o devrin gerektirdiği gelişim periyotlarını bilmek, o devrin hangi fizikî, bilişsel,duyuşsal,sosyal, tinsel özellikleri yaşadığına bakarak müşavere sürecini yönetmek sağlıklı bir danışmanlık sürecini yürütmemizi sağlar.
Evliliğe hazırlık devrinde bireylerin hangi yaş aralığında olması gerektiği, hangi maharetlere sahip olacağı, maddi olarak özgürlüğünün olduğu bir devir olduğu için öncelikle yaş devri özelliklerine bakabiliriz. Ülkemizde bilhassa kırsal alanda 18 yaşın altında “çocuk gelinler” , şimdi 15 yaşında evlenen erkek ergen çocuklar olduğu için 12-18 yaş devri özelliklerine de değinmek istedik.
Ericson’un Psikososyal gelişim periyoduna nazaran; kimlik edinmeye karşı kimlik kazanımına karşı kimlik düzensizliği 12-18 yaşında görülmektedir.
Ergenlik yılları bireylerin anne-baba tesirinden kurtulmaya çalıştıkları, ebeveynlerinin tesirlerinden kurtulmaya çalıştıkları bir devirdir. Bu devirde ergen özgürce seçim yapabilmiş, kendi yetenekleriyle uyumlu bir kimlik geliştirebilmesi bir yetişkinde olması gereken özelliklerle yakından ilgisi vardır.
Yeniden bu devirde cinsiyet rolü, toplumsal rol ve meslek tercihi bu periyodu etkileyen 3 kıymetli faktördür. Yakınlığa karşı yalıtılmışlık yahut uzaklık 18 – 30 yaşın özellikleri; öbürleri ile yakın münasebetler kurabilmesi, misyon ve sorumluluk alabilmesine, bir aile kurmaya yönelir.
Dünya Sıhhat Örgütü 24 yaş üzerindekileri yetişkin olarak kabul etmiştir.
Birçok toplumda, yetişkinliğin başlangıcı, tahsil yaşını bitirmiş, bir işe girmiş olmakla tanımlanmaktadır. Bununla birlikte yetişkin olmak toplumun çeşitli bölümleri için kültürden kültüre toplumdan topluma farklılık göstermektedir.
Yetişkinlik bir tek değil birçok yaşantıyı içerdiğinden, herkesin yetişkinlik anlayışı kıymetli ölçüde farklılık gösterebilir.
Yetişkin, biyolojik olarak üreme çağına gelmiş, yasal olarak, kanunların reşit saydığı yaşa ulaşmış, toplumsal olarak yetişkin rollerinin üstlenildiği, ruhsal olarak ise kişinin kendisini yetişkin olarak hissettiği, kendi hayatını yönetme sorumluluğunu üstüne aldığı, kendi kararlarını vermeye kendini hazır hissettiği sorumluluk aldığı yaş olarak da tanımlanabilmektedir.
Tüm bu tabirlerden sonra yetişkini şu biçimde tanımlayabiliriz: Kendisinin ve oburlarının hayatını sürdürebilmek için üretim yapabilecek ve içinde yaşadığı toplum tarafından, gereken kararları kendi başına alabilecek biçimde bedensel ve ruhsal gelişimini tamamlamış bireydir.
Evlilik Öncesi (II)
Bir yetişkin, yaşı ilerledikçe, rollerini ve münasebetiyle beklentilerini değiştirmek zorundadır. Havighurst, buna "Gelişim ödevleri" ismini vermektedir. Gelişim ödevleri; bireyin ömrünün aşikâr bir periyodunda başarılması, bireyin mutluluğuna ve sonraki vazifeleri başarmasına öncülük eden, başarılmaması, bireyin mutsuzluğuna, toplumca onaylanmamasına ve sonraki misyonlarda zahmet çekmesine yol açan ödevlerdir.
Ülkemizde evlilik öncesi programların batıda yaygın olarak kullanıldığı üzere kullanılmadığı görülmektedir. Aslında bu programlar hem eş seçiminde mümkün durumlarla yüzleşme, farkındalığı artırırken hem de evlilik sonrası çıkabilecek meselelerle daha kolay baş edebilmelerine dayanak olmaktadır. Evlilik öncesi programlarda bir ekip bilgi ve marifetlerde kazandırılmak istenir. Bunlar; bağlantı, aile özgeçmişi, sorun çözme, karar verme, aile bütçesini hazırlama, evlilikten beklentiler, inançlar ve bedellerdir.
Evli çiftlere; danışmanlığa geldiklerinde, rolleri, hudutları, kuralları, sorumlulukları
bilmedikleri vakit şu soruyu sorarım: size nazaran ebeveyn nedir?
Birey nedir?
Eş nedir? Bunların her bir tarifine başka farklı alırım.
Zira eşlerin anne tarifi, baba tarifi, eş tarifi, kendi ailelerine de yansıyacaktır.
Evlilikte ortak kararlar, sorumluluk alma, sevgi, şefkat, paylaşım, cinsellik ve alışılmış çocuklarla taçlandırılan bir sistemdir.
Kişi, kendi yaptıklarını fark etmeyip sorumluluklarını gereğince üstlenmiyorsa ve tahminen de sorumluluklarının ne olduğunu bilmiyorsa, çiftler ortasında birtakım sıkıntılar yaşanabilir.
Ailesine, eşine paha veren birey, evlilikte yapmış olduğu yanılgıları fark edip onları tekrar düzenleyebilir. Ben yatırımı yalnızca kendime mi yaptım?
Bu konut içeresinde sorumluluk aldın mı?
Konut kirası, taksitler, konutun mutfak masraflarına ne formda katkıda bulundum.
Eşimle kaliteli vakit geçirdim mi? Bütün bunlar evliliğin daha dinamik daha verimli daha sevgi dolu gitmesine sebep olur.
Birtakım ailelerde sorun yaşanırken, birtakım ailelerde ufak tefek sıkıntıların dışında, aidiyet duygusu, birlik beraberlik duygusu vardır.
Onun nedeni eşlerin sorumluluklarını, vazifelerini, rollerini güzel yaptıkları ve sevgiyi konutlarına, etraflarına yaydıkları bir ortamdır. Aşkın, cinselliğin âlâ olduğu, ekonomik olarak düzgün yönetilen evlilikler memnun evliliklerdir.
Tabi bu da keyifli çocuklar, memnun bir geniş aile demektir.